Bứt tốc chuyển đổi số trong nông nghiệp

Khoa học & Công nghệ - Ngày đăng : 14:03, 16/12/2020

(TN&MT) - Trong khuôn khổ Ngày Chuyển đổi số Việt Nam 2020 (14 -15/12) đã diễn ra Hội nghị về Chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp. Đây là hoạt động thiết thực để các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp đồng hành cùng Chính phủ để đạt được các mục tiêu đề ra của Chương trình chuyển đổi số quốc gia.

Giải quyết "căn bệnh trầm kha” 

Việt Nam hiện là đất nước nông nghiệp với khu vực nông thôn chiếm tới 63% dân cư, 66% số hộ, 68% người làm việc; nông nghiệp chiếm tỷ trọng 13.96% trong GDP. Mô hình sản xuất nhỏ lẻ, kém hiệu quả và thiếu liên kết chuỗi giá trị vẫn luôn là “căn bệnh trầm kha” của nền nông nghiệp nước ta.

Do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, xuất khẩu nông sản Việt Nam bế tắc, những thị trường xuất khẩu lớn Trung Quốc, EU, Mỹ đóng băng cộng thêm tác động kép của hạn hán, xâm nhập mặn và bão lũ, nền nông nghiệp Việt Nam chứng kiến cảnh nông dân mất mùa, doanh nghiệp phá sản và hàng loạt khó khăn trước mắt.

Bên cạnh đầu tư công nghệ chế biến, chú trọng thị trường nội địa, Chuyển đổi số được xem là “thang thuốc” hiệu quả cho tương lai nông nghiệp Việt. Câu chuyện Chuyển đổi số được nhắc đến không chỉ như một xu thế ngắn hạn mà là một hành trình xuyên suốt liền mạch để thay đổi bộ mặt nền nông nghiệp Việt Nam.

Bà Nguyễn Thị Thu Thủy, Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, những năm gần đây, ngành nông nghiệp đã bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến nhiều các giải pháp chuyển đổi số và ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực.

Trong trồng trọt, công nghệ IOT, Big Data bắt đầu được ứng dụng thông qua các sản phẩm công nghệ số như phần mềm cho phép phân tích các dữ liệu về môi trường, loại cây và giai đoạn sinh trưởng của cây, người tiêu dùng có thể truy xuất và theo dõi các thông số này theo thời gian thực…

Chuyển đổi số trong nông nghiệp giúp giải quyết "căn bệnh trầm kha” 

Công nghệ IOT, Blockchain, công nghệ sinh học được áp dụng rộng ở trang trại chăn nuôi quy mô lớn. Ngành chăn nuôi bò sữa ứng dụng công nghệ số nhiều nhất, với mô hình nổi bật là các trang trại hiện đại của Tập đoàn TH TrueMilk và Công ty Vinamilk.

Trong lâm nghiệp, ứng dụng công nghệ DND mã mạch trong quản lý giống lâm nghiệp và lâm sản; công nghệ GIS và ảnh viễn thám để xây dựng các phần mềm phát hiện sớm và cảnh báo cháy rừng từ ảnh vệ tinh, phần mềm giám sát và phát hiện sớm mất rừng, suy thoái rừng...

Trong thủy sản, cũng chuyển đổi số mạnh mẽ như việc sử dụng thiết bị dò cá sử dụng sóng siêu âm, máy đo dòng chảy, điện thoại vệ tinh; máy thu lưới vây (đứng); hệ thống thu - thả lưới chụp, công nghệ GIS và hệ thống định vị toàn cầu (GPS) giúp quản lý đội tàu khai thác hải sản xa bờ.

Ứng dụng công nghệ sinh học chọn lọc, lai tạo các giống có năng suất, chất lượng cao, có khả năng kháng bệnh, chịu đựng tốt với môi trường, công nghệ nuôi thủy sản tuần hoàn (RAS), công nghệ biofloc, công nghệ nano, công nghệ nuôi lồng trên biển, công nghệ nuôi cá nước lạnh.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo đã được sử dụng trong nuôi tôm nhằm phân tích các dữ liệu về chất lượng nước; quản lý thức ăn và sức khỏe của tôm nuôi. Công nghệ tự động hóa đã được áp dụng khá rộng rãi trong khâu chế biến thủy sản từ phân loại, hấp, đóng gói, dây chuyền sản xuất..., giúp giảm chi phí sản xuất, bảo đảm chất lượng sản phẩm thủy sản...

Tập trung giải pháp để chuyển đổi số 

Theo Phó Chủ tịch tỉnh UBND tỉnh Lâm Đồng Phạm S, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đang tập trung chuyển đổi mạnh ở nông nghiệp thông minh.

Phiên thảo luận tại Hội nghị Chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp (Ảnh: Phạm Trung)

Ông S cho hay, nếu trước đây, không có các thiết bị cảm ứng thì người nông dân sẽ thường xuyên phải ra đo đạc nhưng giờ chỉ cần ngồi một chỗ vẫn có thể điều khiển. Với công nghệ tưới thông minh, chủ trang trại có thể chủ động không gian và thời gian. 

Để chuyển đổi số trong nông nghiệp, ông Phạm S đề xuất, các chính sách được ban hành cần phù hợp với thực tiễn sản xuất, có tính thực tiễn cao nhằm huy động các nguồn lực để phát triển đồng bộ, toàn diện nông nghiệp thông minh 4.0, từ đó, chủ động đầu tư công nghệ phù hợp với từng vùng sinh thái và quy mô sản xuất để tạo ra một luồng sinh khí mới.

Ông Phan Minh Thông, CEO Công ty CP Phúc Sinh cho rằng, để chuyển đổi số thành công, đầu tư vào tư duy cho người dân là quan trọng nhất. Nếu có tư duy tốt, có các chương trình phát triển tư duy trực tiếp cho người dân, cứ cho 1 triệu người, có khoảng 10 nghìn người áp dụng tư duy chuyển đổi số thì cũng thay đổi cả triệu người.

Còn ông Nguyễn Hữu Ninh, Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhìn nhận, chúng ta có chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước trong chuyển đổi số. Tuy vậy, để thực hiện được nó và đến được đích cuối cùng là người dân, người tiêu dùng, các chính sách cần thiết thực hơn và thực sự đem đến hiệu quả.

Về vấn đề này, ông Nadav Eshcar, Đại sứ Israel tại Việt Nam cho rằng cần sự kết hợp của cả chính sách và trình độ dân trí để chuyển đổi số thành công trong nông nghiệp.

Việt Khang