Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo dừng nạo vét tận thu đất, cát sông Lại Giang

Dự án nạo vét, khơi thông dòng chảy sông Lại Giang và xử lý lượng đất phù sa sau khi nạo vét để phục vụ các công trình xây dựng trên địa bàn thị xã Hoài Nhơn với hạng mục đoạn từ cầu Bồng Sơn cũ đến cầu Bồng Sơn mới, do UBND thị xã Hoài Nhơn làm chủ đầu tư và đại diện chủ đầu tư là Công ty TNHH Xây dựng Thành Hương.

Dự án nạo vét tận thu đất, cát sông Lại Giang

Việc nạo vét các cồn đất phù sa lồi lõm trong lòng sông Lại Giang đoạn thượng lưu đập ngăn Lại Giang đền cầu Bồng Sơn mới là cấp thiết nhằm thông thoáng dòng chảy trong mùa mưa bão, tăng dung tích chứa, thuận lợi cho quá trình vận hành công trình sau khi tích nước đập ngăn mặn sông Lại Giang; cải tạo môi trường cảnh quan phục vụ nhu cầu phát triển du lịch trong tương lai; đồng thời góp phần phát triển kinh tế xã hội của địa phương, tiết kiệm chi phí đầu tư xây dựng một số công trình công cộng trên địa bàn thị xã Hoài Nhơn (lượng đất phù sa, cát dôi dư sau khi nạo vét, san lấp chỉ được phục vụ các công trình công cộng và nhu cầu dân sinh của thị xã).

Vì những điều này, UBND tỉnh Bình Định đồng ý cho UBND thị xã Hoài Nhơn thực hiện dự án nạo vét, khơi thông dòng chảy như đề nghị của thị xã.

Hoạt động nạo vét sông Lại Giang khá rầm rộ

Dự án có tổng chiều dài nạo vét là 1.089m, tổng diện tích dự án 17,07ha, tuổi thọ mỏ 2 năm với khối lượng nạo vét 272.457m3 đất, cát nguyên khai, chiều sâu nạo vét trung bình +1,3m. Dự án đã được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Mở đường xuống sông để vận chuyển lấy, chở đất cát

Nhằm tạo điều kiện cho nạo vét sớm, khơi thông ổn định dòng chảy, giảm thiểu xói lở bờ sông và đê kè, tăng khả năng thoát lũ cho sông Lại Giang trước mùa mưa lũ, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cho phép Công ty TNHH Xây dựng Thành Hương tạm nộp vào ngân sách nhà nước số tiền 400.000.000 đồng (các khoản liên quan đến nghĩa vụ tài chính đối với khối lượng nạo vét) để thực hiện nạo vét sông Lại Giang đoạn từ cầu Bồng Sơn cũ đến cầu Bồng Sơn mới.

Nạo vét đất trên sông Lại Giang

Khối lượng nạo vét chỉ được phục vụ san lấp mặt bằng Khu hành chính dịch vụ, dân cư tuyến đường Bạch Đằng thuộc phường Bồng Sơn, thị xã Hoài Nhơn, không được sử dụng cho mục đích khác.

Mở đường xuống chở đất cát trước Khu hành chính và Nghĩa trang liệt sĩ thị xã Hoài Nhơn

Tuy nhiên, khi đi vào thực hiện hoạt động nạo vét, không chỉ có Công ty TNHH Xây dựng Thành Hương mà còn nhiều doanh nghiệp khác tham gia nạo vét, khơi thông dòng chảy, tận thu đất, cát trên sông Lại Giang. Chính điều này tạo nên sự hỗn tạp trong quá trình nạo vét, cùng việc không giám sát chặt chẽ dẫn đến nhiều tài xế của các doanh nghiệp “ăn ké” chở đất, cát không phủ bạt gây bụi, nước chảy lênh láng trên đường khu dân cư và chở cát đi qua nhiều khu vực khác nhau khiến người dân địa phương bức xúc phản ánh đến các cơ quan báo chí.

Lấy cát từ bãi tập kết cát

Mặc dù, Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn có ý kiến, các nhà thầu thi công tham gia nạo vét có trách nhiệm cùng với Công ty TNHH Xây dựng Thành Hương thực hiện nghĩa vụ tài chính (đóng thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, phí cấp quyền khai thác … theo quy định) tương ứng với phần khối lượng thi công nạo vét do đơn vị mình thực hiện để phục vụ san lấp mặt bằng Khu hành chính dịch vụ và dân cư tuyến đường Bạch Đằng, thế nhưng theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Định thì các doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước liên quan đến khối lượng nạo vét theo quy định.

Xuất hiện những bãi tập kết cát khổng lồ gần sông Lại Giang

Ngoài ra, theo ghi nhận của PV Báo TN&MT tại hiện trường nạo vét tận thu cát, đất sông Lại Giang thì hoạt động nạo vét của các doanh nghiệp đã vi phạm các nội dung yêu cầu về bảo vệ môi trường của dự án.

Doanh nghiệp sử dụng xe trên 10 tấn chở đất, cát

Trong phần phụ lục của Báo cáo đánh giá tác động môi trường đã nêu rõ về phương pháp nạo vét: bắt đầu từ vỉa nạo vét từ phía Tây Nam dự án, nạo vét theo lớp bằng từ thượng lưu về hạ lưu, song song với hướng dòng chảy của sông. Sử dụng máy đào để nạo vét cát và đưa cát lên ô tô 10 tấn để vận chuyển đến nơi tiêu thụ. Dự án xây lán trại tạm, bãi tập kết cát phải có trạm cân và camera để giám sát theo quy định. Tuy nhiên, các doanh nghiệp đều sử dụng ô tô trên 10 tấn chở đất, cát và không lắp đặt trạm cân và gắn camera, mở đường vận chuyển cát theo kiểu tiện đâu mở đó và hoạt động nạo vét, chở cát rầm rộ như đại công trường khai thác cát.

Xe ben lớn nhỏ trên 10 tấn ra vào khu vực nạo vét sông Lại Giang

Trước tình hình hoạt động của dự án nạo vét, khơi thông dòng chảy sông Lại Giang nảy sinh nhiều vấn đề bất cập, khai thác chở đất, cát ồ ạt ảnh hưởng đến cuộc sống người dân và các doanh nghiệp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước, UBND tỉnh Bình Định ban hành văn bản 8004, ngày 01/12/2020 thông báo ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh giao Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn chỉ đạo dừng mọi hoạt động néo vét, khơi thông dòng chảy kết hợp với tận thu đất, cát tại khu vực sông Lại Giang; tổ chức rà soát yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước liên quan đến khối lượng nạo vét theo quy định.

Xe chở cát nước chảy lênh láng trên đường khu dân cư

Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về tình hình vi phạm trong hoạt động nạo vét, thu hồi đất, cát để thi công san lấp công trình tại địa phương. Báo cáo kết quả thực hiện cho UBND tỉnh (thông qua Sở Tài nguyên và Môi trường) trước ngày 15/12/2020.

Xe chở cát từ mỏ lên không phủ bạt

Giao Sở Tài nguyên và Môi trường tăng cường chức năng quản lý nhà nước trên lĩnh vực tài nguyên khoáng sản; theo dõi đôn đốc việc thực hiện các nội dung nêu trên, tổng hợp báo cáo đề xuất UBND tỉnh trước ngày 20/12/2020.

Mỹ Bình