Đo lường đóng góp của phụ nữ trong quản lý rác thải

Bà Elisa Fernandez Saenz, Trưởng đại diện Cơ quan LHQ về bình đằng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tại Việt Nam phát biểu tại Hội thảo

Hội thảo nằm trong khuôn khổ dự án “Tăng cường sự tham gia và nâng cao năng lực quản lý của các Tổ chức Phụ nữ trong xây dựng chính sách ứng phó với BĐKH và giảm thiểu rủi ro thiên tai”, nhằm tăng cường sự tham gia của phụ nữ và các tổ chức về bình đẳng giới, xây dựng năng lực quản lý và lãnh đạo, cũng như tham gia vào phát triển các chính sách đến thích ứng BĐKH và giảm thiểu rủi ro thiên tai.

Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Elisa Fernandez Saenz, Trưởng đại diện Cơ quan LHQ về bình đằng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tại Việt Nam chia sẻ, biến đổi khí hậu (BĐKH) là thách thức toàn cầu đối với quá trình phát triển bền vững của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Theo Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về BĐKH, BĐKH tác động lên nam giới và nữ giới khác nhau, trong đó nữ giới cũng như các nhóm bị tổn thương bị ảnh hưởng bởi BĐKH nhiều nhất.

Trong nhiều lĩnh vực, nữ giới không chỉ đóng vai trò tiên phong tạo ra các giá trị kinh tế, mà họ đóng góp trực tiếp cho giảm thiểu khí nhà kính. Tuy nhiên, vai trò của phụ nữ ít được thừa nhận và họ thường khó tiếp cận nguồn lực, phát triển kỹ năng, thông tin. Điều này tiếp tục hạn chế tiếng nói và tầm ảnh hưởng của phụ nữ trong quá trình đưa ra quyết định ở các quốc gia khác nhau.

Quang cảnh buổi Hội thảo

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà quản lý, đại diện doanh nghiệp đã chia sẻ về những cập nhật về đóng góp quốc gia tự quyết định (NDC) và lồng ghép giới; đóng góp của phụ nữ về giảm thiểu khí nhà kính, những khó khăn, thách thức trong lĩnh vực quản lý rác và bài học kinh nghiệm từ các nước tren thế giới.

Theo bà Chu Thanh Hương – Cục Biến đổi khí hậu (Bộ TN&MT), Việt Nam vừa cập nhật Báo cáo đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC ) với các cam kết mạnh mẽ trong ứng phó biến đổi khí hậu. NDC cập nhật bao gồm các nội dung về hài hòa và đồng lợi ích giữa thích ứng với BĐKH, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và việc đạt được các mục tiêu phát triển bền vững; chú trọng thúc đẩy bình đẳng giới và giảm nhẹ rủi ro cho các đối tượng dễ bị tổn thương, bao gồm cả phụ nữ.

Chia sẻ về những đóng góp của phụ nữ trong quản lý chất thải rắn, bà Lê Thị Thanh Huyền, chuyên gia rác thải (CECR) cho biết, trong ngành quản lý rác và giảm thiểu khí nhà kính, vai trò tiên phong của phụ nữ thể hiện tất cả các cấp độ trong chuỗi giá trị rác. Ở cấp hộ gia đình, phụ nữ tham gia vào công tác phân loại và thu gom rác thải tái chế tại nguồn. Ở cấp cộng đồng, họ là những người tiên phong trong tuyên truyền, áp dụng các mô hình giảm thiểu thu gom rác tài nguyên và rác nhựa để tái chế.

Trong chuỗi giá trị rác, các chị em phụ nữ lao động phi chính thức đã đóng góp chính vào khâu thu gom rác tái chế từ các hộ gia đình và từ bãi rác, giảm thiểu trực tiếp được lượng rác ra bãi chôn lấp. Vì vậy giảm thiểu được đáng kể lượng khí nhà kính từ hoạt động chôn lấp. Phụ nữ đã góp phần quan trọng trong giảm khí thải nhà kính ứng phó với BĐKH.

Hội thảo đã giới thiệu bộ công cụ đo lường đóng góp của phụ nữ. Cơ sở tính toán của bộ công cụ này chủ yếu dựa trên các hệ số phát thải khí nhà kính tham khảo từ các nguồn khác nhau và có thể đưa ra ước tính tương đối về kết quả hoặc tiềm năng giảm phát thải khí nhà kính từ hgoatj động phân loại, thu gom rác tại nguồn.

Đây là cơ sở để các cơ quan, tổ chức lượng hóa đóng góp của phụ nữ và có thêm số liệu cụ thểm góp phần thúc đẩy lồng ghép giới trong các chương trình, kế hoạch về biến đổi khí hậu và giảm thiểu rủi ro thiên tai. Công cụ này cũng giúp đánh giá tiềm năng năng giảm thiểu rác thải và khí nhà kính từ rác thải sinh hoạt, từ đó, hỗ trợ việc hoạch định chính sách quản lý rác thải của các địa phương phù hợp và hiệu quả hơn.

Hoàng Ngân