Những con số bất an

Liên Hợp Quốc thông tin, từ năm 2000 tới năm 2019, thế giới đã ghi nhận 7.348 thảm họa thiên nhiên lớn khiến hơn 1,2 triệu người thiệt mạng và ảnh hưởng tới 4,2 tỷ người. Báo cáo cũng cho biết các thảm họa thiên nhiên trong vòng 20 năm qua đã gây thiệt hại kinh tế lên tới gần 3.000 tỷ USD. Bão và lũ lụt chiếm tới 72% các thảm họa thiên nhiên lớn và số lượng các trận lũ lớn tăng gấp đôi trong vòng 2 thập kỷ qua.

Trước những con số biết nói về thiệt hại do thiên tai gây ra, các tổ chức quốc tế cảnh báo, nếu thế giới không thực hiện những hành động khẩn cấp để giảm khí thải, nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng thêm ít nhất 0,5^oC trong 20 năm tới và tiếp tục tăng 2^oC đến 3^oC vào cuối thế kỷ 21. Khí hậu toàn cầu trở nên cực đoan hơn sẽ khiến con người tiếp tục phải trả giá bằng những thiệt hại nặng nề.

Biến đổi khí hậu là nguyên nhân của hơn 7.000 thảm họa thiên nhiên trong vòng 20 năm qua. Ảnh: MH

Chưa kể, Liên Hợp Quốc đã đưa ra cảnh báo, gia tăng dân số đã gây sức ép lớn tới tài nguyên thiên nhiên và môi trường Trái đất do khai thác quá mức các nguồn tài nguyên phục vụ cho các nhu cầu của con người. Gia tăng dân số cơ học tạo ra các nguồn thải, trong đó, có rác thải nhựa nói chung và rác thải nhựa đại dương đang là mối lo chung của toàn cầu.

Hàng tấn mảnh vụn nhựa bị loại bỏ mỗi năm, ngập tràn khắp mọi nơi khiến đất ô nhiễm, sông ô nhiễm, bờ biển, bãi biển và đại dương chìm trong ô nhiễm. Mỗi năm, thế giới thải ra 300 triệu tấn rác thải nhựa, gần 1/3 số túi ni lông con người thải ra không được thu gom và xử lý. Hơn 9,1 tỷ tấn rác thải nhựa đang tích tụ trên Trái đất. Tính trung bình, mỗi phút thế giới thiêu thụ 1 triệu chai nhựa… 8 triệu tấn nhựa đi vào lòng đại dương.

Ước tính năm 2025, số lượng rác thải nhựa này sẽ tăng lên 20 lần, tức là khoảng 160 tấn nhựa. Rác thải nhựa và túi ni lông thải ra môi trường đang tăng lên theo cấp số nhân. Chúng đang từng ngày, từng giờ tàn phá, hủy diệt môi trường sống của con người và cả thế giới động vật đặc biệt là sinh vật biển.

Còn tại Việt Nam, theo thống kê của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai, trong 20 năm qua, mỗi năm, trung bình thiên tai làm trên 400 người chết và mất tích, thiệt hại vật chất khoảng 1 - 1,5% GDP, ảnh hưởng đến môi trường, điều kiện sống cũng như các hoạt động kinh tế - xã hội, đồng thời, tác động lớn đến sự phát triển bền vững của đất nước. Thiệt hại trên biển đã giảm, tuy vậy, thiệt hại do lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh miền núi hiện có xu hướng gia tăng.

Từ đầu năm 2020 đến nay, thiên tai diễn biến phức tạp, bất thường trên nhiều vùng miền cả nước, đã xảy ra 16 loại hình thiên tai: 248 trận dông, lốc, mưa lớn trên 49 tỉnh/TP, trong đó, 9 đợt trên diện rộng tại 21 tỉnh, thành phố Bắc Bộ và Trung Bộ; 5 cơn bão trên biển Đông; 13 trận lũ quét, sạt lở đất; 68 trận động đất; 60 trận mưa lớn, ngập úng, lũ cục bộ; hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, sạt lở bờ sông, bờ biển, sụt lún đê biển tại đồng bằng sông Cửu Long,…

Tính đến ngày 22/9/2020, thiên tai đã làm: 93 người chết, mất tích, 272 người bị thương; 2.151 nhà sập, 85.930 nhà bị hư hại, tốc mái; 4.889 nhà bị ngập; 128.443 ha lúa và hoa màu bị thiệt hại; 36.088 con gia súc, gia cầm chết. Ước tính thiệt hại về kinh tế khoảng 5.000 tỷ đồng…

Những con số trên cho chúng ta thấy sự gia tăng của thiên tai trong 20 năm qua đang ngày càng trở nên khắc nghiệt. Nếu chúng ta không thực hiện những hành động khẩn cấp để giảm khí thải, thì khí hậu toàn cầu sẽ trở nên cực đoan hơn và khiến con người tiếp tục phải trả giá bằng những thiệt hại nặng nề.

Năm 2017 là năm thiên tai đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, để lại những hậu quả sau nhiều năm mới có thể khắc phục và làm giảm tăng trưởng của nền kinh tế quốc dân. Tổng thiệt hại về kinh tế riêng năm 2017 khoảng 60.000 tỷ đồng. Một số tỉnh bị thiệt hại nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế của địa phương như: Khánh Hòa thiệt hại hơn 14.700 tỷ đồng; Hòa Bình thiệt hại hơn 2.820 tỷ đồng; Yên Bái thiệt hại hơn 1.599 tỷ đồng, Hà Tĩnh thiệt hại trên 7.485 tỷ đồng; Quảng Bình thiệt hại gần 8.000 tỷ đồng...

Thiên Trường