Tiếp bài Dự án hồ Thường Xung hơn thập kỷ mòn mỏi chờ “về đích”: Liệu có đuối nguồn vốn từ Trung ương?

Liên quan đến vấn đề này, ông Trần Việt Hùng – Phó Chủ tịch UBND huyện Nho Quan cho biết: Do không đảm bảo được nguồn vốn cùng với kinh phí đền bù, GPMB tăng cao khiến dự án không thể “về đích” đúng hạn.

Dự án cải tạo, nâng cấp hồ Thường Xung được phê duyệt tại Quyết định số 580/QĐ-UBND ngày 18/3/2008 của UBND tỉnh Ninh Bình với tổng mức đầu tư là 226,791 tỷ đồng. Đến ngày 18/10/2011, UBND tỉnh Ninh Bình có Quyết định số 752/QĐ – UBND nâng tổng mức đầu tư lên 557,612 tỷ đồng. Tiếp đó, ngày 21/02/2013, UBND tỉnh Ninh Bình tiếp tục nâng tổng mức đầu tư dự án lên 675,865 tỷ đồng tại Quyết định số 107/QĐ – UBND. Nguồn vốn từ vốn Trái phiếu Chính phủ và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác.

Trao đổi với PV Báo Tài nguyên và Môi trường ông Trần Việt Hùng – Phó Chủ tịch UBND huyện Nho Quan cho biết: Lý do tăng tổng mức đầu tư từ 226,791 tỷ đồng lên 675,865 tỷ đồng là do mở rộng quy mô diện tích lòng hồ mới, kênh thoát lũ sau tràn và chi phí đền bù GPMB tăng từ 50 tỷ lên 80 tỷ đồng.

Dự án hồ Thường Xung tăng tổng mức đầu tư từ 226,791 tỷ đồng lên 675,865 tỷ đồng nhưng vì thiếu vốn nên hơn chục năm qua vẫn dang dở, chưa thể "về đích"

Dự án có quy mô xây dựng: Sửa chữa, nâng cấp đập chính hồ Thường Xung cũ; xây dựng tuyến đập mới nối tiếp với tuyến đập chính hồ Thường Xung cũ; tuyến đập tràn mới dài 300m; tuyến đường ven hồ; 2 cống lấy nước tưới dưới đập; hệ thống kênh tưới và các công trình trên kênh; nạo vét lòng hồ; đào kênh thoát lũ sau tràn, cải tạo bờ tả kết hợp giao thông và xây dựng các công trình trên kênh.

Theo ông Vũ Quý Dương – Phó Giám đốc Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng huyện Nho Quan thì Dự án hồ Thường Xung sau hơn chục năm triển khai thi công các hạng mục đã hoàn thành, bàn giao và đưa vào sử dụng gồm có: Tuyến đập chính; tuyến đập tràn mới dài 300m; 02 cống lấy nước tưới dưới đập; tuyến đường ven hồ; kiên cố hóa 13.157m kênh tưới và các công trình trên kênh; cứng hóa 8.223m đường dân sinh; nhà quản lý hồ.

Tuyến đập chính trên hồ mới còn 170m chưa được khép kín tiềm ẩn nhiều rủi ro mỗi khi mùa mưa bão đến gần

Các hạng mục thi công dở dang gồm có: Cống tiêu thoát lũ tại C45+85; tuyến đập chính trên hồ mới còn 170m chưa khép kín; kênh tiêu thoát lũ sau tràn, các công trình trên kênh.

Dự án hiện đã hoàn thành giai đoạn 1 gồm hạng mục trên diện tích hồ Thường Xung cũ và đã được bàn giao cho Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi tỉnh Ninh Bình để khai thác, vận hành. Ngày 1/12/2016, UBND tỉnh Ninh Bình phê duyệt quyết toán giai đoạn 1 của dự án với giá trị được quyết toán 316,609 tỷ đồng.

Khi được hỏi về hiệu quả của giai đoạn 1, ông Trần Việt Hùng cho biết: Hồ Thường Xung được mở rộng thêm từ 70ha lên 170ha, đã hoàn chỉnh 13.157m kênh tưới và 8.223m đường dân sinh phục vụ sản xuất và sinh hoạt của nhân dân. Đồng thời cấp nước tưới cho hơn 800 ha đất canh tác và nâng diện tích cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân của 05 xã: Văn Phương, Văn Phú, Thượng Hoà, Thanh Lạc và Phú Lộc (huyện Nho Quan).

Vì bị "lãng quên" quá lâu nên một số hạng mục đang thi công dở dang đã có những dấu hiệu xuống cấp

Nhờ dự trữ, điều tiết nguồn nước hồ cũ hiệu quả nên đã tạo điều kiện cho người dân thâm canh tăng vụ, sản lượng tăng từ 45 triệu lên 65 triệu/ha, thậm chí một số khu vực của xã Văn Phú đạt trên 75 triệu/ha. Góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của bà con của huyện miền núi đặc biệt khó khăn này. Ngoài ra, sau khi giai đoạn 1 hoàn thành đã cắt lũ, giảm lũ từ phía thượng nguồn từ Thanh Hoá, Cúc Phương, Kỳ Phú xuống vùng hạ du, giảm thiểu áp lực dòng chảy đầu nguồn lên sông Hoàng Long, sông Đáy.

Cũng theo ông Hùng hiện ngân sách nhà nước cấp cho các dự án chưa đáp ứng yêu cầu tiến độ thực hiện nên khiến dự án trọng điểm này chậm tiến độ kéo dài. Trước mắt chúng tôi sẽ báo cáo, đề xuất tỉnh lên phương án di dời 11 hộ dân trong lòng hồ đến khu tái định cư để đảm bảo an toàn. Bên cạnh đó, rất cần sự quan tâm hơn nữa của các Bộ, ngành, Trung ương bố trí nguồn vốn để sớm đưa dự án hoàn thành góp phần thúc đẩy huyện miền núi Nho Quan phát triển.

Anh Tú