Đồ chơi sáng tạo mang ý nghĩa bảo vệ môi trường

Môi trường - Ngày đăng : 18:38, 28/08/2020

(TN&MT) - Bằng sức sáng tạo, sự tỉ mỉ qua đôi bàn tay khéo léo, Touched.Studio - xưởng sáng tạo đồ thủ công làm từ vải mỹ nghệ tự nhiên với sự hợp tác giữa các nhà thiết kế và các nữ nghệ nhân dân tộc thiểu số vùng cao đã "biến" các miếng vải thành những món đồ chơi hấp dẫn, an toàn cho trẻ em.

Những thú nhồi bông của Touched.Studio như Thỏ, Mèo, Gấu ... đều được làm từ vải dệt thiên nhiên, phụ kiện mặc được làm từ vải vụn tái chế,… Những món đồ chơi được thiết kế thủ công tỉ mỉ với nhiều công đoạn, tạo hình dễ thương và quan trọng là đảm bảo an toàn cho trẻ trong quá trình chơi và học đã nhận được sự ủng hộ của nhiều bậc phụ huynh. Nhưng ít ai biết đến câu chuyện thú vị và sâu xa đằng sau chúng.

Không chỉ đơn thuần là búp bê, đằng sau nó là cả một câu chuyện

Nguồn cảm hứng từ việc bảo vệ môi trường

Sau khi tốt nghiệp đại chuyên ngành kinh tế và chứng chỉ nghề thiết kế thười trang, chị Bùi Hạnh Nguyên (người sáng lập ra Touched.Studio) bắt đầu làm việc trong ngành thời trang may mặc. Tuy nhiên trong quá trình công tác chị nhận ra việc mình đang làm chưa tạo được giá trị thật sự cho bản thân. May mắn được chọn và thực tập tại Pháp, chị đã tiếp cận với mô hình sản xuất thời trang từ chính các chất liệu có sẵn trong địa phương. Chị tự hỏi tại sao mình không lựa chọn các chất liệu có sẵn trong tự nhiên ở Việt Nam để tạo nên các sản phẩm thời trang an toàn và bảo vệ môi trường.

“Dệt may là ngành gây ô nhiễm môi trường đứng thứ 2 sau ngành dầu mỏ. Mình muốn từ các chất liệu tự nhiên tạo nên các sản phẩm thời trang thẩm mỹ mà không gây ô nhiễm môi trường” Chị Nguyên bộc bạch.

Biến hạt thành sản phẩm búp bê là cả một quá trình dài

Việt Nam có chất liệu hoàn toàn tự nhiên nguồn gốc thực vật tiêu biểu là vải lụa, vải gai dầu và vải bông. Thông qua dữ liệu tìm kiếm trên mạng xã hội, những trải nghiệm thực tế từ những chuyến đi, không quản mệt nhọc, chị đã tìm được người đưa chị đến với chất liệu vải làm thủ công hoàn toàn từ tự nhiên, giúp chị bước đầu tiến tới ước mơ ấp ủ bấy lâu. Một chị người dân tộc Thái quê gốc ở Nghệ An đã giới thiệu cho chị các kiến thức về vải gai dầu của đồng bào Mông. Đây là một bước ngoặt rất lớn khiến chị thích và quyết định lựa chọn chất liệu vải này là thứ mình chọn để xây dựng Touched.Studio.

Vải gai dầu là sản phẩm thủ công 100% tự nhiên của đồng bào dân tộc Mông

Chia sẻ về logo tượng trung cho Touched.Studio, chị Nguyên cho hay, tình cờ khi thiết kế không gian triển lãm cho dự án của mình theo hình xoắn ốc Fibonacci (tỷ lệ vàng), chị nảy ra ý tưởng muốn biến hình xoắn ốc này thành biểu tượng thương hiệu luôn. Biểu tưởng có ba ý nghĩa, về mặt hình tượng, đây là tỉ lệ vàng trong tự nhiên, sản phẩm của mình cũng từ thiên nhiên, có ý nghĩa về mặt thủ công do hình xoắn giống như hoa tay của một nghệ nhân, có ý nghĩa về mặt xã hội do nhìn nó cảm giác như một ngón tay chạm vào một mặt nước, mặt hồ đang yên, chỉ cần chạm nhẹ sẽ tạo nên sự lan tỏa theo kiểu nhẹ nhàng, tác động dần dần, tạo nên giá trị dần đều.

Quá trình thiết kế và xây dựng

Nhớ lại quá trình thiết kế sản phẩm, Chị Nguyên cho biết, xuất thân ngành học là thiết kế thời trang nên chị vẫn bám chấp rằng mình phải thiết kế đồ may mặc. Nhưng quần áo với chất liệu vải gai dầu tính ứng dụng chưa được cao, giá thành cũng không thấp, kích thước khổ vải dệt xong cũng bé hơn so với vải công nghiệp. Do đó, sản phẩm tạo ra sẽ khó cạnh tranh được với những sản phẩm công nghiệp hiện nay. Chính vì thế, chị chuyển hướng biến chất liệu vải tự nhiên này thành đồ chơi cho các em nhỏ, những người cần sự an toàn từ những món đồ tự nhiên nhiều hơn. 

Các búp bê vải nhồi bông đều được thực hiện thủ công một cách tỉ mỉ

Hiện tại sản phẩm chính của Touched.Studio là “Biệt đội rừng xanh”, bao gồm năm nhân vật, đại diện cho năm xu hướng tính cách nổi bật của bé: Sữa hiền lành, Mắm tinh ranh, Lạc hoạt bát, Lá chăm chỉ, Mật ngây ngô. Từ 5 nhân vật này sẽ phát triển ra các sản phẩm khác như túi đeo, ví cầm tay, móc treo mini.

Ngoài ra chị cũng có kêu gọi cộng đồng thay vì vứt và coi vải vụn là rác thì hãy thu gom vải vụn lại để tái chế, biến chúng thành những phụ kiện nhỏ xinh cho búp bê thú bông. Các bé có thể thỏa sức sáng tạo sản phẩm theo ý thích riêng của mình với các phụ kiện đi kèm sản xuất từ vải vụn đó.

Từ những miếng vải vụn bỏ đi, Touched.Studio thu gom và biến chúng thành những vật phẩm có giá trị

Chị Minh Trang, thành viên sản xuất thủ công của Touched.Studio chia sẻ, nghệ nhân dệt vải truyền thống cần tới khoảng 200 bước từ khi gieo hạt gai dầu cho tới khi thành miếng vải hoàn thiện mà Touched.Studio có thể sử dụng được. Và cần thêm 24 bước nữa để chính các thành viên trong Touched.Studio thiết kế, cắt may, thêu từ vải tới sản phẩm hoàn thiện. Tất cả các bước đều hoàn toàn thủ công và lấy các nguyên liệu từ thiên nhiên nên hoàn toàn an toàn cho người sử dụng và không gây ô nhiễm môi trường.

“Chị là một người yêu thiên nhiên, khi mà tiếp xúc với mô hình của Touched.Studio là chị đã rất thích rồi. Vậy nên chị đã quyết định đồng hành cùng nó cho đến bây giờ. Mong rằng những cái chị đang làm sẽ tạo ra giá trị cho con em sau này, gìn giữ được những gì sẵn có từ tự nhiên” Chị Trang tâm sự.

Truyền tải thông điệp bảo tồn giá trị dân tộc

Đồ thủ công mỹ nghệ và các ngành nghề thủ công truyền thống đang dần mai một. Bởi vậy, giáo dục và truyền cảm hứng lại cho thế hệ trẻ là một trong những mục tiêu của Touched.Studio.

Không chỉ là tạo thêm thu nhập cho bà con dân tộc thiểu số khi mình đặt mua vải của họ, đồng thời đây cũng là động lực giúp họ giữ nghề truyền thống. Touched.Studio cũng trích lợi nhuận thu được mở ra lớp học dành cho các bạn nhỏ dân tộc thiểu số. Các bạn tự tay thiết kế và làm đồ chơi từ chính loại vải truyền thống. Từ đó các bạn có thể biết được rằng vải truyền thống không những tạo ra đồ may mặc mà còn có thể tạo nên nhiều giá trị khác nữa. Các bạn sẽ có thêm động lực gìn giữ tinh hoa và yêu thêm cái nghề truyền thống của dân tộc mình hơn.

Các bạn nhỏ được tiếp xúc với các vật liệu từ thiên nhiên, an toàn và không gây ô nhiễm môi trường

Mỗi tháng 1 chủ đề, Touched.Studio không chỉ tạo sân chơi nhằm giúp các bạn hiểu thêm về nghề dệt vải truyền thống mà còn được tự may vá thêu thùa. Đây là nơi đánh thức khả năng sáng tạo trong mỗi người với nguyên tắc then chốt: suy nghĩ, phác họa và tự tay làm ra sản phẩm mang tính cá nhân.

“Các bé sẽ tự thiết kế, tự lựa chọn cho mình những phụ kiện, vật liệu có sẵn để thực hiện sáng tạo cho sản phẩm mà các bạn muốn làm. Mặc dù ngồi 3-4 tiếng nhưng các bạn đều rất phấn khởi. Quá trình thực hiện vẫn hơi khó với các bé nên tự các bố mẹ đã cùng hỗ trợ, gia đình kết nối với nhau hơn”

Tại đây, các bạn nhỏ tha hồ thả sức sáng tạo món đồ chơi dành riêng cho mình 

Touched.Studio còn có bộ sản phẩm thủ công cho bố mẹ mua về hướng dẫn tại nhà cho bé. Hay các bưu thiếp ngộ nghĩnh với hình ảnh “Biệt đội rừng xanh” tham gia các quy trình làm vải gai dầu thủ công, tranh miêu tả về tính cách của các thú bông. Thông qua đó giúp mọi người có thêm nhiều kiến thức hơn về việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc và nâng cao ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường.

Ngọc Trâm