Đà Nẵng: Cộng đồng ngư dân tham gia bảo vệ môi trường biển

Vốn là ngư dân làng chài gắn liền với vùng biển Thọ Quang từ hàng chục năm nay, anh Trương Hoài Hưng, thành viên "Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản" phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng, hiểu rõ nhất những nguồn lợi từ thủy sản ven bờ mang lại. Với anh, biển là một tài sản vô giá và cần được bảo vệ hơn bao giờ hết. Thế nhưng, hoạt động du lịch cùng với một số du khách thiếu ý thức trực tiếp đạp, bẻ san hô, hoặc tàu chở khách đi câu neo đậu gần bãi nên san hô chết, gãy rất nhiều.

Do đó, từ nhiều năm nay anh Hưng đã tự nguyện tham gia tổ bảo vệ nguồn lợi thủy sản vừa tham gia đánh bắt vừa nhắc nhở bà con ngư dân và khách du lịch chung tay bảo vệ rạn san hô. Bởi các rạn san hô là nơi cư trú của của các loài sinh vật đáy và các loài cá, nếu không được bảo vệ, nguồn lợi thủy sản sẽ dần cạn kiệt.

Vừa khai thác vừa tuần tra, bảo vệ môi trường biển là công việc suốt 12 năm qua  của các “Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản”

“Phát triển kinh tế đang ảnh hưởng lớn đến sự tồn tại và phát triển các hệ sinh thái như rạn san hô, thảm cỏ biển, nguồn lợi sinh vật và chất lượng môi trường vùng ven bờ Đà Nẵng. Đa số là anh em trong tổ làm nghề biển, cũng có thể làm các dịch vụ du lịch khác nhưng đều tham gia tổ này với  mục đích bảo vệ môi trường biển, rạn san hô của bán đảo Sơn Trà theo hướng bền vững hơn” - anh  Hưng chia sẻ.

Bên cạnh công tác tuyên truyền nội quy bảo vệ nguồn lợi hải sản, san hô đến các tàu du lịch chở khách đi lặn ngắm san hô tại các Bãi Bụt, Bãi Bắc, Bãi Nồm... các thành viên trong "Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản" còn thường xuyên tuyên truyền đến ngư dân thông qua các tờ rơi, buổi nói chuyện với bà con không nên khai thác theo cách giã cào, tận diệt...

Khi phát hiện trường hợp vi phạm, anh Hưng và các đồng đội sẽ cung cấp thông tin cho lực lượng chức năng xử lý. Mặc dù phức tạp nhưng tất cả các thành viên đều tự nguyện tham gia và dành nhiều tâm huyết cho công việc này. Nhờ công tác tuyên truyền, tuần tra chặt chẽ, ý thức của bà con ngư dân, khách du lịch được nâng cao, các vụ vi phạm giảm nhiều.

“Thiên nhiên Sơn Trà đã ban tặng cho ngư dân chúng tôi những rạn san hô, thảm cỏ biển là nơi cư trú, sinh sôi của các loài cá. Chúng tôi tham gia để giữ gìn môi trường biển, nguồn sống cho mình và cho con cháu mình sau mình sau này.” –  ông Nguyễn Dinh, thành viên Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản phường Thọ Quang cho biết.

Thành viên tổ bảo vệ nguồn lợi tuyên truyền nội quy bảo vệ nguồn lợi hải sản, san hô đến các tàu du lịch chở khách đi lặn ngắm san hô

Ban đầu thành lập tổ chỉ có 15 thành viên, đến nay đã lên đến 21 người, trong đó thành viên đã ngoài tám mươi vẫn tiếp tục bám trụ. Với họ tham gia vào hoạt động của tổ bảo vệ chính là được cống hiến, góp phần bảo vệ và phát triển hệ sinh thái biển, là động lực để họ cố gắng từng ngày.

“Nếu rạn san hô mất đi thì con cá, con tôm, môi trường sinh thái sẽ không quay về như nguyên thủy được nữa. Những người dân như chúng tôi sẽ không còn cái để sinh kế bởi đa số các thành viên trong tổ đều là những ngư dân hoặc là những người dân làm dịch vụ gần bờ”, ông Từ Văn Sáu, tổ phó Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng giải thích.

Theo báo cáo của Chi cục thủy sản - Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, sau 12 năm hoạt động, 4 tổ bảo vệ cộng đồng đã tố giác gần 300 vụ việc, phát hơn 2.000 tờ rơi tuyên truyền. Nhiệm vụ của tổ, ngoài tuyên truyền cho chủ tàu, khách du lịch nắm được các hoạt động bị cấm tại vùng bảo vệ; các thành viên vừa tham gia khai thác vừa quan sát những tàu cá có biểu hiện vi phạm nguồn lợi thủy sản ven bờ thì sẽ tiến hành nhắc nhở, kịp thời cung cấp thông tin để đơn vị chức năng xử lý.

Du khách vui vẻ và hưởng ứng những nội quy bảo vệ nguồn lợi hải sản, san hô sau khi được tuyên truyền

Ông Đặng Duy Hải, Chi cục phó Chi cục Thủy sản, Sở NN&PTNT TP Đà Nẵng đánh giá, hoạt động của các tổ này mang lại hiệu quả rất lớn, cung cấp thông tin rất kịp thời để xử lý. Duy trì các tổ này thể hiện theo đúng xu thế trong công tác quản lý hiện nay phải là dựa vào cộng đồng. Cơ quan chức năng phải là người song hành cùng ngư dân để bảo vệ nguồn lợi và bảo vệ chính lợi ích của họ.

“Cơ quan chức năng, quản lý là người đi song hành với ngư dân, cùng nhau bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản. Chính người dân khai thác ven bờ thì họ cũng sẽ là người bảo vệ nguồn lợi để phục vụ lâu dài cho chính đời sống của họ”, ông Hải nói.

Tuy vậy, ông Đặng Duy Hải cho hay, các hoạt động của tổ đội còn gặp nhiều khó khăn như: nhiều hoạt động phát triển du lịch, đánh bắt thủy sản quá mức gây hủy hại nặng nề đến tài nguyên biển; kinh phí duy trì hoạt động vẫn còn hạn chế; việc bán đảo Sơn Trà chưa có bảo tồn nên việc khoanh vùng để bảo vệ vẫn còn hạn chế;….

Để hỗ trợ các tổ đội phát huy vai trò trong bảo vệ môi trường biển, thời gian tới Chi cục tiếp tục hỗ trợ phương tiện cũng như chi phí phục vụ cho công tác tuần tra, kiểm soát. Về phía các cơ quan chức năng tiếp tục khuyến khích ngư dân đóng tàu với công suất lớn để vươn khơi bám biển, giữ vững chủ quyền biển đảo quê hương và phát triển kinh tế. Đồng thời, cùng ngư dân thả con giống để tái tạo nguồn lợi thủy sản ven bờ.

Lan Anh