Ninh Thuận: Vận hành tích nước Đập hạ lưu Sông Dinh

Tài nguyên nước - Ngày đăng : 06:05, 07/05/2020

(TN&MT) - Hệ thống công trình Đập hạ lưu Sông Dinh, là dự án trọng điểm của tỉnh Ninh Thuận được khởi công xây dựng vào tháng 3/2017, có tổng mức đầu tư gần 700 tỷ đồng bằng nguồn vốn của Chính phủ. Công trình nằm cách Trạm Thủy văn Phan Rang (cầu Đạo Long 1) khoảng 2km về phía biển. Công trình được áp dụng thiết kế, thi công và vận hành theo công nghệ mới trong ngành Thủy lợi. Cuối tháng 4/2020, công trình bắt đầu giai đoạn vận hành tích nước thử nghiệm.

Tổng quan đoạn sông phía thượng lưu công trình

Đây là một công trình tổng hợp làm nhiệm vụ ngăn mặn, giữ ngọt, phục vụ tưới cho cây lương thực, rau màu, cây công nghiệp và cây ăn quả trên diện tích đất dọc hai bên bờ sông. Kết hợp cầu giao thông bên trên để phát triển giao thông bộ theo hướng quy hoạch thành phố hai bờ sông và phát triển du lịch. Cấp nước sinh hoạt, nuôi trồng thuỷ sản, gia súc, gia cầm. Tạo mặt hồ thoáng cải tạo điều hòa môi trường cho khu vực hai bên bờ sông Cái Phan Rang thuộc huyện Ninh Phước và thành phố Phan Rang – Tháp Chàm.

Hệ thống công trình bao gồm: Đập dâng tạo hồ chứa nước ngọt dung tích 3,5 triệu m3; có chiều dài bằng chiều rộng lòng sông là 240m; được chia làm 6 khoang; có 7 trụ pin; có 6 cửa van thép điều tiết nước, các cửa van có thể đồng loạt dâng lên đảm bảo thoát lũ và hạ xuống chặn dòng trong khoảng 30 phút; và âu thuyền đảm bảo khả năng thông âu với thuyền dài 6,0m rộng 3,0m. Cầu giao thông đường bộ bố trí trên đập với chiều dài 480m.

Theo ông Lưu Xuân Vĩnh - Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận, ý nghĩa tầm quan trọng của công trình nhằm phục vụ chống hạn trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt hiện nay, qua đó đáp ứng nhu cầu phát triển KT-XH của tỉnh trước mắt cũng nhu lâu dài, nhất là các địa phương vùng hạ du hai bên bờ sông, góp phần cải thiện môi trường, tạo ra những giá trị gia tăng về bất động sản, phát triển nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, tạo nên bước phát triển mới của tỉnh trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, ở góc độ quản lý tài nguyên nước, chúng ta có thể nhận thấy Đập hạ lưu Sông Dinh trở thành một kho nước ngọt với dung tích 3,5 triệu m3, sẽ là nguồn nước ngọt bổ trợ cho hệ thống nước ngầm đang dần bị nhiễm mặn tại chỗ và các vùng lân cận; công trình sẽ góp phần làm ngọt hóa hệ thống nước ngầm nơi đây. Mặc dù chưa tích nước đạt cao trình thiết kế, theo số liệu quan trắc độ mặn cho thấy từ phía thượng lưu đập đã giảm xuống đáng kể và chấm dứt tình trạng xâm nhập mặn do thủy triều.

Về chế độ thủy văn khu vực hạ lưu sông Cái Phan Rang chuyển từ vùng sông ảnh hưởng triều sang chế độ thượng lưu đập dâng. Trong đó cần đặc biệt chú ý, khi công trình tích nước đạt cao trình thiết kế là 2,50m sẽ bằng đúng với mực nước tương ứng cấp báo động 1 của Trạm Thủy văn Phan Rang theo Quyết định số 05/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ Quy định mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ trên các sông thuộc phạm vi cả nước.

ThS Đặng Thanh Bình