Kỷ niệm 45 năm giải phóng Trường Sa: Chuông chùa vọng giữa Trường Sa

Đoàn khách từ đất liền viếng chùa Trường Sa Lớn.

Tôn giáo đồng hành cùng biển đảo

Qua hai ngày đêm hải trình không nghỉ, điểm đầu tiên chúng tôi đặt chân đến “quần đảo bão tố” là đảo Sinh Tồn. Vừa bước chân lên triền cát trắng, tiếng chuông chùa bỗng ngân vang trong nắng bình minh. Mùi hương trầm thoang thoảng. Một cảm giác gần gũi thiêng liêng đến lạ thường.

Theo thông lệ của những người ra đảo, công việc đầu tiên là viếng chùa và dâng hương tưởng niệm các liệt sĩ Trường Sa. Chúng tôi xếp hàng lặng lẽ thắp hương tưởng nhớ những anh hùng liệt sĩ. “Từ ngàn xưa, tôn giáo luôn đồng hành cùng biển đảo. Ở đâu có người dân sinh sống, ở đó có chùa. Chùa Sinh Tồn vừa là nơi thờ cúng các liệt sĩ Trường Sa đã anh dũng hi sinh, mà còn là nét đẹp văn hóa giữ biển của quân dân huyện đảo. Giữa đại dương bao la, nghe tiếng chuông chùa thấy lòng ấm áp hơn, Tổ quốc linh thiêng ngay trong trái tim mình”, Đại đức Thích Minh Huy, trụ trì chùa Sinh Tồn chia sẻ.

Quân kỳ trước chùa Trường Sa lớn

Ngay từ nhiều năm trước, trên những chuyến tàu hải trình ra thăm quân, dân huyện đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1, Bộ Tư lệnh Hải quân đã mời các tăng ni phật tử, trụ trì một số chùa ở Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Huế và một số tăng ni, chùa trụ trì ở tỉnh Khánh Hòa ra Trường Sa để nghiên cứu địa linh, hướng chùa và những công việc cần thiết của chốn thiền môn.

Theo Đại đức Thích Minh Huy, “Sự hiện diện chùa ở đảo Trường Sa không chỉ thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đời sống tâm linh của quân, dân huyện đảo, mà còn để khẳng định lãnh thổ của Việt Nam, sự thiêng liêng của mảnh đất mang hồn Tổ quốc ở nơi đầu sóng ngọn gió này. Tôn giáo luôn đồng hành cùng biển đảo. Ở đâu có nhân dân sinh sống, ở đó có đời sống tâm linh.

Những ngôi chùa ở đảo Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn, Sơn Ca, Nam Yết vừa là điểm hẹn văn hóa tâm linh của ngư dân Trường Sa mỗi khi đánh bắt hải sản trên vùng biển này, vừa khẳng định chủ quyền có tính lịch sử bền vững của dân tộc, và đáp ứng nguyện vọng của quân dân Trường Sa”.

Những ngôi chùa ở Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn, Sơn Ca, Nam Yết có quy mô xây dựng thoáng đãng, đón được tia nắng sớm nhất lúc bình minh. Nếu chùa Song Tử Tây tọa lạc trước ngọn hải đăng cao vút, thì chùa ở Trường Sa lớn nằm cạnh đường băng, còn chùa Sinh Tồn sát bên 7 hộ gia đình dân cư sinh sống.

Chùa ở đảo Nam Yết sát cạnh bờ biển, in hình xuống bóng nước lung linh, còn chùa đảo Sơn Ca tọa lạc giữa triền cát trắng, tiếp giáp với ngọn Hải đăng phía Đông đón những tia bình minh đầu tiên của mỗi ngày. Có một điều đặc biệt của năm ngôi chùa ở đây là sảnh chính diện đều hướng về Thủ đô Hà Nội.

Theo Đại đức Thích Minh Huy ở chùa Sinh Tồn, việc đặt sảnh chính diện hướng về Thủ đô Hà Nội có ý nghĩa thiêng liêng là hướng về cội nguồn dân tộc, đồng thời đó cũng như lời tri ân chân thành của quân dân huyện đảo Trường Sa đối với nhân dân Hà Nội. Bởi những ngôi chùa được hiện diện ở Trường Sa, phần lớn được trùng tu, xây dựng từ kinh phí từ Hà Nội, do nhân dân Thủ đô tự nguyện quyên góp, trong đó có công sức lớn lao của Công ty Trường Xuân đã xây dựng 4/5 ngôi chùa với tất cả lòng chân thành và hoàn toàn miễn phí.

Nói về sự có mặt của các ngôi chùa ở Trường Sa, đại đức Thích Giác Nghĩa trụ trì chùa Trường Sa Lớn cho biết: Một quần đảo có chủ quyền của Việt nam thì việc có sự hiện diện chùa trên mảnh đất Trường Sa là một điều tất yếu khách quan trong cộng đồng dân cư. Lịch sử đã chứng minh, tôn giáo, nhất là phật giáo luôn đồng hành cùng với sự phát triển của dân tộc. Thời chiến cũng như thời bình, sự đồng hành của tôn giáo trên mảnh đất hương hỏa của Tổ quốc là tất yếu khách quan. Thời đại nào cũng như thế, dân tộc nào cũng vậy, chùa luôn là biểu hiện của đời sống tinh thần thiêng liêng nhất của mỗi quốc gia.

Hằng năm, có nhiều tăng ni, phật tử ra Trường Sa thăm đảo

"Trong chiến tranh nhà sư cầm súng chiến đấu nuôi giấu chiến sĩ cách mạng thì trong thời bình cầu mong cho đất nước thái hòa, thế giới bình an hoan hỷ. Lúc yên bình mỗi nhà sư là một tu sĩ, khi chiến tranh mỗi nhà sư là một chiến sĩ Trường Sa sẵn sàng cầm súng chiến đấu. Chùa Trường Sa là điểm tựa tâm linh của cán bộ chiến sĩ, nhân dân sinh sống ở đây và cả những ngư dân ra khai thác đánh bắt hải sản trên vùng biển này, ở đâu có người dân sinh sống ở đó có cuộc sống tâm linh hướng thiện, mà chùa là biểu hiện của cuộc sống tâm linh hướng thiện ấy”, đại đức Thích Giác Nghĩa chia sẻ.

Bản tình ca khát vọng hòa bình

Giữa biển mênh mông nơi chân trời Tổ quốc, mỗi sớm bình minh, khi hoàng hôn buông xuống, tiếng chuông chùa ngân nga như tiếp thêm cho quân dân Trường Sa sức mạnh về nội lực tinh thần, để những người lính ở đây thêm vững vàng tay súng canh chủ quyền Tổ quốc. Có một điều đặc biệt, là giờ thỉnh chuông của năm ngôi chùa ở Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn, Sơn Ca, Nam Yết đều bắt đầu từ lúc 4h 30 phút sáng, và 6 giờ chiều.

Lý giải về điều này, đại đức Thích Minh Huy ở chùa Sinh Tồn cho biết: “Tiếng chuông chùa lúc 4g30 phút mỗi sáng khi giấc ngủ căng tròn và bình minh bắt đầu hừng hực một ngày mới, đó không chỉ là tiếng chuông thức tỉnh lương tri con người hướng về nguồn cội, mà còn là tiếng chuông báo hiệu một ngày mới an lành. Tiếng chuông lúc 6 giờ tối như khép lại sau một ngày làm việc mưu sin, lòng người hướng thiện, chính nghĩa”.

Chuông chùa ở đảo Trường Sa lớn

Hạ sĩ Nguyễn Văn Sơn, phân đội 12,7 ly ở đảo Sinh Tồn quê ở Cam Ranh Khánh Hòa chia sẻ: “Em đi ra đây được 4 tháng rồi. Cứ sáng chủ nhật em lại đến chùa cầu nguyện. Có một điều lạ kỳ là khi đến chùa bao ưu phiền tan biến hết, chỉ còn lại sự quyết tâm và ý chí kiên cường. Hành trang của em bây giờ không chỉ là kiến thức, sức khỏe, mà quan trọng hơn là tinh thần thép, sự  bền gan dũng cảm. Đó là sức mạnh nội sinh được xây đắp từ lòng hướng thiện, mà chùa là điểm tựa để em rèn luyện sức mạnh nội sinh ấy. Chẳng hiểu sao, mỗi khi em nghe tiếng chuông chùa ngân nga, em cảm thấy Tổ quốc mình thiêng liêng và đẹp đẽ vô cùng, trong tim em lúc đó thấy như có một luồng điện nội sinh rất mạnh mẽ, cảm thấy mình đang cầm súng xung trận và rất dũng cảm”.

Những ngôi chùa ở đảo Trường Sa hiện nay không chỉ là công trình thiêng liêng của quân dân huyện đảo, là biểu hiện cốt cách sinh động của văn hóa quê hương và tình thương giống nòi, mà còn là điểm hẹn văn hóa thuần khiết tinh tế nhất của triệu triệu con tim trên khắp mọi miền đất nước, để mỗi khi đặt chân đến Trường Sa Lớn, Song Tử Tây, Sinh Tồn, Nam Yết, Sơn Ca mỗi người như tìm thấy trong tim mình có linh hồn Tổ quốc.

Những năm qua quân dân huyện đảo Trường Sa đón hơn 8.000 lượt khách từ đất liền ra thăm, trong đó có cả những vị khách là tăng ni phật tử, cả những người Việt kiều xa quê hương, đặc biệt những người bạn Mỹ, Na uy cách Việt Nam nửa vòng trái đất.

Mặc dù những người không cùng màu da sắc và khác nền văn hóa với Việt nam, nhưng khi họ nghe tiếng chuông chùa ở đảo Trường Sa ngân lên, họ đều cảm nhận được sự yên bình và càng khâm phục các chiến sĩ Trường Sa kiên cường bảo vệ chủ quyền biển đảo nơi đầu sóng ngọn gió. Bởi họ hiểu, dân tộc nào cũng vậy, sự cường thịnh gắn liền với yên bình, tiếng chuông chùa Trường Sa là biểu tượng của khát vọng hòa bình ấy.

Trường Sa cách đất liền hơn một ngàn cây số, nhưng rất gần gũi thân thương. Ra Trường Sa mới biết, tất cả từ cột mốc chủ quyền, đến cây bàng quả vuông; từ đài quan sát đến nơi sinh hoạt học tập của bộ đội đều gần gũi thân thiện mà sâu lắng, thanh bình mà thiêng liêng. “Hòa trong hương vị mặn mà gió biển, tôi thoáng nghe mùi hương trầm lan tỏa giữa bao la; Và lẫn trong tiếng sóng biển rì rào ngoài khơi xa, tiếng chuông chùa dịu vợi.

Không chỉ có bão giông, sóng dữ, Trường Sa hôm nay xanh tươi cây trái và tháng ngày rôm rả tiếng cười của trẻ nhỏ giỡn đùa sóng sánh nước biển Đông. Đứng giữa mênh mông trời nước, nghe tiếng chuông chùa mà yêu hơn Tổ quốc mình”, ca sĩ Thanh Thúy, người đã nhiều lần đến Trường Sa hát cho bộ đội nghe chia sẻ như vậy.

Đến Trường Sa để trải lòng, đến Trường Sa để khâm phục, đến Trường Sa để thêm yêu Tổ quốc. Ai đã một lần đặt chân đến Trường Sa thì không thể không đến viếng chùa. Đến đây mọi người không chỉ tìm thấy sự thanh thản an bình, mà còn tìm thấy linh hồn Tổ quốc một cách thiêng liêng nhất, rõ nét nhất. Tiếng chuông chùa trên đảo Trường Sa là tiếng chuông của khát vọng hòa bình.

Lê Khanh