Đại dịch COVID-19 làm gián đoạn công tác dự báo quan trọng

Một vệ tinh theo dõi Trái đất khi nhìn từ không gian. Ảnh: NASA

Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) tại Geneva, Thụy Sĩ, cả số lượng và chất lượng quan sát và dự báo thời tiết, cũng như theo dõi khí quyển và khí hậu đang bị đe dọa.

Lars Peter Riishojgaard, Giám đốc Hệ thống nghiên cứu về Trái đất của WMO cho biết: “Chúng tôi lo ngại về tác động đến khả năng của các thành viên của chúng tôi trong việc cung cấp các dịch vụ thời tiết và khí hậu cơ bản của họ”.

“Bạn có thể nghĩ, tại sao chúng tôi lại quan tâm đến vấn đề này, chúng tôi có những mối lo lắng lớn hơn ngay bây giờ, nhưng ngay cả như vậy, có thể có những tình huống bất ngờ bạn có thể phụ thuộc rất nhiều vào dự báo thời tiết nếu có bão, lốc xoáy, hoặc tình hình thời tiết bất lợi khác xảy ra” - Lars Peter Riishojgaard cho biết thêm.

Trong một tuyên bố, Tổng thư ký WMO Petteri Taalas kêu gọi các nước hỗ trợ khả năng cảnh báo sớm và năng lực quan sát thời tiết quốc gia của họ bất chấp những thách thức nghiêm trọng do cuộc khủng hoảng COVID-19 gây ra.

Ông Petteri Taalas giải thích rằng những tác động tàn phá của biến đổi khí hậu đã dừng lại kể từ khi virus corona chủng mới xuất hiện vào tháng 12 và cũng không có sự gia tăng số lượng thảm họa liên quan đến thời tiết.

“Không có dữ liệu thời tiết đáng tin cậy, đại dịch COVID-19 đặt ra một thách thức bổ sung và có thể làm trầm trọng thêm các rủi ro ở cấp độ một quốc gia đơn lẻ”, người đứng đầu WMO nhấn mạnh.

Hệ thống giám sát tự động dễ bị tổn thương

Nhiều bộ phận của hệ thống theo dõi thời tiết toàn cầu được tự động hóa, chẳng hạn như các vệ tinh và các điểm quan sát trên mặt đất.

Tuy nhiên, các bộ phận khác của hệ thống này đã trải qua một tác động kịch tính trong một vài tuần qua - chẳng hạn như các dữ liệu đọc được ở độ cao nhất định - nhờ vào việc giảm mạnh du lịch hàng không.

Trước thời điểm COVID-19 bắt đầu bùng phát, các hãng hàng không thương mại đã mất khoảng 700.000 dữ liệu nhiệt độ không khí, tốc độ gió và hướng gió hàng ngày.

Dữ liệu này và nhiều dữ liệu hơn nữa được đưa vào Hệ thống Quan sát Toàn cầu của WMO, hỗ trợ các dịch vụ và sản phẩm về thời tiết và khí hậu được cung cấp bởi 193 Thành viên WMO.

Ở châu Âu, nơi chỉ số giao thông hàng không giảm từ 85-90% theo WMO, các quốc gia liên kết với 31 dịch vụ thời tiết quốc gia đã thảo luận về cách tăng cường khả năng ngắn hạn của các bộ phận khác trong mạng lưới quan sát của họ, để giảm thiểu sự mất mát dữ liệu có nguồn gốc từ máy bay.

“Tác động đã ít nghiêm trọng hơn ở Mỹ, nơi dữ liệu hàng không thương mại giảm 60%”, WMO cho biết.

“Vào thời điểm hiện tại, theo dự đoán, tác động bất lợi của việc mất các quan sát đối với chất lượng của các sản phẩm dự báo thời tiết là tương đối khiêm tốn. Tuy nhiên, khi sự giảm khả năng quan sát thời tiết của máy bay tiếp tục và mở rộng, chúng ta có thể thấy sự giảm dần độ tin cậy của các dự báo” – ông Riishojgaard nói.

Dữ liệu giảm dần ở các nước đang phát triển

Dữ liệu giảm dần cũng liên quan đến nhiều quốc gia đang phát triển, nơi dữ liệu được các nhà quan sát thời tiết phát hiện thủ công, trước khi được chia sẻ với cơ sở dữ liệu dự báo quốc tế.

Ông Riishojgaard cho biết: “WMO đã chứng kiến ​​sự sụt giảm đáng kể về tính khả dụng của loại quan sát thủ công này được thực hiện vài giờ một lần và báo cáo cho các trung tâm quốc gia trong hai tuần qua. WMO sẽ tiếp tục theo dõi tình hình và tổ chức này đang làm việc với các thành viên để giảm thiểu tác động đến mức tối đa” – ông Riishojgaard nhấn mạnh.

“Dịch vụ Khí tượng Thủy văn Quốc gia vẫn tiếp tục thực hiện các chức năng thiết yếu 24/7 của họ bất chấp những thách thức nghiêm trọng do đại dịch COVID-19 gây ra” – ông Taalas cho biết.

“Chúng tôi trân trọng sự cống hiến của họ trong việc bảo vệ tính mạng và tài sản nhưng chúng tôi quan tâm đến những hạn chế ngày càng tăng về năng lực và nguồn lực” - Tổng thư ký WMO cho biết thêm.

Lan Chi