Học trực tuyến, mặc dù còn mặt hạn chế nhưng vẫn đang được áp dụng phổ biến

Đối với Huang Yiyang, 18 tuổi, người Trung Quốc, việc học bắt đầu khi em mở laptop.
Trong hai tuần qua, không có tiếng chuông trường, hành lang nhộn nhịp, căng tin hay đồng phục. Thay vì đi đến trường công lập ở Thượng Hải để học, Huang ngồi bên laptop từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều để học trực tuyến bằng công nghệ live-stream.
Đối với lớp học giáo dục thể chất, giáo viên của Huang thực hiện các bài tập cho học sinh theo dõi. Đối với tiếng Anh, Huang ngồi im lặng và nghe giảng trong lớp học trực tuyến từ 20 đến 30 học sinh.

Học trực tuyến có những hạn chế nào?

Huang hầu như không rời khỏi nhà và em đã không gặp bạn bè trong một tháng. Tuy nhiên, trong thời gian đó, em được trải nghiệm phương pháp học từ xa lớn nhất thế giới.

Một giáo viên tiếng Anh dạy học trực tuyến cho học sinh tại Trường tiểu học Thực nghiệm Quốc tế Lushan ở tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc vào ngày 10/2/2020

Trung Quốc đang chiến đấu với một đợt bùng phát virus corona làm chết hơn 2.700 người chỉ riêng ở nước này. Nhằm nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh Covid-19, các trường học trên cả nước đã bị đóng cửa, khiến khoảng 180 triệu trẻ em trong độ tuổi đến trường ở Trung Quốc phải ở nhà.
Tuy nhiên, Trung Quốc đại lục chỉ là khởi đầu. Hàng triệu học sinh ở Hong Kong (Trung Quốc), Macao, Việt Nam, Mông Cổ, Nhật Bản, Iran, Pakistan, Iraq và Ý đã bị ảnh hưởng bởi việc đóng cửa trường học. Đối với một số đất nước, điều đó có nghĩa là nghỉ học hoàn toàn, trong khi đó, một số quốc gia khác đang thử nghiệm dạy học trực tuyến. Các nhà chức trách ở Mỹ, Australia và Vương quốc Anh đã chỉ ra rằng, nếu dịch bệnh trở nên tồi tệ hơn, họ cũng có thể đóng cửa các trường học.
Tuy nhiên, bên cạnh việc dạy học trực tuyến giúp học sinh tiếp tục học tập tại nhà trong thời gian nghỉ học chống dịch Covid-19, người học cũng gặp một số vấn đề khi học theo phương pháp này.
Cụ thể, đối với một số học sinh, vấn đề không quá lớn, chẳng hạn như kết nối internet bị gián đoạn hoặc gặp khó khăn trong việc tạo động lực. Đối với những học sinh khác, thí nghiệm học tập từ xa có thể phải trả giá bằng sức khỏe tinh thần của họ, hoặc thậm chí là tương lai học tập của họ.
Người học khi tham gia các lớp học trực tuyến đều cần phải có máy tính xách tay, kết nối internet và sự tập trung. Nhưng phương pháp học tập trực tuyến lại khác nhau giữa các trường học trong một đất nước hoặc giữa các quốc gia khác nhau.
Đối với Huang, học ở nhà có nghĩa là dành hàng giờ trước máy tính và ít giao tiếp xã hội. Không được tham gia thảo luận với thầy, cô và bạn bè như trên lớp và nhiều khi không thể nghe rõ bài giảng của thầy, cô vì kết nối internet kém. Huang cảm thấy các bạn cùng lớp và giáo viên của họ đang cố gắng duy trì động lực.
"Chúng em không thể đưa ra phản hồi tới giáo viên ngay lập tức mặc dù họ muốn điều đó. Vì vậy, giáo viên cảm thấy tồi tệ và chúng em cũng cảm thấy khó xử", Huang chia sẻ.

Giáo viên Zhang Weibao quay lớp học video tại một trường trung học ở Urumqi, khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc vào ngày 3/2/2020

Ngay cả sau giờ học, nhiệm vụ của Huang vẫn chưa kết thúc. Em thường thức đến 10 giờ tối và mỗi đêm phải hoàn thành bài tập về nhà qua lớp học trực tuyến.
Theo Tân Hoa Xã, trên khắp Trung Quốc, học sinh tiểu học và trung học cơ sở đang được học trực tuyến. Để giải quyết những hạn chế trên, Trung Quốc đã bắt đầu phát sóng các lớp học tiểu học trên truyền hình công cộng và ra mắt hệ thống học tập trên nền tảng đám mây dựa trên chương trình giảng dạy quốc gia mà 50 triệu học sinh có thể sử dụng cùng một lúc.

Một học sinh đang học trực tuyến tại nhà ở thành phố Nam Xương, phía Đông tỉnh Giang Tây, Trung Quốc vào ngày 10/2/2020

Ở Hong Kong (Trung Quốc), nơi các trường học đã bị đóng cửa trong một tháng, một số giáo viên đang cùng nhau triển khai phương pháp dạy và học trực tuyến.
Tại trường Montessori quốc tế tại Hong Kong, học sinh tạo thành các nhóm nhỏ trên Google Hangouts để tất cả họ có thể nhìn thấy và nói chuyện với nhau.
Ban đầu, Nhà trường chỉ đăng video và các hoạt động cho học sinh trên trang web của họ, nhưng sau đó Nhà trường nhanh chóng nhận ra rằng điều quan trọng là trẻ em phải nhìn thấy nhau và nói chuyện với giáo viên của chúng. Vì thế, học trực tuyến cùng nhau theo các nhóm nhỏ là phương pháp đang được nhà trường áp dụng.
"Tất cả học sinh của nhà trường đều đang trải qua “cơn sốt tử thần” và đều đang phải nghỉ học ở nhà để chống Covid-19" - Hiệu trưởng trường Montessori quốc tế, Adam Broomfield cho biết.
"Tôi chưa bao giờ trải qua một trường học đóng cửa trong thời gian dài như thế này” - Adam Broomfield chia sẻ.
Ông cho biết cách học khác nhau thực sự đã dẫn đến sự đổi mới - một học sinh đã làm video giải thích cách giải một bài toán và một giáo viên cũng đã phát video từ một bãi biển để giúp học sinh học môn địa chất.

Học từ xa bắt đầu được áp dụng tại Ý

Học sinh ở Hong Kong (Trung Quốc) và Trung Quốc đại lục đã phải nghỉ học trong nhiều tuần, nhưng tại Ý, nơi số người nhiễm Covid-19 đã tăng vọt lên 800 trong tuần này, việc học từ xa mới bắt đầu được triển khai.
Các trường học đã đóng cửa trong tuần này ở các khu vực phía Bắc của Bologna và Veneto, bao gồm các thành phố Milan và Venice với dân số khoảng 15 triệu người ở cả hai nơi.
Tại Milan, hai cô con gái của Gini Dupasquier đã học bài thông qua sự kết hợp các bài thuyết trình PowerPoint trực tiếp, làm việc nhóm với các sinh viên khác qua Google Hangout và trò chuyện trực tiếp với giáo viên.
"Xét về mặt tinh thần, các con của tôi đều ổn. Chúng đang rất hào hứng với phương pháp mới này. Cho đến nay tôi thấy không có vấn đề gì cả” - Gini Dupasquier chia sẻ.
Tuy nhiên, một vấn đề lớn hơn đối với cô - giống như các bậc phụ huynh khác - là phải sắp xếp một cách cân bằng việc ở nhà với con và công việc làm nghề tư vấn của cô. "Tôi cần điều chỉnh giờ làm việc của mình. Sự cân bằng gặp một chút khó khăn” – Gini Dupasquier chia sẻ thêm.
Ở Casalpusterlengo, một thị trấn phía Bắc nước Ý – nơi được gọi là "vùng đỏ", với hàng chục ngàn cư dân đã bị chia cắt với khu vực còn lại của đất nước, cô con gái 15 tuổi của Monica Moretti không được tiếp cận với việc livestream. Thay vào đó, học sinh này đang làm bài tập về nhà bằng một cuốn sổ tay điện tử. Không giống như nhiều trẻ em ở Trung Quốc đại lục, mỗi buổi chiều em đều có thời gian đi dạo.

Kỳ thi quyết định tương lai có thể ảnh hưởng do phương pháp học

Học sinh ở các bậc học cao có thể phải đối mặt với các vấn đề lớn hơn là tụt lại sau thời gian nghỉ học.
Jonathan Ye, một học sinh trung học phổ thông, 18 tuổi tại trường quốc tế Shanghai Pinghe tại Trung Quốc mong muốn bước vào cánh cổng đại học ở Vương quốc Anh. Em phải làm tốt bài kiểm tra Tú tài Quốc tế cuối cùng vào tháng 5/2020 nếu muốn bắt đầu học đại học ở nước ngoài - điều mà em đã nỗ lực phấn đấu trong nhiều năm.
"Nếu không làm tốt bài kiểm tra đó, em sẽ gặp khó khăn. Em nghĩ rằng em sẽ ổn vì em thích tự học, nhưng em không tự tin. Em vẫn cảm thấy lo lắng vì chúng em không được đến trường trong thời điểm hiện nay, vì vậy chúng em có thể thiếu thông tin từ giáo viên” - Ye băn khoăn.
Nhưng tình hình của Ye đã tốt hơn hầu hết các trường hợp khác.

Một giáo viên giảng bài bằng điện thoại thông minh của mình trong một lớp học trực tuyến tại trường trung học ở Đông Hải, tỉnh Giang Tô, phía Đông Trung Quốc vào ngày 17/2/2020

Vào tháng 6, đại đa số sinh viên năm cuối ở Trung Quốc đại lục sẽ phải tham dự gaokao - kỳ thi tuyển sinh đại học mang tính cạnh tranh lớn tại Trung Quốc. Ngay cả ở thời điểm tốt nhất, những kỳ thi đó có thể thay đổi cuộc sống – hoặc là học sinh được bước chân vào một trường đại học danh tiếng hoặc không được học tại trường đại học nào.
Học sinh trở nên mệt mỏi khi phải học để chuẩn bị cho kỳ thi, và đôi khi giáo viên yêu cầu họ tập trung hết sức vào việc học. Mặc dù học sinh có thể thi lại kỳ thi gaokao, nhưng điều đó đòi hỏi học sinh phải ôn tập rất vất vả trong thời gian trước kỳ thi.
Bộ Giáo dục Trung Quốc cho biết Bộ sẽ đánh giá và quyết định có nên trì hoãn kỳ thi gaokao hay không. Chính quyền Bắc Kinh (Trung Quốc) đã cho biết sẽ có một kỳ thi thử trực tuyến trước gaokao.
Mặc dù các trường học ở Hong Kong đóng cửa cho đến ngày 20/4 nhưng thành phố này vẫn sẽ tổ chức kỳ thi tuyển sinh đại học vào ngày 27/3 theo kế hoạch. Chỉ có sự khác biệt duy nhất là học sinh sẽ được yêu cầu đeo khẩu trang và bàn sẽ được di chuyển xa hơn bình thường.

Mai Đan