Giới thiệu Ứng dụng Quản lý và Công bố số liệu Quan trắc môi trường tự động trên nền tảng di động

Thực hiện Công văn số 1729/BTNMT-TCMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) ngày 16/04/2019 về việc thực hiện truyền nhận số liệu quan trắc môi trường tự động, liên tục; Công văn số 729/TCMT-QTMT của Tổng cục Môi trường ngày 28/2/2019 về việc triển khai hệ thống phần mềm quản lý số liệu quan trắc tự động, liên tục. Năm 2019 Trung tâm Quan trắc môi trường đã triển khai thực hiện chuyển giao phần mềm quản lý số liệu quan trắc môi trường tự động (Envisoft) cho 57/63 Sở Tài nguyên và Môi trường của các tỉnh, thành phố trên cả nước (06 tỉnh/thành phố còn ại chưa tiếp nhận phần mềm do trên địa bàn quản lý chưa lắp đặt trạm quan trắc tự động, liên tục).

Tổng cục Môi trường họp giới thiệu Ứng dụng Quản lý và Công bố số liệu Quan trắc môi trường tự động trên nền tảng di động

Nhiệm vụ này nhằm tiếp nhận dữ liệu của các trạm quan trắc (QT) tự động của các Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh/thành truyền về; hỗ trợ quản lý, giám sát, kiểm duyệt dữ liệu và tự tổng họp dữ liệu trung bình giờ để truyền về Bộ TN&MT; đối với cơ quan cấp Bộ không phải tiếp nhận triển khai phần mềm, không cần hạ tầng CNTT, thực hiện khai thác và sử dụng dữ liệu trên toàn bộ cơ sở dữ liệu tiếp nhận của các tỉnh/thành về Bộ TNMT theo các tài khoả được phân quyền sử dụng về mặt chức năng cũng như phạm vi dữ liệu.

Theo báo cáo, việc sử dụng phần mềm Envisoft để quản lý và khai thác số liệu quan trắc môi trường tự động, liên tục thống nhất, đồng bộ giữa Cơ quan quản lý môi trường ở cấp Trung ương và địa phương đã giải quyết cơ bản các khó khăn, bất cập trong việc truyền, tiếp nhận, quản lý dữ liệu quan trắc tự động, liên tục từ các Doanh nghiệp về Sở Tài nguyên và Môi trường. Phần mềm được đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền Tác giả ngày 15 tháng 11 năm 2018.

Thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, Lãnh đạo Tổng cục Môi trường về việc đẩy mạnh khai thác, sử dụng dữ liệu quan trắc tự động, liên tục phục vụ công tác quản lý nhà nước và thông tin chỉ số chất lượng môi trường tới cộng đồng, Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc xây dựng Ứng dụng khai thác, sử dụng số liệu quan trắc môi trường tự đông, liên tục trên nền tảng di động.

Ứng dụng chạy ổn định trên cả 02 nền tảng di động phổ biến là Android và IOS nên có thể tải ứng dụng và cài đặt mọi lúc, mọi nơi; quá trình tải ứng dụng, cài đặt và nâng cấp dễ dàng nên người sử dụng có thể tự download và cài đặt, nâng cấp.

Ứng dụng đáp ứng đầy đủ các yêu cầu, nhu cầu về thông tin chỉ số chất lượng môi trường không khí tới cộng đồng và là công cụ đắc lực cho các nhà quản lý khi thực hiện thanh kiểm tra, giám sát hoặc tra cứu dữ liệu quan trắc tự động liên tục.

Theo đó, ứng dụng bao gồm 02 phân hệ chính:

Phân hệ 1: Công bố chất lượng không khí (AQI)

Phân hệ này sẽ dành cho cộng đồng sử dụng, không cần tài khoản đăng nhập.

Tại đây, sẽ công bố chất lượng không khí có thiết kế giao diện ứng dụng thân thiện, các chức năng đơn giản dễ sử dụng giúp người dùng dễ dàng theo dõi, tra cứu các thông tin về chỉ số chất lượng môi trường với 03 chức năng:

Cung cấp thông tin về chỉ số chất lượng môi trường (AQI) của các trạm quan trắc tự động trên phạm vi toàn quốc.

Cho phép lựa chọn các trạm quan trắc tự động thường xuyên quan tâm, theo dõi chỉ số AQI.

Tự động sắp xếp danh sách các trạm quan trắc tự động có chỉ số AQI từ cao tới thấp.

Phân hệ 2: Quản lý số liệu quan trắc môi trường tự động

Đây là phân hệ dành cho các nhà quản lý, các cán bộ được phân công giám sát vận hành trạm. Đối với phân hệ này phải có tài khoản (được phân quyền) mới sử dụng được.

Đối với phân hệ Quản lý số liệu quan trắc môi trường tự động dành cho các nhà quản lý, ứng dụng cung cấp công cụ để theo dõi, quản lý dữ liệu, giám sát các số liệu vượt chuẩn, tình trạng kết nối và hiện trạng truyền nhận dữ liệu…

Phân hệ này bao gồm các chức năng chính sau.

Xem thống kê tổng hợp về các trạm (có thể biết được trạng thái đang kết nối hay mất kết nối số liệu, trạm nào có thông số vượt QCVN, thiết bị đang lỗi…)

Xem thống kê các trạm theo từng thành phần môi trường (nước thải, nước mặt, không hí xung quanh, khí thải, nước ngầm).

Xem chi tiết kết quả của từng thông số (online) của từng trạng theo từng thành phần môi trường.

Thống kê số lượng các trạm theo từng địa phương; Xem thống kê các sự kiện về mất số liệu theo từng thành phần; Xem số liệu online của từng thông số của trạm trên bản đồ (có thể thao tác đổi các bản đồ nền, lọc các số lượng trạm theo các thành phần muốn xem); Xem từng chỉ số AQI của từng thông số theo giờ, ngày…

Công cụ hỗ trợ đắc lực cho các cấp quản lý trong công tác giám sát hoạt động quan trắc môi trường

Tổng hợp các ý kiến đóng góp tại buổi giới thiệu Ứng dụng Quản lý và Công bố số liệu Quan trắc môi trường tự động trên nền tảng di động, ông Hoàng Văn Thức – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường đánh giá: Giao diện của Ứng dụng thân thiện dễ sử dụng với người dùng, dễ tương tác.

Hoàng Văn Thức – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường điều hành cuộc họp

Ông Thức nhận định đây là ứng dụng có tính tích hợp cao (tất cả trong một): công bố, giám sát, camera…, có tính tuỳ biến đa dạng theo nhu cầu của người sử dụng; có đủ các tính năng để kiểm soát dữ liệu trước khi công bố.

Đồng thời, theo ông Thức nhận định, nếu phát triển tốt ứng dụng sẽ tạo ra hệ sinh thái trong quản lý dữ liệu quan trắc môi trường trong việc tiếp nhận, quản lý dữ liệu từ các Doanh nghiệp về Sở TN&MT và truyền dữ liệu từ Sở TN&MT về Bộ TN&MT, cuối cùng là công bố dữ liệu ra cộng đồng.

Ông Hoàng Văn Thức ghi nhận ứng dụng được cập nhật nhanh các công thức tính toán, chức năng theo các Nghị định, Thông tư mới ban hành của Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Trên cơ sở đó, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường đã đề xuất phân quyền sử dụng và khai thác cho các đơn vị quản lý. Theo đó, đối với Cục bảo vệ môi trường của 3 miền: Xem, kiểm tra, giám sát toàn bộ các Trạm quan trắc tự động, liên tục trên phạm vi cả nước trong phạm vi thẩm quyền.

Đối với các Trung tâm Quan trắc môi trường vùng: Xem, kiểm tra, giám sát toàn bộ các Trạm quan trắc tự động, liên tục trong vùng và có thể thêm mới, hiệu chỉnh thông tin các trạm, QC số liệu các Trạm do đơn vị trực tiếp vận hành.

Ông Hoàng Văn Thức cũng đề nghị các đơn vị chuyên môn bổ sung và hoàn thiện những số liệu chuyên môn để lãnh đạo Tổng cục báo cáo Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Với nguồn thông tin dữ liệu phủ rộng và đầy đủ, ông Thức tin tưởng Ứng dụng sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các cấp quản lý từ Trung ương đến địa phương trong công tác giám sát hoạt động quan trắc môi trường.

Ngoài các thông tin về chất lượng không khí AQI, còn hiển thị thêm các thông tin về khí tượng như Nhiệt độ, độ ẩm… đều được thu thập từ khác trạm quan trắc không khí tự động trên toàn quốc.

Khương Trung