Sơn La tăng cường kiểm tra, xử lý khai thác cát, sỏi trái phép

Trên địa bàn tỉnh Sơn La còn tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Đà thuộc địa bàn các huyện Mai Sơn, Bắc Yên, Mường La

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước lĩnh vực khoáng sản, đặc biệt là cát, sỏi, từ đầu năm 2019, Sở TN&MT Sơn La đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản về triển khai nhiệm vụ quản lý nhà nước về khoáng sản; đồng thời, ban hành văn bản gửi UBND các huyện, thành phố kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý.

Thường xuyên phối hợp với các cơ quan thông tin truyền thông tổ chức tuyên truyền, phổ biến những quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường trong hoạt động khoáng sản. Tăng cường thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm về hoạt động khoáng sản.

Tới hết năm 2019, trong lĩnh vực khai thác cát, sỏi, trên địa bàn tỉnh Sơn La có 1 giấy phép thăm dò khoáng sản; 6 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực. Trong năm, Sở TN&MT đã phối hợp với UBND các huyện kiểm tra 4 đơn vị được phép khai thác cát.

Qua đó, đã đôn đốc, yêu cầu các đơn vị kịp thời khắc phục một số tồn tại, hạn chế, như: Tổ chức giải phóng mặt bằng và hoàn thiện cắm mốc các khu vực khai thác theo tọa độ ghi trong giấy phép khai thác khoáng sản và bàn giao mốc tại thực địa; bổ sung hồ sơ giám đốc điều hành mỏ theo quy định; lập báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản, lập bản đồ hiện trạng, bản vẽ mặt cắt khu vực được cấp phép khai thác khoáng sản và báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản theo quy định...

Trong công tác thanh, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, đã phát hiện 81 vụ vi phạm, trong đó, 38 vụ khai thác khoáng sản trái phép, 21 vụ vận chuyển khoáng sản trái phép… Xử phạt vi phạm hành chính hơn 675 triệu đồng.

Sở TN&MT Sơn La tổ chức triển khai tuyên truyền phổ biến Luật Khoáng sản 2010, Luật Tài nguyên nước 2012, Luật Bảo vệ môi trường 2014 cho người dân xã Chiềng Khoong, huyện Sông Mã

Nhìn chung, trong năm qua, công tác quản lý nhà nước lĩnh vực khoáng sản đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Đà thuộc địa bàn các huyện Mai Sơn, Bắc Yên, Mường La và trên sông Mã, huyện Sông Mã vẫn diễn ra.

Nguyên nhân là do công tác quản lý khoáng sản (chưa khai thác) tuy đã được phân định rõ trách nhiệm, song việc thực thi nhiệm vụ của các cấp các ngành còn lúng túng, chưa kịp thời, quyết liệt trong xử lý ngăn chặn các hành vi vi phạm.

Đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về khoáng sản từ cấp tỉnh đến huyện, xã còn thiếu về số lượng, hạn chế về chuyên môn và năng lực quản lý. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm tra mỏng, kinh phí hạn hẹp, chưa có đủ phương tiện, máy móc phục vụ hoạt động nên gặp nhiều khó khăn trong kiểm tra, truy quét hoạt động khai thác khoáng sản trái phép.

Một số văn bản pháp luật quy định về xử phạt chưa phù hợp với thực tế hiện nay. Cụ thể, theo Nghị định số 33/2017/NĐ-CP của Chính phủ về việc xử lý hành vi khai thác cát, sỏi trái phép, chỉ tịch thu phương tiện nếu khai thác trái phép từ 50 m3 trở lên. Lợi dụng quy định này, các đối tượng thường đóng phương tiện dưới 50 m3 để trốn việc xử lý của cơ quan chức năng.

Hoạt động khai thác khoáng sản không phép diễn ra chủ yếu vào ban đêm và các ngày nghỉ, các đối tượng thường thực hiện bơm hút cát không phép từ 22 giờ đêm hôm trước tới khoảng 4 giờ sáng hôm sau, và di dời ngay toàn bộ phương tiện vi phạm ra khỏi khu vực. Vì vậy, khi lực lượng chức năng tới kiểm tra chỉ phát hiện dấu vết hiện trường, không bắt được quả tang và cũng không ghi lại được hình ảnh vi phạm để xử lý.

Do đặc thù địa bàn giáp ranh nên hoạt động khai thác cát, sỏi trên tuyến Sông Đà giữa các huyện Mường La, Mai Sơn, Bắc Yên khá phức tạp. Các đối tượng thường lợi dụng những vị trí giáp ranh để khai thác trái phép, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng.

Để khắc phục những hạn chế, bất cập nêu trên, tạo bước chuyển biến cơ bản trong quản lý nhà nước về khoáng sản, thời gian tới, Sở TN&MT sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật về khoáng sản nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản; đặc biệt trên địa bàn các huyện Sông Mã, Mai Sơn, Mường La, Bắc Yên.

Đề cao trách nhiệm người đứng đầu, nhất là Chủ tịch UBND xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện. Nếu trên địa bàn xã nào để xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép; thành lập bến, bãi tập kết cát, sỏi trái phép diễn ra nghiêm trọng, kéo dài thì tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu.

Tiếp tục tổ chức đấu giá quyền khai thác 4 điểm mỏ đá làm nguyên liệu sản xuất cát tại huyện Mộc Châu. Hướng dẫn, đôn đốc 3 đơn vị trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản lập hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép thăm dò, khai thác với 22 khu vực cát làm vật liệu xây dựng thông thường trên dòng sông Mã, huyện Sông Mã.

Nguyễn Nga