Quảng Ngãi: “Cát tặc” ngang nhiên hoạt động trong thời gian cấm

Hoạt động khai thác cát diễn ra “như chốn không người”

Theo phản ánh của nhiều người dân các xã Tịnh Hà (huyện Sơn Tịnh), Tịnh Long, Nghĩa Hà, Nghĩa Phú (TP. Quảng Ngãi)… Tình trạng khai thác cát trái phép tại khu vực đã diễn ra từ nhiều tháng qua. Hoạt động khai thác cát rầm rộ và công khai suốt ngày lẫn đêm, nhưng không được chính quyền địa phương xử lý dứt điểm khiến người dân rất thắc mắc.

Ngày 20/12, chúng tôi có mặt tại đoạn giữa cầu Trường Xuân và cầu Thạch Bích thuộc xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh và tại khu vực bờ nam sông Trà Khúc, thuộc phường Nghĩa Chánh, TP. Quảng Ngãi. Đúng như thông tin mà người dân đã phản ánh, hoạt động khai thác cát giữa thanh thiên bạch nhật. Tại đây, có hàng chục xe tải chở sẵn để “ăn cát”. Các điểm tập kết cát này ngang nhiên hoạt động với đầy đủ máy đào, bến bãi cho xe ra vào.

Dọc theo 2 bên bờ sông Trà Khúc, đoạn từ cầu Trường Xuân, xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh về đến xã Tịnh Long, Nghĩa Hà, Nghĩa Phú (TP. Quảng Ngãi)… không khó để bắt gặp những chiếc xe tải chở cát chạy liên tục, lấy cát từ những điểm tập kết ở ven bờ chuyên chở đi khắp nơi.

Điểm tập kết cát tại khu vực giữa cầu Thạch Bích (mới) và cầu Trường Xuân, xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh

Nóng nhất là tại khu vực ven bờ sông Trà Khúc đoạn giữa cầu Trường Xuân và cầu Thạch Bích thuộc xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh và tại bờ nam sông Trà Khúc, thuộc phường Nghĩa Chánh, TP. Quảng Ngãi, dường như ngày nào tình trạng “trộm cát” vẫn diễn ra. Trung bình 3 - 4 phút lại có 1 chiếc xe chở cát chạy qua. Nhiều người dân bức xúc trước sự việc này.

Nhiều đoạn, nhiều khúc sông Trà Khúc, tiếng máy nổ phình phịch nặng nề, tiếng nước bơm cát lên các ghe chảy rào rào, những chiếc ghe ra, vào như một công trường hoạt động dù đang trong thời gian tỉnh ban hành lệnh cấm. Khiến dư luận thắc mắc, đặt ra câu hỏi, liệu chăng có kẻ đứng sau để bảo kê cho vụ việc này?

Ông M. K.V, một người dân ở TP. Quảng Ngãi bức xúc: “Nếu tình trạng này khai thác ở những vùng hẻo lánh các huyện thì không nói làm gì. Nhưng giờ nằm ngay tại khu vực trung tâm TP. Quảng Ngãi mà chính quyền, lực lượng chức năng không xử lý, khiến người dân chúng tôi rất thắc mắc. Tôi nghĩ, nếu không được ai đó “bảo kê”, “bật đèn xanh” đố ai mà dám”.

Dưới sông hoạt động hút cát đã náo nhiệt thì trên bờ, tại các điểm tập kết cát cũng náo nhiệt không kém với hàng chục xe tải lớn nhỏ ra vào để chở đến nơi tiêu thụ. Ngoài dùng phương pháp xúc thủ công, tại các điểm tập kết này còn có các xe múc chuyên dụng

Đối với địa bàn huyện Sơn Tịnh, ông Tạ Công Dũng - Chủ tịch UBND huyện Sơn Tịnh cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Sơn Tịnh đã ban hành 7 văn bản chỉ đạo giải quyết quyết liệt tình trạng khai thác cát trái phép bằng hình thức bơm hút trên sông Trà Khúc đoạn chạy qua khu vực giáp ranh giữa xã Tịnh Hà của huyện Sơn Tịnh và TP. Quảng Ngãi. Song, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Trà hiện nay vẫn diễn ra phức tạp.  

“Khu vực khai thác cát trái phép trên sông Trà Khúc dù ở xã Tịnh Hà, thuộc địa bàn huyện Sơn Tịnh nhưng lại nằm ở khu vực giáp ranh nên rất khó quản lý. Huyện cũng đã phối hợp với UBND TP. Quảng Ngãi, UBND huyện Tư Nghĩa phối hợp kiểm tra xử lý, nhưng thật tình thì canh chỗ này họ chạy qua chỗ khác khai thác”, ông Dũng cho nói.

Cũng theo ông Dũng, nguyên nhân chủ yếu việc khai thác cát trái phép là do, đây là nguôn thu nhập chính của nhiều hộ dân. Đa số họ khai thác vào ban đêm nên việc tiến hành xử lý cũng gặp không ít những khó khăn.

Các xe chuyên chở cát từ hoạt động khai thác trái phép ở xã Tịnh Long, TP. Quảng Ngãi

Chủ tịch UBND TP. Quảng Ngãi Phạm Tấn Hoàng thừa nhận thời gian qua, dù chính quyền TP. Quảng Ngãi đã chỉ đạo cho các địa phương phải triển khai các biện pháp, kế hoạch kiểm tra, xử lý.  Đồng thời, UBND TP cũng đã phối hợp với Sở TN& MT, cùng tổ kiểm tra liên ngành phản ứng nhanh tiến hành thanh tra, kiểm tra đột xuất, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp khai thác cát trái quy định. Tuy nhiên, tình trạng người dân người dân dùng ghe, bè hút cát trái phép vẫn còn tái diễn, nhất là ở khu vực cầu Trường Xuân.

“Bởi, thời điểm này, các mỏ khai thác cát được cấp phép đã đóng mỏ, trong khi đó nhu cầu sử dụng cát trong xây dựng của khu vực TP. Quảng Ngãi và các khu vực lân cận tăng cao, giá lại cát tăng. Họ lợi dụng khu vực lòng sông vùng giáp ranh giữa TP. Quảng Ngãi và Sơn Tịnh (khu vực cầu Trường Xuân) để khai thác, khi bị phát hiện có lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý thì họ cho ghe chạy sang địa bàn huyện Sơn Tịnh. Vì thế, việc phát hiện, bắt giữ, xử lý của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn”- ông Hoàng cho hay.

Thiết nghĩ, để chấm dứt tình trạng khai thác cát trái phép trên sông, cần có sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”. Cùng với việc tăng cường tuyên truyền vận động, cần phải có biện pháp mạnh với những đối tượng cố tình vi phạm pháp luật

Được biết, nhằm đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ hàng năm, tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành quy định cấm khai thác cát tại các khu vực sông kể từ ngày 1/10 năm trước đến ngày 1/1 năm sau. Tuy nhiên, tình trạng khai thác cát vẫn diễn ra như “chốn không người”.

Thiết nghĩ, để chấm dứt tình trạng khai thác cát trái phép trên sông, cần có sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”. Cùng với việc tăng cường tuyên truyền vận động, cần phải có biện pháp mạnh với những đối tượng cố tình vi phạm pháp luật. Đồng thời, cần phải chuyển đổi nghề nghiệp, tạo sinh kế cho những người sống bằng nghề khai thác cát, để họ không còn tái phạm.

Huỳnh Lệ