Thiệu Hóa (Thanh Hóa): Sạt lở sông Chu, người dân bất an

Người dân xã Thiệu Nguyên tỏ ra bất an vì tình trạng sạt lở nghiêm trọng do khai thác cát trái phép

Ngày 27/11/2019, Báo Tài nguyên & Môi trường điện tử đăng bài “Thiệu Hóa (Thanh Hóa): Công ty Hưng Đô “nối dài” vi phạm trong khai thác khoáng sản”, thông tin về việc mặc dù UBND tỉnh Thanh Hóa, UBND huyện Thiệu Hóa đã nhiều lần chấn chỉnh, xử lý các vi phạm trong khai thác khoáng sản như: Khai thác ra ngoài vị trí, phương tiện chưa đăng ký, đăng kiểm, thiếu mốc giới…tại mỏ cát số 05 của Công ty Hưng Đô trên địa bàn xã Thiệu Nguyên, huyện Thiệu Hóa. Thế nhưng, hiện nay các vi phạm trên vẫn đang tồn tại, gây khó khăn cho địa phương trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản.

Tàu hút cát sát bờ sông Chu, tại xã Thiệu Nguyên

Điều đáng nói, hiện nay Công ty Hưng Đô vẫn “bình chân như vại” trong việc khắc phục các sai phạm, còn chính quyền sở tại thì loay hoay tìm biện pháp xử lý triệt để. Đây được xem là lỗ hổng để công ty lợi dụng khai thác ra ngoài vị trí, gây sạt lở nghiêm trọng, khiến diện tích đất canh tác của người dân ngày một thu hẹp.

PV Báo Tài nguyên & Môi trường cùng Cán bộ địa chính xã Thiệu Nguyên đi kiểm tra thực tế các điểm sạt lở tại mỏ cát số 05

Cuối tháng 11/2019, qua ghi nhận thực tế của PV: Một tàu hút cát đang hoạt động sát khu vực bãi bồi của người dân, khi phát hiện sự có mặt của PV, chủ tàu đã vội vàng di chuyển về khu vực mỏ cát 05. Đi dọc bờ sông Chu dài chưa đầy 1km qua địa phận các thôn Nguyên Trung, Nguyên Tiến và Nguyên Hưng, đập vào mặt PV là hình ảnh đất canh tác của người dân đang bị sạt lở nghiêm trọng, hiện rõ sự toang hoác. Trong đó, có những điểm bờ sông bị sạt lở tạo vách dựng đứng, cao từ 5-7m, chiều dài từ 200-300m, ăn sâu vào chừng 15m. Mỗi khi có sóng ập vào bờ, từng mảng đất cùng hoa màu của người dân lại đổ ập xuống sông, bị cuốn trôi theo dòng nước.

Một người dân thôn Nguyên Thành, xã Thiệu Nguyên tỏ ra lo lắng: Trước đây, ruộng của chúng tôi kéo dài ra tận giữa sông, chỉ cách bờ bên kia vài chục mét, từ khi Công ty Hưng Đô tiến hành khai thác cát thì đất canh tác ở đây chẳng còn là bao. Năm nay, ruộng đồng không bị ảnh hưởng nhiều bởi mưa lũ, nhưng việc khai thác cát quá mức, nên mỗi ngày sạt lở càng ăn sâu vào ruộng, hoa màu cũng vì vậy mà bị cuốn thẳng xuống sông.

Nhiều điểm sạt lở dọc bờ sông Chu, có đoạn kéo dài từ 200-300m, ăn sâu chừng 15m. Đây được xem là “chốn cũ” của “cát tặc”

Theo người dân địa phương, dưới chân các bãi bồi có lượng cát rất lớn, việc khai thác cát tại mỏ số 05 cả chục năm nay, khiến trữ lượng cát trong mỏ không còn, vì vậy vào ban đêm và sáng sớm, các tàu “không số” thường xuyên tiến sát vào bờ để hút cát. Nếu phát hiện lực lương công an kiểm tra thì họ nhanh chóng di chuyển tàu thuyền về khu vực mỏ để ẩn nấp. Nhiều lần xã, huyện bắt quả tang các tàu hút cát trái phép, nhưng do mức xử phạt quá nhẹ, không đủ răn đe nên vài hôm sau các tàu thuyền vẫn hoạt động rầm rộ.

Hoa màu của người dân bên miệng “hà bá”

Trao đổi về vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã Thiệu Nguyên cho biết: Trên địa bàn xã hiện có 2 mỏ cát đang hoạt động, trong đó mỏ cát số 05 thuộc Công ty Hưng Đô. Trước đây, UBND tỉnh Thanh Hóa đã xử phạt đối với Công ty Hưng Đô vì khai thác cát gây sạt lở, UBND huyện Thiệu Hóa cũng đình chỉ khai thác nhiều lần. Đối với UBND xã, chúng tôi đã thành lập tổ trực 24/24 trên dọc tuyến sông dài trên 4km, từ đó phát hiện và xử phạt nhiều lần các tàu khai thác cát trái phép, chủ yếu ở khu vực sát mỏ cát số 05. Ngoài mưa, lũ thì việc khai thác cát ngoài vị trí mỏ đã gây nên tình trạng sạt lở bờ sông Chu.

Sau khi nhận được thông tin về việc có nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng tại bờ sông Chu, thuộc khu vực mỏ cát số 05, ông Lê Anh Thắng, Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Thiệu Hóa khẳng định: Chúng tôi đã yêu cầu UBND xã Thiệu Nguyên nhanh chóng tiến hành kiểm tra, xác minh rõ nguyên nhân gây nên sạt lở. Đồng thời, yêu cầu xã phải báo cáo để UBND huyện có biện pháp xử lý, chấn chỉnh nếu phát hiện sai phạm.

Thu Thủy - Đức Duy