Đại biểu Quốc hội đề nghị công khai, minh bạch trách nhiệm quy hoạch xây dựng

Các ĐBQH đều nhấn mạnh rằng, hiện nay đang không có ai chịu trách nhiệm hoặc trách nhiệm rất chung chung đối với các dự án “ma”, dự án “treo”, tình trạng tùy tiện điều chỉnh quy hoạch… Hệ lụy là nhiều cử tri cho rằng, lĩnh vực đầu tư xây dựng sử dụng vốn nhà nước là “anh em” song sinh với tham nhũng trên lĩnh vực đất đai.

Đoàn chủ tịch điều hành phiên họp sáng 27/11

Luật phải khắc phục được việc buông lỏng kỷ cương, trật tự xây dựng 

Nhất trí cao với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng, nhiều ĐBQH đặt kỳ vọng sẽ góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động đầu tư xây dựng, hoàn thiện môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng; tăng hiệu quả đầu tư, khắc phục tình trạng thất thoát, lãng phí đặc biệt đối với các hoạt động đầu tư xây dựng có sử dụng vốn nhà nước; tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, phân định rõ và đề cao trách nhiệm của các chủ thể tham gia vào quá trình đầu tư xây dựng; bảo đảm yêu cầu cải cách thủ tục hành chính; khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia hoạt động xây dựng.

Tuy nhiên cũng có ý kiến ĐBQH đề nghị sửa đổi toàn diện Luật Xây dựng và trình Quốc hội thông qua theo quy trình tại 3 kỳ họp.

ĐBQH Đinh Duy Vượt (Gia Lai)

Theo phân tích của ĐBQH Đinh Duy Vượt (Gia Lai), Luật Xây dựng mang sứ mệnh cốt lõi, tác động đến nhiều luật khác, nếu sửa đổi không tốt sẽ là nguyên nhân của mọi nguyên nhân phá vỡ thành quả của các luật liên quan như Luật Quy hoạch đô thị, Luật Đất đai, Luật Kiến trúc, Luật Đầu tư, gây ra nhiều hệ lụy cho phát triển KT – XH, cho đời sống và môi trường.

Thực tiễn thời gian qua cho thấy nhiều câu chuyện về vi phạm trong lĩnh vực xây dựng đã và đang tồn tại và được xem như là “căn bệnh” kinh niên mà các cấp, các ngành chỉ đạo nhiều, họp hành nhiều, nói nhiều nhiệm kỳ nhưng chuyển biến vẫn còn chậm.

Vì vậy, cần sửa đổi toàn diện, chặt chẽ và đồng bộ với các luật liên quan, đây cũng là bước chuẩn bị tốt cho đầu tư xây dựng giai đoạn 2021 – 2025.

Đại biểu Đinh Duy Vượt cũng mong muốn, dự thảo Luật phải khắc phục được việc buông lỏng kỷ cương, trật tự xây dựng.

Cụ thể là phải “đoạn tuyệt” với việc phạt cho tồn tại như: xây dựng sai quy hoạch, sai mục đích sử dụng đất, sai phép, tùy tiện điều chỉnh quy hoạch mà chỉ Nhà nước là thua thiệt; tình trạng các dự án chậm tiến độ, chậm giải ngân đội vốn, chất lượng công trình hạn chế hoặc khi xây dựng xong không sử dụng được; một số công trình siêu mỏng, siêu méo, hoặc các chung cư cao tầng xây lên tại các trung tâm thành phố ngày càng quá tải gây ra nhiều hệ lụy như mất an toàn cháy nổ, kể cả động đất nếu xảy ra; hay những công trình thất thoát lãng phí kép được đầu tư đấu thầu hình thức, nhiều dấu hiệu sân sau bảo kê trúng thầu…

Hệ lụy là nhiều cử tri cho rằng, lĩnh vực đầu tư xây dựng, sử dụng vốn nhà nước là “anh em” song sinh với tham nhũng trên lĩnh vực đất đai, là lĩnh vực người dân bị “hành” nhất. Chúng ta không có ai chịu trách nhiệm hoặc chịu trách nhiệm chung chung, điều này đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến niềm tin người dân và doanh nghiệp, đại biểu Đinh Duy Vượt nhấn mạnh.

ĐBQH Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP Hồ Chí Minh)

Dành sự quan tâm đến các dự án “treo”, ĐBQH Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP Hồ Chí Minh), ĐBQH Đinh Duy Vượt chia sẻ, các dự án này cũng trong tình trạng không ai chịu trách nhiệm, do vậy dự thảo Luật cần công khai, minh bạch trách nhiệm quy hoạch. Đồng thời, sớm phát hiện và ngăn chặn, xử lý dự án “ma” đang nở rộ mà đằng sau đó là những băng nhóm tội phạm có tổ chức đang lộng hành, lừa đảo hàng nghìn người, chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng, gây bức xúc trong dư luận xã hội, gây mất trật tự xã hội, tiềm ẩn nợ xấu cho ngân hàng hoặc là nơi rửa tiền, kể cả dấu hiệu người nước ngoài mua nhà đất mà người Việt Nam đứng tên.

Rà soát, tránh xung đột chồng chéo giữa các luật liên quan

Một số ĐBQH cũng lưu ý, Luật Xây dựng liên quan đến nhiều luật, do đó, cần rà soát, tránh xung đột chồng chéo, bởi lẽ các luật như Luật Quy hoạch đô thị, Luật Kiến trúc, Luật Đất đai, Luật Đầu tư đều có chương, điều khoản quy định về quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết, điều chỉnh xây dựng quy hoạch. Trong khi quy hoạch đô thị chi tiết hiện nay chỉ đạt 37%, nếu không rà soát kỹ sẽ nảy sinh bất cập quyền anh, quyền tôi của các cơ quan liên quan, hoặc lợi dụng, lạm dụng, tùy tiện nhũng nhiễu vì mục đích tư lợi trong công tác cấp phép xây dựng, thanh, kiểm tra xây dựng.

Toàn cảnh hội trường sáng 27/11

Hiện nay, chúng ta vẫn đang tái diễn tình trạng nhiều dự án từ khi bắt đầu triển khai đến khi hoàn thành thủ tục có thể hàng năm trời khiến nhiều doanh nghiệp lao đao, thậm chí có nguy cơ phá sản, hoặc mùa khô lo làm thủ tục, mùa mưa mới thi công, sẽ rất khó khăn.

Về ứng dụng khoa học công nghệ thông tin trong quản lý xây dựng, các ĐBQH đề nghị, dự thảo Luật cần có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân nghiên cứu áp dụng khoa học công nghệ xây dựng tiên tiến, sử dụng vật liệu mới, tiết kiệm năng lượng, thân thiện bảo vệ môi trường, ngăn chặn khai thác cát quá mức gây sạt lở.

Nghiên cứu các công trình xây dựng ứng phó với biến đổi khí hậu đang xảy ra hiện nay. Bên cạnh đó khắc phục tình trạng không đồng nhất về cốt nền đã gây nhiều khó khăn bất cập, nhất là mùa mưa.

Khương Trung