Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Quyết tâm thực hiện các đề án để phát triển vùng ĐBSCL

Không ngừng cải thiện đời sống của hơn 20 triệu người dân vùng ĐBSCL

Tại phiên chất vấn, nhiều ĐBQH đã nêu ý kiến về việc triển khai Nghị quyết về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với biến đổi khí hậu còn nhiều khó khăn về nguồn vốn, trong khi hệ thống hạ tầng giao thông kết nối còn nhiều bất cập vàtình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển nghiêm trọng gần đây... 

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc báo cáo, giải trình làm rõ một số vấn đề Đại biểu Quốc hội quan tâm và trả lời chất vấn. Ảnh Quốc Khánh

Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã và đang tập trung chỉ đạo, quyết tâm sớm hoàn thành các tuyến đường bộ quan trọng kết nối các địa phương trong vùng ĐBSCL; đặc biệt cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đã được ưu tiên bố trí đủ vốn và dự kiến hoàn thành vào đầu năm 2021; Dự án cầu Mỹ Thuận 2 sẽ triển khai quý I.2020 và đoạn cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ sẽ sớm triển khai thực hiện.

Chúng ta có kế hoạch bố trí 16.700 tỷ đồng cho các dự án phát triển ĐBSCL. Chính phủ sẽ kiến nghị QH tiếp tục bố trí đủ 3.400 tỷ đồng nữa từ kế hoạch đầu tư công trung hạn và dự phòng ngân sách Trung ương 2019 để hỗ trợ các địa phương trong vùng. 

Thời gian tới, Thủ tướng cho biết, Chính phủ tiếp tục ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước và tăng cường huy động các nguồn lực xã hội để giải quyết các vấn đề cấp bách như đối phó tình hình sạt lở bở sông, bờ biển, suy giảm nguồn nước, thực hiện chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi, phát triển nguồn nhân lực và hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó có việc tập trung đầu tư cảng biển, cảng sông. Quyết tâm thực hiện hiệu quả các đề án, chương trình đã được duyệt, không ngừng cải thiện đời sống của hơn 20 triệu người dân vùng ĐBSCL, phát huy hơn nữa các tiềm năng, thế mạnh và sự đóng góp của Vùng cho đất nước.

Thực hiện đúng Luật Quản lý tài nguyên nước

Chất vấn Thủ tướng Chính phủ, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) nêu vấn đề: Qua việc nhà máy nước sông Đà bị đầu độc có dấu hiệu lợi ích nhóm, tạo ra một cạnh tranh không lành mạnh trong thị trường nước sạch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người tiêu dùng bộc lộ một lỗ hổng về an ninh quốc gia. ĐB Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, với vụ việc này, “cần làm ba việc”: phải xử lý nghiêm lý nghiêm các vi phạm; cần xem xét lại hoàn thiện quy hoạch sản xuất và cung ứng nước sạch; nghiên cứu xây dựng luật về cung ứng sản xuất và cung ứng nước sạch.

Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng cùng Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng và các vị Đại biểu Quốc hội trao đổi bên lề phiên chất vấn chiều 8/11 . Ảnh Nhật Bắc

Trả lời chất vấn này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, nói về vấn đề nước sạch, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành thực hiện đúng pháp luật về Luật Quản lý nguyên nước năm 2012 đã được QH thông qua. Trong đó, hãy làm tốt hơn nữa công tác quy hoạch và quản lý chặt chẽ, đảm bảo an ninh nguồn nước, an toàn cho người dân, tránh tình trạng như vừa qua chúng ta đã biết trên phương tiện truyền thông đại chúng.

ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) cũng đã nói về tỷ lệ Nhà nước nắm giữ đối với nước sạch. “Tôi rất quan tâm ý này và đã yêu cầu các cấp, các ngành nắm và thực hiện theo đúng Quyết định 2502 của Thủ tướng ngày 22.12.2016”, Thủ tướng nói. Thủ tướng cũng nhất trí rằng, nước sạch là vấn đề rất quan trọng, ảnh hưởng đến đời sống sức khỏe của người dân. Do vậy, Thủ tướng phải tăng cường chỉ đạo các cấp kiểm tra các cấp, các ngành để thực hiện đúng Luật Tài nguyên nước đã ban hành.

Chúng ta sẽ tận dụng năm ASEAN tốt nhất

Năm 2020, Việt Nam sẽ là Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc và Chủ tịch ASEAN. ĐBQH Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) đề nghị Thủ tướng cho biết, những quyết sách để tận dụng cơ hội này đối với đất nước thời gian tới? Thủ tướng sẽ tập trung như thế nào đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, để cộng đồng cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa thực hiện tốt một trong ba trọng tâm của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa là khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo. Với “nền kinh tế vào ban đêm” đang trao đổi rất rộng rãi và có nhiều ý kiến khác nhau, ĐB Nguyễn Văn Thân đề nghị Thủ tướng cho biết quan điểm?

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Chúng ta sẽ tận dụng năm ASEAN tốt nhất. Ảnh Quốc Khánh

Về việc tận dụng thời cơ đối với ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Chúng ta sẽ tận dụng năm ASEAN tốt nhất, với tinh thần Việt Nam là thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc. “Ít có quốc gia nào trùng lặp hai sự kiện quan trọng này trong đối ngoại của đất nước”. Nhấn mạnh điều này, Thủ tướng khẳng định: Chúng ta cần tận dụng thời cơ này để đưa đất nước có bước phát triển mới tốt hơn, vị thế tốt hơn. Đối với các nước ASEAN, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta không những tiếp tục thực hiện tốt 3 mục tiêu quan trọng, mà còn tiếp tục giữ gìn đoàn kết nội khối lấy ASEAN là trung tâm để nâng cao vị thế Việt Nam. Đẩy mạnh quan hệ thương mại đầu tư trong nội khối thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA), đặc biệt là các nước ASEAN đấu tranh giữ gìn hòa bình, thống nhất trong ASEAN, để bảo vệ luật pháp quốc tế ở khu vực Biển Đông. 

Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, Thủ tướng nêu rõ, hiện đã có Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đã có Nghị định của Chính phủ, có Ban Chỉ đạo quốc gia chỉ đạo thực hiện, và chương trình hành động. Chúng ta tiếp tục tạo điều kiện về tín dụng, đặc biệt là đào tạo nguồn nhân lực và đẩy mạnh hợp tác liên kết giữa các thành phần kinh tế, giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa với doanh nghiệp Nhà nước, với doanh nghiệp FDI và các thành phần kinh tế khác, để doanh nghiệp nhỏ và vừa có thời cơ, vừa phát huy vai trò rất quan trọng của nền kinh tế, đóng góp vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam. 

Về “nền kinh tế ban đêm”, nhất trí với ý kiến của đại biểu, Thủ tướng chỉ rõ, kinh tế ban đêm là sự năng động kinh tế trong hội nhập, thúc đẩy tiêu dùng và tăng trưởng. Hiện lượng khách du lịch Việt Nam đã đạt ít nhất là 18 triệu, phần lớn trái múi giờ… Kinh tế ban đêm tạo thêm nhiều việc làm và giải quyết lao động. Do vậy, trước hết Thủ tướng “mong các trung tâm kinh tế, các thành phố lớn phát triển kinh tế ban đêm”: Làm gì để du khách đến đông hơn, làm gì để du khách ở lại lâu hơn, làm gì để khách tiêu tiền nhiều hơn, làm gì để khách kể về những trải nghiệm thú vị tại Việt Nam, làm gì để du khách quay trở lại sớm nhất có thể. 

Tất nhiên, theo Thủ tướng, kinh tế ban đêm cũng có mặt trái của nó, và đề nghị cần phải chú trọng tốt công tác quản lý, không để tiêu cực có thể xảy ra. 

“Kinh tế ban đêm là một xu hướng các nước đang vận dụng, và Việt Nam nên tận dụng thời cơ này”, Thủ tướng nói. 

Tiếp tục coi khoa học công nghệ là động lực phát triển đất nước 

Chất vấn Thủ tướng, ĐBQH Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) khẳng định, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách để khẳng định vai trò của khoa học - công nghệ đối với phát triển đất nước. Tuy nhiên, đến nay khoa học - công nghệ vẫn chưa thực sự trở thành yếu tố trực tiếp đóng góp mạnh cho sự phát triển. ĐB Nguyễn Thị Kim Bé đề nghị Thủ tướng cho biết, Chính phủ có giải pháp gì để thị trường khoa học, cụ thể là các doanh nghiệp, các tổ chức nghiên cứu khoa học - công nghệ được phát huy vai trò của mình, thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước?

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc báo cáo, giải trình làm rõ một số vấn đề Đại biểu Quốc hội quan tâm và trả lời chất vấn. Ảnh Quốc Khánh

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, không chỉ có nghị quyết của Trung ương về khoa học, công nghệ, coi khoa học và công nghệ là giải pháp then chốt trong phát triển, chúng ta còn có Luật Khoa học và công nghệ cũng như các văn bản luật khác có liên quan. Hệ thống văn bản pháp luật về khoa học, công nghệ rất cụ thể. Chúng ta đã quyết định dành một khoản ngân sách rất lớn, 2% trên tổng số ngân sách nhà nước để đầu tư cho khoa học và công nghệ. Đây là nguồn lực rất quan trọng.

Thủ tướng cũng nêu rõ, chúng ta có thị trường nội địa rất lớn, gần 100 triệu dân để phát triển khoa học và công nghệ. Chính vì vậy, chúng ta phải coi trọng các trường đại học, viện nghiên cứu, nhà khoa học, đặc biệt coi doanh nghiệp là trung tâm đổi mới sáng tạo. Hơn ai hết, doanh nghiệp  phải tập trung nghiên cứu đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ để phát triển kịp với thị trường trong quá trình hội nhập với thế giới. Cùng với đó, phải kết hợp giữa nghiên cứu, đào tạo với sản xuất, kết hợp với những giải pháp, những đề tài cấp quốc gia.

Chúng ta coi trọng nhân tài trong phát triển khoa học - công nghệ để đóng góp xây dựng đất nước với những giải pháp như vậy. Khẳng định điều này, Thủ tướng nhấn mạnh: Chúng ta sẽ tiếp tục coi khoa học - công nghệ là động lực phát triển đất nước trong thời gian tới.

Dự án nhà máy điện khí Bạc Liêu: Bổ sung ngay vào sơ đồ Quy hoạch điện 7

Liên quan đến dự án Nhà máy điện khí Bạc Liêu mà một số đại biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, đã có cuộc họp với các cấp, các ngành, trong đó có Bộ trưởng Bộ Công Thương, Chủ tịch và Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí, Tập đoàn Điện lực. Thủ tướng và Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nhất trí tại cuộc họp Đảng đoàn QH, Ban cán sự Đảng, Chính phủ ngay sau Kỳ họp thứ Bảy. Để Bạc Liêu xây dựng nhà máy điện khí không trái quy hoạch (trước đây chúng ta đã có quy hoạch xây dựng nhà máy điện than 1200 kwh tại Bạc Liêu, nay chuyển sang xây dựng điện khí). Chính vì vậy, cần phải đưa ngay bổ sung vào sơ đồ Quy hoạch điện 7, để Bạc Liêu triển khai. Bộ Công Thương và tỉnh Bạc Liêu cần triển khai ngay việc này. Lưu ý các cấp, các ngành có liên quan không được để chậm trễ để tình trạng như ĐBQH chất vấn.

Trước khi báo cáo một số nội dung tiếp thu giải trình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ: Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta không phải là “rừng vàng, biển bạc”. Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta chính là con người, là gần 100 triệu người dân Việt Nam. Đảng và Nhà nước chúng ta cùng cả hệ thống chính trị cam kết luôn nỗ lực chăm lo cho mọi người dân được chăm sóc sức khỏe, được học hành, được có việc làm, không ai bị bỏ lại phía sau. Phải làm sao để mỗi người dân Việt Nam có cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp, phát triển khả năng trên chính mảnh đất quê hương.

“Chúng ta bày tỏ lòng tiếc thương tới những công dân Việt Nam thiệt mạng trong thảm kịch vừa xảy ra tại Anh và xin chia buồn với gia quyến các nạn nhân”, Thủ tướng xúc động. “Chúng ta không được để thảm kịch đó tái diễn! Thực tiễn và bối cảnh đòi hỏi chúng ta phải hành động thiết thực hơn nữa, nhanh và mạnh hơn nữa, hiệu quả hơn nữa để đạt mục tiêu chiến lược là dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Tiếp tục đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công 

Về giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng nêu rõ: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thường xuyên quan tâm chỉ đạo thúc đẩy giải ngân đầu tư công; nhưng thực tế cho thấy vẫn cần tiếp tục đôn đốc giải quyết sát sao hơn, đồng thời, cần sự chủ động, sáng tạo vào cuộc mạnh mẽ của tất cả các cấp chính quyền, của từng cơ quan, đơn vị. Các Bộ trưởng và Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải bám sát kế hoạch và tiến độ giải ngân của từng dự án thuộc thẩm quyền quản lý; khẩn trương đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả thực hiện giải ngân và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư  của ngành mình, địa phương mình; không để tiếp diễn tình trạng bê trễ, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Không được để tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công làm phát sinh thêm chi phí, giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực và hạn chế tiềm năng phát triển đất nước. Không được để thất thoát, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong đầu tư công; phải đảm bảo hiệu quả cao nhất, chất lượng tốt nhất.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà (ngồi) và Bí thư Tỉnh uỷ Kiên Giang Nguyễn Thanh Nghị trao đổi bên lề hội nghị. Ảnh Nhật Bắc

Về  dự án trọng điểm quốc gia Cảng hàng không quốc tế Long Thành và đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đây là những dự án đã được QH phê duyệt chủ trương đầu tư, ưu tiên bố trí vốn. Khẳng định điều này, Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ đã và đang tích cực chỉ đạo triển khai thực hiện; Thủ tướng Chính phủ đã báo cáo QH và phê duyệt báo cáo khả thi Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã cam kết bàn giao mặt bằng vào đầu năm 2020 để khởi công vào đầu năm 2021 và hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2025. Đối với 11 dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc -  Nam phía Đông, trong số 3 dự án đầu tư công thì đã khởi công 1 dự án, 2 dự án còn lại sẽ triển khai trong quý IV năm nay. 8 dự án theo hình thức PPP chuyển sang đấu thầu trong nước, sẽ triển khai xây dựng vào giữa năm 2020.

Trong phát biểu trước QH, Thủ tướng cũng báo cáo về vấn đề: cơ cấu lại DNNN; cơ cấu lại các ngân hàng thương mại yếu kém và xử lý nợ xấu; môi trường đầu tư kinh doanh; công tác bảo vệ môi trường; và các vấn đề xã hội; năng lực bộ máy hành chính và chất lượng cán bộ; đấu tranh chống tham nhũng.

Bảo đảm môi trường phát triển hòa bình, nhưng kiên quyết không nhân nhượng với hành vi xâm phạm chủ quyền

Về quốc phòng, an ninh, Thủ tướng nêu rõ, nhiều ĐBQH bày tỏ sự quan tâm, lo lắng trước các hành vi vi phạm nghiêm trọng các vùng biển của nước ta được xác định theo luật pháp quốc tế trên biển Đông và hiến kế cho Chính phủ nhiều giải pháp cụ thể. Đây cũng là mối quan tâm, nỗi lo lắng chung của đồng bào ta. Chúng ta đều biết dân tộc ta đã trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, trải qua nhiều cuộc đấu tranh bảo vệ tổ quốc, gìn giữ độc lập và thống nhất đất nước nên khó có ai thấm nhuần ý nghĩa của hòa bình sâu sắc hơn chúng ta.

Thủ tướng khẳng định, dưới sự lãnh đạo của Đảng và trên cơ sở các căn cứ pháp lý, thời gian qua, chúng ta kiên quyết, kiên trì bảo vệ toàn vẹn chủ quyền, quyền chủ quyền trên vùng biển nước ta. Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của ĐBQH, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo các lực lượng chức năng triển khai các hoạt động thực thi pháp luật bằng các giải pháp phù hợp, “dĩ bất biến, ứng vạn biến” bảo đảm môi trường phát triển hòa bình, nhưng kiên quyết không nhân nhượng với các hành vi xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của nước ta trên biển Đông. Đồng thời tranh thủ sự ủng hộ, đồng tình của bạn bè quốc tế, của những quốc gia và lực lượng yêu chuộng hòa bình và công lý.

Q.Minh