Nếu không cải cách mạnh mẽ chúng ta sẽ tụt lại phía sau

Kinh tế - Ngày đăng : 09:58, 30/10/2019

(TN&MT) - ​​​​​​​Đó là phát biểu của Đại biểu Quốc hội Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch VCCI khi ông thảo luận về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2019 và kế hoạch 2020 sáng 30/10

Đại biểu Quốc hội Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch VCCI

Đại biểu Vũ Tiến Lộc cho biết: Từ đầu năm đến nay, tình hình quốc tế diễn biến phức tạp, ảnh hưởng không thuận tới nền kinh tế nước ta. Ở trong nước, những yếu kém về cơ cấu của nền kinh tế đã tích tụ trong nhiều năm chưa thể khắc phục ngay trong ngày 1 ngày 2.

Biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh… cũng ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống. Nhưng chúng ta vẫn có một năm thành công ! Cả 12 chỉ tiêu kinh tế xã hội đã hoàn thành. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiềm chế dưới 3%. Thất nghiệp dưới 4%. Tăng trưởng ước đạt 6,8% cho cả năm. Trên 130.000 doanh nghiệp thành lập mới.

Đầu tư xã hội được mở rộng. Chất lượng tăng trưởng được cải thiện. Năm 2019 là năm đầu tiên động lực tăng trưởng chính đã đến từ khu vực chế biến, chế tạo. Tỷ trọng xuất khẩu và đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân trong nước cũng tăng lên… Việt Nam duy trì được tốc độ tăng trưởng cao nhất ASEAN và nằm trong nhóm các nền kinh tế tăng trưởng tốt nhất ở châu Á… “Đó là những thành quả rất quan trọng và không dễ dàng” – Đại biểu Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Toàn cảnh phiên thảo luận sáng 30/10

Nhìn về tầm nhìn năm 2020 và những năm tiếp theo, đại biểu Vũ Tiến Lộc cho biết: chúng ta chưa thể yên tâm. Theo ông, mục tiêu duy trì nhịp độ tăng trưởng 6,8% là rất gian nan.

Trong bối cảnh kinh tế và thương mại thế giới đang giảm tốc và theo dự báo có khả năng tiến tới ngưỡng suy thoái toàn cầu thì mức tăng trưởng 6,8% của một nền kinh  tế có độ mở cao, phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu và đầu tư nước ngoài như nước ta liệu có khả thi… “Vì vậy, tôi đề nghị Chính phủ cần chuẩn bị phương án chủ động ứng phó với tình huống này” – ông Vũ Tiến Lộc nói.

Nhìn kỹ vào ngành chế biến chế tạo, khu vực đóng vai trò dẫn dắt tăng trưởng trong 9 tháng đầu năm, Chủ tịch VCCI cho rằng, đằng sau mức tăng sản lượng ấn tượng 11,37%, thì chỉ số hàng tồn kho của ngành này tại thời điểm 30/09 cũng đạt mức kỷ lục là 17,2%, cao hơn nhiều so với mức 13,8% cùng kỳ năm 2018 và 8,8% của năm 2017. “Vậy, sự tăng trưởng của ngành này có bền vững không khi các doanh nghiệp đưa chỉ số hàng tồn kho về mức bình thường?’ – ông Lộc đặt câu hỏi.

Theo ông, bức tranh về đầu tư nước ngoài cũng chẳng sáng sủa hơn. Vốn đầu tư nước ngoài dịch chuyển theo hướng này cũng phát đi một tín hiệu thiếu bền vững, thiếu cân bằng về FDI và chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới chất lượng tăng trưởng dài hạn của nước ta...

Theo Chủ tịch VCCI, những chỉ báo trên cho thấy để duy trì được nhịp độ tăng trưởng 6,8%, đồng thời cải thiện được chất lượng tăng trưởng trong năm tới là rất gian nan. Và động lực chính để bảo đảm cho sự tăng trưởng là nâng cao sức cạnh tranh của cộng đồng doanh nghiệp.

Về vấn đề này, cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đã chỉ ra rằng: 3 năm liên tiếp, nguồn thu ngân sách từ khu vực doanh nghiệp- nguồn thu được trông đợi nhất của nền kinh tế là chỉ báo quan trọng nhất thể hiện tính bền vững của ngân sách quốc gia, đã không đạt kế hoạch, thể hiện cộng đồng doanh nghiệp đang dối mặt với rất nhiều khó khăn.

Vì vậy, sự đồng cam cộng khổ của cả hệ thống chính trị, của cả người lao động với doanh nghiệp để duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh là rất quan trọng. Để vượt qua giai đoạn khó khăn này, các nước đang đua nhau hạ lãi suất, giảm chi phí và ban hành các gói các kích thích kinh tế để hỗ trợ doanh nghiệp. Còn ở Việt nam, chúng ta đang làm gì khi lạm phát thấp nhưng lãi suất lại rất cao và các chi phí kinh doanh ngày càng lớn?

Việc chúng ta chững lại trong Bảng xếp hạng môi trường kinh doanh toàn cầu năm 2019 vừa được Ngân hàng Thế giới công bố đã cảnh báo rằng dù Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để vượt lên chính mình, nhưng các nền kinh tế khác đang thay đổi nhanh hơn và trở nên cạnh tranh hơn. “Nếu không cải cách mạnh mẽ chúng ta sẽ tụt lại phía sau” – Đại biểu Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh

Cũng liên quan tới sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, đại biểu Lộc cho rằng, không có một nền kinh tế thị trường nào có khu vực bán chính thức và phi chính thức lớn đến như vậy. Về bản chất thì hộ kinh doanh cá thể chính là một loại hình doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nhưng do chưa được định danh rõ ràng về mặt pháp lý, nên với bên ngoài, hộ kinh doanh bị hạn chế về quyền kinh doanh…

Trong quan hệ nội bộ thì hộ kinh doanh đang thiếu vắng một khung khổ quản trị có hiệu quả và không rõ ràng về trách nhiệm của các cá nhân tham gia. Quản lý Nhà nước đối với hộ kinh doanh thiếu minh bạch, hộ kinh doanh không được thúc đẩy và hỗ trợ để lớn lên. Hoạt động kinh doanh của các hộ này đang là mảnh đất màu mỡ cho nạn tham nhũng vặt …

Để giải quyết vấn đề này, chúng ta không thể xóa bỏ hộ kinh doanh, không thể ép buộc hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, mà chỉ có thể khoác tấm áo pháp lý mới cho hộ kinh doanh: đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của luật Doanh nghiệp với những quy định pháp lý tối giản nhưng minh bạch , bảo đảm sự bình đẳng của hộ kinh doanh với các loại hình doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, để góp phần thúc đẩy sự phát triển có hiệu quả của hộ kinh doanh trong nền kinh tế nước ta…

 

Hải Ngọc (lược ghi)