Quảng Nam: Tạm dừng khai thác đất sét tại dự án gạch không nung

Qua phản ánh của người dân, báo Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã có bài “Dự án Nhà máy gạch không nung tại Nông Sơn, Quảng Nam: Dân “kêu trời” vì không chịu nổi ô nhiễm”. Sau khi bài báo được đăng tải, chúng tôi đã nhận được hoan nghênh của nhiều người dân địa phương. 

Tại buổi làm việc với chúng tôi gần đây nhất, Ông Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch UBND huyện Nông Sơn (tỉnh Quảng Nam) cho biết, sau khi nhận được phản ánh từ báo chí, huyện đã chỉ đạo thành lập đoàn kiểm tra và đã có buổi kiểm tra công trường khai thác đất sét, đất san lấp và đá cấp 4 làm vật liệu xây dựng thông thường của Công ty Quý Tín - Đại Việt tại thôn Trung An, xã Quế Trung, huyện Nông Sơn.

"Cơ quan chức năng sau đó đã yêu cầu công ty Quý Tín - Đại Việt dừng các hoạt động liên quan đến việc khai thác khoáng sản tại khu vực cấp phép. Yêu cầu công ty tổ chức thực hiện đầy đủ các nội dung trong giấy phép", ông Hòa nói.

Yêu cầu tạm dừng do thực hiện chưa đúng, chưa đầy đủ nhiều nội dung quan trọng theo giấy phép được quyền cấp.

Trong khi đó, theo bà Nguyễn Thị Cẩm Tú, Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Nông Sơn, kết quả kiểm tra hiện trường thể hiện, công ty này đã nộp các khoản thuế, phí đầy đủ; tổ chức cắm mốc các điểm góc ranh giới ở khu vực khai thác; có đăng ký ngày xây dựng mỏ, kế hoạch khai thác nhưng đến thời điểm kiểm tra mới cung cấp cho đoàn (chưa gửi các cơ quan chức năng khác)...

Đoàn kiểm tra cũng đã phát hiện nhiều tồn tại, thiếu sót như chưa lắp đặt trạm cân, camera theo yêu cầu của UBND tỉnh Quảng Nam.

Đặc biệt, về yếu tố môi trường, Công ty Quý Tín - Đại Việt chưa xây dựng hoàn thiện hệ thống mương dẫn nước; xung quanh dự án chưa được che chắn rào tôn, hạn chế phát tán bụi ra ngoài; công tác giảm thiểu tác động từ rà phá bom mìn cũng chưa cung cấp được hợp đồng ký với đơn vị có chức năng thực hiện công việc này....

Công ty Quý Tín - Đại Việt đã tổ chức xẻ đồi, cắt núi tạo mặt bằng gây nên nhiều hệ lụy đến môi trường và người dân.

Một vấn đề quan trọng khác là chuyện người dân phản ánh ô nhiễm, bụi bặm, tuy nhiên, do thời điểm kiểm tra, đại công trường này dừng hoạt động nên cơ quan chức năng chưa xác định được tần suất vận chuyển, tưới nước trong ngày cũng như ảnh hưởng từ bụi do quá trình vận chuyển gây ra.

Ở một diễn biến khác có liên quan, nhiều người dân thôn Trung An, xã Quế Trung (huyện Nông Sơn) tỏ ra vui mừng sau khi báo chí phản ánh tâm tư của họ. Đặc biệt hơn, người dân cũng rất phấn khởi bởi sau tiếng nói của báo chí là sự vào cuộc nhanh chóng của cơ quan chức năng.

"Huyện kiểm tra rồi cho dừng mấy hôm nay. Không còn nghe tiếng xe tải chạy ầm ầm, tiếng máy móc đào phá đất nên ăn ngủ cũng ngon. Đường sá cũng vì thế mà sạch sẽ, bụi bặm bớt hẳn... ", một người dân lộ rõ sự vui mừng.

Biên bàn kiểm tra hiện trường sau khi nhận được thông tin từ báo chí.

Một số người dân cao tuổi tại địa phương chia sẻ thêm, trước đây, đại đa số người dân chúng tôi phản đối kịch liệt về dự án này, vì biết chắc, ít nhiều cũng sẽ bị ảnh hưởng ô nhiễm đến đời sống người dân. Nay, dự án cũng đã được thông qua, giấy phép khai thác cũng đã được cấp, người dân chúng tôi biết làm sao.

“Nếu được khai thác lại, đơn vị khai thác đất phải tuân thủ đúng phép, ngoài lắp camera, xây dựng hệ thống đảm bảo môi trường, lắp trạm cân, đơn vị phải đăng ký đầu xe. Đồng thời, treo bảng công bố số lượng xe, số chuyến tại ngay cổng ra vào của công trường, để người dân giám sát. Không thể khai thác vô tội vạ, xe nối đuôi chạy ầm ầm như chốn không người” một người dân địa phương có ý kiến.

Người dân yêu cầu Công ty phải đang ký đầu xe, số chuyến treo ngay công ra vào của công trường.

Cũng theo vị này phân tích, Căn cứ giấy phép số 2364/GP-UBND ngày 25/7/2019 do UBND tỉnh Quảng Nam cấp, công xuất cho phép khai thác trong năm đối với đất sét làm vật liệu xây dựng thông thường là 50.000 m3/năm; Đất làm vật liệu san lấp: 12.000m3/năm; Đất đá cấp IV làm vật liệu san lấp: 76.000m3/năm.  Từ đó cho thấy tổng trữ lượng cho phép khai thác tại mỏ này là: 138.000m3/năm.

Vậy mỗi ngày công suất khai thác của mỏ chỉ được khai thác gần 450m3/ngày. Trên cơ sở này, quy đổi ra số chuyến và đầu xe đăng ký với địa phương. Làm được như vậy, vừa đảm bảo trật tự ở công trường, hạn chế ảnh hưởng ô nhiễm môi trường và đặc biệt là kiểm soát được trữ lượng khai thác thật tại mỏ, chống thất thoát tài nguyên.   

Như đã thông tin, dự án gạch không nung thôn Trung An rộng 4ha, công suất 20 triệu sản phẩm/năm. Văn bản số 02/QĐ-UBND tỉnh Quảng Nam ngày 2/1/2019 do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh ký yêu cầu dự án phải tuân thủ các quy chuẩn về môi trường, đảm bảo an toàn và vệ sinh môi trường trong quá trình thực hiện.

Trong quá trình thực hiện, nếu ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe cộng đồng, dân cư phải dừng ngay các hoạt động, báo cáo cơ quan chức năng xử lý.

Thời gia qua, người dân địa phương rất bức xúc vì xe chở đất ầm ầm chạy gây ảnh hưởng đến đời sống người dân trong khu vực.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án, Công ty Quý Tín - Đại Việt đã tổ chức xẻ đồi, cắt núi tạo mặt bằng gây nên nhiều hệ lụy đến môi trường và người dân. Khung cảnh diễn ra vô cùng náo nhiệt với xe tải, xe ben chở đất đá chạy ầm ầm dọc theo tuyến đường liên huyện nối Nông Sơn - Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam) để chở đất đá đi bán lò gạch, bán san lấp.

Điều đáng nói là, dự án này nằm ngay trên ngọn đồi, phía dưới là nhà dân.

Võ Hà