Ngày chim di cư thế giới nhấn mạnh nguy cơ ô nhiễm nhựa

Biến đổi khí hậu - Ngày đăng : 19:26, 14/10/2019

(TN&MT) - Ngày chim di cư thế giới vào 12/10 vừa qua nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức về các mối đe dọa nghiêm trọng do ô nhiễm nhựa gây ra cho đời sống của chim, với lời kêu gọi các biện pháp khẩn cấp để chấm dứt vấn đề này.

Ô nhiễm nhựa có hại cho chim Albatross. Nhiều trong số loài chim này vô tình ăn nhựa và các mảnh vụn biển khác trôi nổi trong đại dương vì nhầm chúng với thức ăn. Ảnh: NOAA CREP

Những con chim này bị cuốn vào ngư cụ và các mảnh vụn nhựa khác; nhầm lẫn chất thải nhựa với thức ăn và ăn nó, chất thải nhựa lấp đầy dạ dày của chúng và khiến chúng chết đói; sử dụng các mảnh vụn nhựa làm nguyên liệu cho việc xây dựng tổ, có thể gây hại cho chim con.

Joyce Msuya, Giám đốc điều hành Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) cho biết: “Một phần ba số lượng nhựa toàn cầu không thể tái chế và ít nhất tám triệu tấn nhựa chảy vào đại dương và các vùng nước của chúng ta mỗi năm. Chúng kết thúc trong dạ dày của chim, cá, sinh vật phù du và trong đất và nước của chúng ta. Thế giới đang nghẹt thở vì nhựa và những con chim cũng vậy, phụ thuộc rất nhiều vào sự sống trên Trái đất”.

Dụng cụ câu cá bị vứt bỏ là lý do lớn nhất khiến chim bị vướng vào nhựa, đặc biệt là chim biển, nhiều trong số chúng không được phát hiện vì chúng chết cách xa đất liền, khuất tầm nhìn của con người.

Công nghệ kỹ thuật số cho thấy mức độ đe dọa ô nhiễm

Các công cụ trực tuyến đã giúp các nhà khoa học xây dựng một bức tranh toàn diện về tác động mà các thiết bị câu cá bị bỏ quên đang có trên các con chim.

Các nghiên cứu của Peter Ryan, Viện trưởng Viện nghiên cứu sinh vật học châu Phi Fitzpatrick thuộc Đại học Cape Town đã chỉ ra rằng hầu hết tất cả các loài chim biển và nước ngọt đều có nguy cơ vướng vào chất thải nhựa và các vật liệu tổng hợp khác. Một loạt các loài chim trên cạn, từ đại bàng đến chim nhỏ cũng bị ảnh hưởng và những con số này theo dự báo sẽ tăng lên.

Chai nhựa và rác thải từ một ngôi làng ở Timor-Leste nổi trên bờ sông và sau đó tràn ra biển. Ảnh: Liên Hợp Quốc / Martine Perret

Nghiên cứu cho thấy khoảng 40% chim biển đã tiêu thụ nhựa. Nhựa có thể làm chết chúng hoặc nhiều khả năng gây thương tích nghiêm trọng và tích lũy nhựa có thể chặn hoặc làm hỏng đường tiêu hóa hoặc khiến động vật có cảm giác sai lầm rằng chúng không còn đói, dẫn đến chết đói.
Hành động đảo ngược xu hướng của LHQ

Trong nỗ lực khắc phục ô nhiễm nhựa, UNEP đã phát động chiến dịch Biển sạch vào năm 2017, yêu cầu các cá nhân, chính phủ và doanh nghiệp thực hiện các bước cụ thể để giảm số lượng nhựa của chính họ.

Công ước về các loài di cư và Hiệp định về Bảo tồn chim nước di cư Phi-Á-Âu (AEWA) được UNEP hỗ trợ, hợp tác với các quốc gia để ngăn các vật phẩm nhựa xâm nhập vào môi trường biển. Một nghị quyết gần đây về bảo tồn chim biển được các nước thành viên AEWA áp dụng vào tháng 12/2018, bao gồm một loạt các hành động mà các quốc gia có thể thực hiện để giảm thiểu rủi ro do chất thải nhựa gây ra đối với các loài chim di cư.

Tại Hội nghị các bên tham gia Công ước về các loài di cư năm 2017, các quốc gia đã đồng ý giải quyết vấn đề ngư cụ bị mất bằng cách thực hiện theo các chiến lược được quy định trong Bộ quy tắc ứng xử của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO). Nhiều quốc gia đang nỗ lực loại bỏ nhựa sử dụng một lần và thiết kế lại các sản phẩm nhựa để làm cho chúng dễ tái chế hơn.

“Không có giải pháp dễ dàng cho vấn đề nhựa. Tuy nhiên, như năm nay, Ngày chim di cư thế giới nhấn mạnh mọi người trên hành tinh này có thể là một phần của giải pháp và thực hiện các bước để giảm việc sử dụng nhựa dùng một lần”, Jacques Trouvilliez, Thư ký điều hành của AEWA cho biết.

“Giải quyết vấn đề này trên toàn cầu sẽ không chỉ có lợi cho chúng ta mà còn có lợi cho hành tinh của chúng ta, cho động vật hoang dã, bao gồm hàng triệu con chim di cư” - Jacques Trouvilliez nhấn mạnh.

Mai Đan