Bình Định: Đến khi nào huyện Phù Cát chấm dứt nạn “đất tặc”, “đất lậu”?

Khoáng sản - Ngày đăng : 09:17, 06/09/2019

(TN&MT) - Mặc dù UBND huyện Phù Cát ra quân truy quét nạn khai thác đất trái phép tại xã Cát Tường, Cát Nhơn và xử phạt vi phạm hành chính doanh nghiệp sau khi Báo TN&MT phản ánh, thế nhưng tình trạng khai thác đất lậu vẫn tiếp diễn. Ngăn chặn cấm khai thác vị trí này, doanh nghiệp nhảy sang vị trí khác khai thác. Chính quyền địa phương không những bất lực, mà còn vượt quyền tự ý cho doanh nghiệp khai thác đất không phép. Điển hình như UBND xã Cát Thành.

Khai thác đất tại vườn đào thôn Liên Trì, xã Cát Nhơn, hàng chục chiếc xe ben lớn, nhỏ xếp hàng chờ chiếc xe đào múc đất đổ vào

Cát Nhơn - Khai quật vườn đào để khai thác đất

Trên đường đi tác nghiệp qua địa phận xã Cát Nhơn, PV Báo TN&MT theo đoàn xe chở đất từ QL19B rẽ vào đường Khu nghĩa trang Cát Nhơn, thôn Liên Trì. Đoàn xe chở đất tiếp tục qua con đường nằm sau CCN Cát Nhơn, rồi chạy thẳng vào vườn đào ở phía trước mỏ đá Công ty CP Đá Granite Phú Minh Trọng. Tại đây, PV không khỏi ngạc nhiên khi thấy hàng chục chiếc xe ben lớn, nhỏ đang xếp hàng chờ chiếc xe đào múc đất đổ vào. Khu vực đang khai thác đất với khối lượng khoảng hàng trăm nghìn m3, độ sâu trên dưới 10 mét, có đoạn sâu gần 20 mét so với mặt bằng hiện hữu của vườn đào.

Một chiếc xe chở đất từ vườn đào ra ngoài

Theo như báo cáo của UBND huyện Phù Cát phản hồi cho Báo TN&MT, khu vực vườn đào nằm ở thôn Liên Trì không nằm trong vị trí các mỏ đất tại xã Cát Nhơn được UBND tỉnh Bình Định cấp phép cho doanh nghiệp. PV tìm hiểu từ người dân và lái xe, họ cho biết doanh nghiệp đang khai thác đất tại vườn đào ở thôn Liên Trì là Công ty TNHH Tường Quang. Như vậy, đây là doanh nghiệp vừa mới bị UBND huyện Phù Cát xử phạt vi phạm hành chính 75 triệu đồng về hành vi khai thác đất trái phép. Nghĩa là, UBND huyện vừa xử phạt xong, doanh nghiệp lại tiếp tục vi phạm. UBND huyện ngăn chặn doanh nghiệp khai thác đất trái phép ở núi Hóc Giảng, thì doanh nghiệp lại nhảy sang vườn đào khai thác. Có phải số tiền xử phạt doanh nghiệp vi phạm quá nhỏ, nên không đủ sức răn đe, ngăn chặn nạn khai thác đất lậu?
Hoạt động khai thác đất tại vườn đào ở thôn Liên Trì, xã Cát Nhơn khá rầm rộ, xe chạy rồng rắn nối đuôi nhau, xe đậu chiếm hết đường đi vào Khu nghĩa trang Cát Nhơn và CCN Cát Nhơn. Hoạt động khai thác đất ở đây có phép hay không phép, cụ thể từng doanh nghiệp khai thác, mức độ khai thác bao nhiêu, chỉ có UBND huyện Phù Cát và UBND xã Cát Nhơn mới có câu trả lời chính xác. Có lẽ UBND huyện Phù Cát cần vào cuộc quyết liệt hơn nữa để truy bắt và xử lý nghiêm các đối tượng “đất tặc”.

Xe chở đất đậu giàng hàng chiếm hết đường đi vào Khu nghĩa trang Cát Nhơn và CCN Cát Nhơn — Xe chở đất đậu chiếm hết đường đi vào Khu nghĩa trang Cát Nhơn và CCN Cát Nhơn

UBND xã Cát Thành vượt quyền tự ý cho doanh nghiệp khai thác đất

Tiếp tục tác nghiệp, PV theo tuyến đường ven biển ĐT639 đến địa phận xã Cát Thành. Đây là địa phương thời gian qua luôn nóng với nạn khai thác đất không kém gì so với hai xã Cát Nhơn, Cát Tường. Đến cổng chào thôn Chánh Thiện đi qua thôn Phú Trung là đến Đèo Nhỏ, núi An Ngữ. Trước đây, tại xã Cát Thành, khu vực núi An Vy bị doanh nghiệp, cá nhân khai thác đất rầm rộ, nhưng khi báo chí lên tiếng, thì hơn tuần nay khu vực núi An Vy tạm lắng. Núi An Vy hiện bình yên, nhưng núi An Ngữ chưa thể bình yên. Núi An Vy các đối tượng “đất tặc” dễ ngăn chặn, xử lý chỉ sau đợt truy quét rầm rộ, còn núi An Ngữ được chính quyền ký hợp đồng cho phép doanh nghiệp lấy đất phục vụ các công trình của địa phương xây dựng nông thôn mới.

Khu vực xây dựng Trạm bơm ở Đèo Nhỏ, núi An Ngữ, thôn Phú Trung, xã Cát Thành

Khu vực Đèo Nhỏ, núi An Ngữ đang bị khai thác đất với khối lượng khá lớn, có độ sâu từ 5-10 mét. Doanh nghiệp đang khai thác đất là Công ty TNHH Cát Thành. Công ty này lấy đất để thi công công trình Trạm bơm phục vụ nước tưới đồng ruộng cho người dân trên địa bàn xã. Tuy nhiên, theo người dân phản ánh, Công ty TNHH Cát Thành lấy đất phục vụ thi công công trình Trạm bơm không đáng kể, chủ yếu chở đất ra ngoài tiêu thụ các nơi. Đền bù cho người dân chỉ 2-3 ngàn đồng một cây bạch đàn, rồi khai thác đất.

Làm việc với PV Báo TN&MT, ông Nguyễn Xuân Trung - Phó Chủ tịch UBND xã Cát Thành cùng cán bộ địa chính cho biết: UBND huyện Phù Cát đồng ý chủ trương cho UBND xã xây dựng công trình Trạm bơm. Để có đất phục vụ công trình trên địa bàn xã, UBND xã đứng ra đền bù cho 27 hộ dân có trồng bạch đàn trên khu vực Đèo Nhỏ, núi An Ngữ, người dân đều đồng tình với chủ trương này. Sau đó, UBND xã hợp đồng với Công ty TNHH Cát Thành lấy đất tại Đèo Nhỏ, núi An Ngữ phục vụ các công trình của xã để thực hiện xây dựng nông thôn mới.

Công ty TNHH Cát Thành khai thác đất làm tan hoang núi An Ngữ

Khi PV đề cập đến việc doanh nghiệp đã được UBND tỉnh Bình Định cấp phép khai thác đất hay chưa thì ông Trung khẳng định là chưa, vì chỉ lấy đất phục vụ các công trình của xã để bảo đảm tiến độ xây dựng nông thôn mới. Cán bộ địa chính xã cho rằng, công trình Trạm bơm đã được UBND huyện đồng ý chủ trương xây dựng, thì UBND xã hợp đồng với doanh nghiệp lấy đất phục vụ công trình nên không có vấn đề gì. Khi họp dân chúng tôi nêu rõ, nếu Công ty TNHH Cát Thành lấy ngoài phạm vi đã bồi thường 3000m2 đất, thì doanh nghiệp và người dân tự thỏa thuận với nhau. Việc doanh nghiệp lấy đất phục vụ công trình đã được UBND huyện đồng ý.

Khu vực Đèo Nhỏ núi An Ngữ đang bị khai thác đất với khối lượng khá lớn, có độ sâu từ 5-10 mét

Như vậy, UBND xã Cát Thành không phân định rõ giữa việc UBND huyện đồng ý chủ trương xây dựng Trạm bơm tưới tiêu với việc cho Công ty TNHH Cát Thành lấy đất Đèo Nhỏ, núi An Ngữ phục vụ công trình trên địa bàn xã là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau. Thiết nghĩ, UBND xã Cát Thành vượt quyền tự ý cho doanh nghiệp lấy đất theo kiểu lợi ích nhóm. Trong khi trách nhiệm của UBND xã Cát Thành là bảo vệ tài nguyên chưa khai thác trên địa bàn mình quản lý thì lại mở đường cho doanh nghiệp khai thác đất lậu, trốn thuế tài nguyên.