Quảng Nam: Lúng túng với bài toán rác thải

Rác ứ đọng khắp nơi

Gần nửa tháng nay, tại nhiều khu dân cư, tuyến quốc lộ trên địa bàn tỉnh Quảng Nam ngập tràn rác thải. Khu vực chợ mới Nam Phước, huyện Duy Xuyên nằm cạnh quốc lộ 1A và dọc tuyến quốc lộ 14E, đoạn qua xã quế Thọ, huyện Hiệp Đức, (Quảng Nam), từng bao rác thải chất thành đống, ngổn ngang. Chính quyền phải vận động người dân tự xử lý rác bởi ở Quảng Nam đang có dịch sốt xuất huyết rất nguy hiểm.

Tương tự, dọc tuyến quốc lộ 40B, (đoạn qua huyện Phú Ninh, Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam) rác thải cũng tấp lại thành từng đống dọc hai bên đường ngày bốc mùi hôi thối. Tình trạng này cũng diễn ra tương tự tại khu vực chợ Tam Dân (huyện Phú Ninh), chợ Tiên Kỳ (huyện Tiên Phước), rác ứ đọng cả tuần không thu gom.

Bà Lê Thị Bích Lài (thị trấn Tiên Kỳ, huyện Tiên Phước) cho biết, trước đây, Công ty môi trường thu gom mỗi tuần 2 lần, nhưng gần đây không thấy gom rác nữa nên lượng rác ùn ứ càng nhiều. Lượng rác cũ tồn đọng nhiều cộng thêm rác mới phát sinh hằng ngày khiến tình trạng ô nhiễm ngày một trầm trọng, ảnh hưởng tới sức khỏe của người dân và gây mất mỹ quan đô thị khiến ai nấy đều ngao ngán.

Ông Trần Văn Cảnh (buôn bán ở chợ Tam Dân, huyện Phú Ninh) cho biết, 2 tuần qua, không có xe rác thải đến thu gom, khiến lượng rác thải của các tiểu thương buôn bán trong chợ Tâm Dân bị ùn ứ lại nhiều mà gặp trời nắng nóng nên bốc mùi hôi nồng nặc. Nhiều tiểu thương buôn bán gần chỗ bãi tập kết rác đã phải di chuyển qua các địa điểm khác.

Theo Công ty CP Môi trường Đô thị Quảng Nam, lượng mỗi ngày khoảng 1.000 tấn nhưng đơn vị chỉ thu gom được khoảng 400 tấn, số còn lại phải chấp nhận tồn đọng ở các địa phương do người dân phản đối không cho xe thu gom rác vào bãi rác Tam Xuân 2 và Tam Nghĩa. Ngày 26/8/2019, bãi rác Tam Nghĩa ở huyện Núi Thành (Quảng Nam), đã hoạt động trở lại sau nhiều ngày bị người dân phản đối, tuy nhiên, lượng rác vẫn còn tồn đọng rất nhiều.

“Tiến thoái lưỡng nan”

Lượng rác tăng lên hàng ngày khi mà khu chôn lấp rác thải tại xã Đại Hiệp, huyện Đại Lộc đã đầy. Trong khi đó, tại xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc và xã Tam Xuân 2, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam, người dân vẫn tiếp tục phản đối việc thi công dự án lò đốt rác. Các vị trí này được địa phương lựa chọn, phân vùng hợp lý thay cho hai khu chôn lấp rác thải đã đầy, giải quyết thu gom xử lý rác phía Bắc và phía Nam của tỉnh. Thế nhưng, khi triển khai xây dựng thì gặp phải sự phản đối của người dân địa phương. Chính quyền, ngành chức năng và đơn vị thu gom, xử lý rác ở tỉnh Quảng Nam đang “tiến thoái lưỡng nan” chưa biết xử lý bằng cách nào.

Hiện nay, Công ty CP Môi trường Đô thị Quảng Nam đã có văn bản gửi cho các huyện như: Phú Ninh, Tiên Phước, Thăng Bình, Duy Xuyên, Hiệp Đức… cần có kế hoạch tổ chức tuyên truyền đến toàn thể nhân dân, cơ quan, đơn vị trên địa bàn chủ động phân loại rác và tìm nơi lưu giữ tạm thời. Đồng thời, chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn và các phòng ban chuyên môn phối hợp với công ty tổ chức khảo sát các điểm tập kết rác tạm thời trong thời gian chưa thu gom. Công ty sẽ tổ chức thu gom trở lại sau khi tình hình tại các khu xử lý rác thải được giải quyết ổn thỏa.

Trước mắt, đơn vị tập trung thu gom rác ở nội thành TP. Tam Kỳ, huyện Đại Lộc và thị xã Điện Bàn chở đến khu xử lý rác xã Tam Nghĩa (huyện Núi Thành) và xã Đại Hiệp (huyện Đại Lộc). Đối với các địa phương khác, sắp tới công ty sẽ phối hợp với các đơn vị của tỉnh tiếp tục đối thoại với người dân tại hai khu xử lý rác để giải quyết dứt điểm tình trạng rác ứ đọng.

Ông Lê Trí Thanh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cũng thừa nhận, thu gom xử lý rác thải là vấn đề rất khó khăn trên cả nước hiện nay, không riêng gì Quảng Nam. Đặc biệt là triển khai xây dựng nhà máy xử lý rác thải thường gặp phải sự phản ứng từ phía người dân địa phương, bởi không người dân nào muốn đưa rác về nơi mình sinh sống. Ngay cả chính quyền địa phương cũng chưa tích cực trong việc hỗ trợ triển khai xây dựng khu xử lý rác thải ở địa phương mình làm cho tình hình càng trở nên khó khăn hơn.

Ông Thanh khẳng định, công nghệ đốt hiện nay dù chưa phải tuyệt đối an toàn trong xử lý rác thải nhưng dẫu sao cũng tốt hơn rất nhiều so với chôn lấp. Tuy nhiên, trước sự phản đối của người dân, chính quyền cho tạm dừng việc thi công để đối thoại với người dân địa phương. Quan điểm của tỉnh Quảng Nam là đề nghị các ngành, các cấp uỷ, chính quyền, mặt trận, đoàn thể huyện Đại Lộc tăng cường tuyên truyền vận động giải thích cho nhân dân; xử lý các hành vi của kẻ xấu lôi kéo, kích động đẩy người dân vào vi phạm pháp luật, làm mất an ninh trật tự, văn hoá của địa phương. Đồng thời Công ty môi trường đô thị phải cam kết bằng văn bản với nhân dân về bảo vệ môi trường trong thi công và không để nước thải tràn ra ngoài khi đi vào hoạt động….

Tuy nhiên, cuộc đối thoại mới đây giữa Sở TN&MT tỉnh Quảng Nam, UBND huyện Đại Lộc với người dân thôn Đại An, xã Đại Nghĩa về dự án lò đốt rác thải sinh hoạt trên địa bàn vẫn bế tắc, chưa tìm được tiếng nói chung.

“Khủng hoảng” xử lý rác thải đang là vấn đề bức bối tại nhiều địa phương hiện nay. Để đảm bảo vệ sinh môi trường, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam cần sớm đưa ra các biện pháp để giải quyết rốt ráo, tránh tình trạng rác thải ứ đọng, môi trường sống bị ô nhiễm.