Tổng cục KTTV  - Tổng cục Thủy lợi: Tăng cường phối hợp phục vụ công tác phòng chống thiên tai

Tham dự cuộc họp có GS. Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi; lãnh đạo Viện Khoa học Thủy lợi, các đơn vị tác nghiệp và đại diện một số doanh nghiệp trong lĩnh vực. Về phía Tổng cục KTTV có PGS.TS Trần Hồng Thái – Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV, lãnh đạo Cục Quản lý Tài nguyên nước; lãnh đạo các Viện: Khoa học KTTV&BĐKH; Khoa học Tài nguyên nước; Khoa học ĐC&KS; lãnh đạo trường Đại học TN&MT Hà Nội.

Báo cáo kết quả thực hiện Quy chế phối hợp giữa Tổng cục Khí tượng Thủy văn (KTTV) và Tổng cục Thủy lợi nêu rõ, từ đầu năm 2019, các đơn vị trực thuộc Tổng cục KTTV và Tổng cục Thủy lợi đã phối hợp chặt chẽ, thực hiện tốt các nội dung đã thống nhất trong Quy chế. Trong đó, Tổng cục KTTV chủ động cung cấp bản tin dự báo thời tiết, mực nước sông Hồng phục vụ cho việc điều hành xả nước, lấy nước gieo cấy lúa Đông Xuân 2018-2019; Bản tin dự báo xu thế về nhiệt độ và lượng mưa 10 ngày, tháng, mùa các vùng của cả nước; Bản tin dự báo thủy văn trên các sông chính cả nước gồm: Bản tin dự báo thủy văn hạn ngắn, hạn 05 ngày, hạn tháng, dự báo nguồn nước hạn 15 ngày.

Đồng thời, Tổng cục KTTV cung cấp dữ liệu quan trắc mưa và mực nước của các trạm KTTV thuộc mạng lưới KTTV quốc gia hàng tuần để hỗ trợ vận hành các hệ thống công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, dân sinh, điều tiết hồ chứa đối với các trạm trên cả nước; phối hợp xây dựng báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ về tình hình hạn hán ở Trung Bộ; tham dự buổi làm việc của Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường và công tác chuẩn bị phục vụ gieo cấy lúa Đông Xuân 2018-2019 tại tỉnh Hà Nam (ngày 1/2/2019).

Về phía Tổng cục Thủy lợi, đơn vị đã cung cấp số liệu thực đo (mực nước, lượng mưa…) hàng ngày của các trạm KTTV chuyên dùng ngành Thủy lợi phục vụ công tác dự báo, cảnh báo; cung cấp số liệu vận hành (mực nước, lưu lượng đến, lưu lượng xả) của các hồ chứa có cửa van điều tiết, hồ chứa có dung tích trên 3 triệu m3, các hồ chứa thủy lợi trên toàn quốc (nếu có) và thông tin tổng hợp khi có yêu cầu đột xuất; thông tin tình hình trữ nước trong các hệ thống thủy lợi, kế hoạch xả nước, các hồ thủy lợi.

Tại các địa phương, 2 Tổng cục đã có các hoạt động phối hợp và thực hiện được một số nhiệm vụ riêng, cụ thể như: Đài KTTV khu vực Bắc Trung Bộ đã phối hợp với Chi cục Thủy lợi các tỉnh lắp đặt thêm các trạm đo mưa tự độngtại các vùng tâm mưa, lũ, góp phần vào việc dự báo, cảnh báo phục vụ công tác PCTT trên địa bàn các tỉnh; Đài KTTV khu vực Tây Nguyên thực hiện điều tra khảo sát và cắm mốc cảnh báo những vùng có khả năng bị lũ quét và sạt lở đất, phân vùng rủi ro thiên tai tại địa phương;đã lắp đặt 50 trạm đo mưa tự động, 05 trạm khí tượng và dự kiến năm 2020 sẽ lắp thêm 05 trạm; Phối hợp để xây dựng trang thông tin điện tử để trao đổi giữa Đài KTTVvà Chi cục Thủy lợi ở tỉnh Đăk Nông; Phối hợp xây dựng kịch bản mưa lớn ngập lụt do ảnh hưởng của siêu bão đến tỉnh Đắk Lắk…

Nhờ đó, công tác phối hợp thực hiện chia sẻ và trao đổi thông tin, dữ liệu KTTV với Tổng cục Thủy lợi đã được thực hiện. Tuy nhiên, trao đổi dữ liệu vẫn chủ yếu thông qua cổng thông tin điện tử và email, chưa được theo đường chuyên ngành riêng. Tại nhiều địa phương, chưa có các hoạt động và các yêu cầu riêng đối với ngành KTTV.

Do vậy, để tăng cường hợp tác, nâng cao hiệu quả công tác, sử dụng nguồn lực giữa các đơn vị, thời gian tới, Tổng cục KTTV kiến nghị bổ sung cung cấp cơ sở dữ liệu vận hành các hồ chứa nhỏ, đặc biệt các hồ chứa do các xã, huyện quản lý để phục vụ cho công tác dự báo, cảnh báo; cung cấp thêm dữ liệu đo mưa, đo mặn, đo mực nước, lưu lượng tại tất cả các trạm quan trắc chuyên dùng.

Cùng với đó, phối hợp cung cấp các thông tin về giám sát hạn hán, thiếu nước, ngập úng, diễn biến bồi lắng, xói lở công trình thủy lợi, chất lượng nước ở các địa phương. Phối hợp trong công tác đo đạc, khảo sát, cắm mốc cảnh báo tại các vị trí có nguy cơ rủi ro do thiên tai gây ra. Hợp tác nghiên cứu triển khai các công nghệ dự báo thủy văn nội đồng.

Ở các hồ chứa thủy lợi cần quan trắc dữ liệu mực nước hồ, lưu lượng đến, lưu lượng về hạ du vào khung giờ nhất định hàng ngày trong năm. Các đơn vị khai thác công trình hồ chứa cung cấp thông tin dự kiến xả lũ đặc biệt là các hồ có van điều khiển với thời gian dự kiến dài hơn và phối hợp xây dựng Quy trình vận hành các hồ chứa thủy lợi. Các dữ liệu quan trắc mưa, dữ liệu quan trắc hồ chứa thủy lợi, số liệu mặn chủ yếu được chia sẻ thông qua cổng thông tin điện tử, cần được chuyển trực tiếp và lưu trữ vào cơ sở dữ liệu.

Đặc biệt, cần xây dựng cơ sở dữ liệu chung và triển khai ứng dụng thông tin, xây dựng đường truyền riêng để kết nối, chia sẻ và lưu trữ dữ liệu tự động để khai thác và sử dụng dữ liệu hiệu quả, kịp thời.

Kết luận tại cuộc họp, PGS.TS Trần Hồng Thái – Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV đề nghị thời gian tới, hai bên cùng phối hợp nhằm nâng cao chất lượng việc điều tiết thủy lợi phục vụ hiệu quả đầu vào cho công tác chỉ đạo phòng chống thiên tai.