Bồi thường 14,2 tỷ đồng hoa màu bị "mưa axit" cho người dân Lào Cai

Việc chi trả tiền nhằm giúp bà con nông dân thuộc 12 thôn của xã Bản Lầu, bị thiệt hại dứa và các loại cây trồng khác có điều kiện tái sản xuất và ổn định cuộc sống; trong khi các cơ quan chức năng tiếp tục xác định rõ trách nhiệm và buộc phải đền bù thiệt hại đối với chủ thể gây ra “mưa axit”, làm ô nhiễm môi trường, gây thiệt hại cho người dân địa phương.

Theo Quyết định số 1716, ngày 11/6, UBND tỉnh Lào Cai đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khắc phục thiệt hại cây cối, hoa màu tại xã Bản Lầu năm 2018. Theo đó, tổng số hộ dân có diện tích sản xuất và cây cối, hoa màu bị thiệt hại là 317 hộ, tại 12 thôn trên địa bàn xã Bản Lầu.

Cụ thể, diện tích dứa thiệt hại 185,6 ha. Trong đó, 120,6 ha dứa đang có quả không cho thu hoạch; 19,9 ha dứa đang chăm sóc (trồng từ tháng 3 đến tháng 8) bị ảnh hưởng; 45,1 ha dứa giống bị thiệt hại.

Ngoài ra, còn có 5,3 ha chè, 2.200 cây mít, 1.250 cây quế (0,37ha), 300 cây cao-su bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, có 11.400 cây chuối, 380 cây quýt, tám cây trám bị ảnh hưởng, bị chết phải chặt bỏ và 1,4 ha ruộng bị vùi lấp, ô nhiễm.

Tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ là 14,2 tỷ đồng. Nguồn tiền chi trả cho dân này được vay từ Quỹ bảo vệ môi trường của tỉnh.

Liên quan sự việc, tại địa bàn xã Bản Lầu hiện có duy nhất một nhà máy luyện kim mầu (sản xuất sten đồng xuất khẩu) của Công ty cổ phần Tứ Đỉnh. Nhà máy này hiện đã bị UBND tỉnh Lào Cai ra quyết định ngừng hoạt động, do vi phạm các quy định hiện hành về bảo vệ môi trường và các lĩnh vực khác.

Theo kết quả phân tích truy tìm nguyên nhân dứa và hoa màu thối hỏng, chết bất thường mà Viện Môi trường nông nghiệp (Bộ NN-PTNT) tiến hành là do ảnh hưởng của tình trạng lắng đọng axit sulfuric, đồng và khí SO₂. Đặc biệt, các mẫu dứa thối hỏng được phân tích cũng ghi nhận có hàm lượng kim loại đồng cao hơn nhiều lần cho phép.

Tuy nhiên, Công ty cổ phần Tứ Đỉnh không thừa nhận trách nhiệm về nguồn phát thải gây ô nhiễm môi trường và làm thối hỏng hàng trăm ha dứa cùng các loại cây trồng khác của người dân ở xã Bản Lầu.

Trong khi tiếp tục điều tra làm rõ, xác định trách nhiệm của chủ thể gây thiệt hại, tỉnh Lào Cai “ứng trước” kinh phí để chi trả, đền bù thiệt hại cho người dân địa phương. Khi cơ quan chức năng xác định được trách nhiệm của doanh nghiệp gây thiệt hại thì sẽ buộc họ phải trả số tiền nói trên.