TP. Huế thực thi quy định đốt vàng mã: Khó nhưng phải làm

Việc đốt vàng mã, hàng mã được TP. Huế cho phép đốt một cách hạn chế tại các vị trí khu vực dân cư, tại nơi an táng thi hài người chết và tại nơi tổ chức lễ hội, di tích lịch sử văn hóa

Vẫn mang tính lý thuyết

Theo quy định ban hành, việc đốt vàng mã, hàng mã được TP. Huế cho phép đốt một cách hạn chế tại các vị trí khu vực dân cư, tại nơi an táng thi hài người chết và tại nơi tổ chức lễ hội, di tích lịch sử văn hóa. Việc đốt vàng mã tại các khu vực này phải đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn phòng chống cháy nổ, theo đúng hướng dẫn của chính quyền địa phương, ban quản trang, ban tổ chức lễ hội, ban quản lý di tích, đồng thời sau khi đốt phải có trách nhiệm vệ sinh sạch sẽ tàn tro. Quy định cũng đề cập đến việc cấm đốt vàng mã trên lòng đường giao thông và tại các công viên, điểm xanh. Cho phép rải vàng mã hạn chế tại 2 địa điểm là trong khuôn viên hộ gia đình nơi lưu giữ thi hài người chết và nơi an táng thi hài người chết. Đồng thời nghiêm cấm việc rải tiền Việt Nam, tiền nước ngoài, vàng mã trên tất cả các tuyến đường của Thành phố, các tuyến đường đưa tang và xuống các sông, hồ.

UBND TP. Huế ban hành quyết định về việc đốt rải vàng mã khi đưa tang đã khá lâu và cũng đề cập đến việc thay đổi thói quen, hành vi đốt rải vàng mã của người dân, song dường như việc này chưa mang lại kết quả như mong đợi.

UBMTTQVN TP. Huế cũng đã tổ chức hội thảo có sự tham gia của các nhà nghiên cứu Huế, các chuyên gia, cơ quan ban ngành để bàn luận về nguồn gốc xuất xứ của vàng mã và các giải pháp nhằm hạn chế tình trạng ngày càng gia tăng và biến tướng của việc đốt rải vàng mã theo hướng mê tín dị đoan, nhưng xem ra việc này cũng mới chỉ dừng lại ở hội thảo.

Theo quan niệm dân gian, khi đưa tang người sống rải vàng mã dọc đường đi để giúp người chết có tiền bạc phòng thân và lý do quan trọng nữa là để người chết có thể dễ dàng tìm đường về nhà. Không ai chứng minh quan niệm này đúng, song nó lại ăn sâu vào tiềm thức, nếp nghĩ của một bộ phận lớn người dân Huế nên việc triển khai QĐ 56 còn gặp khó khăn.

Mặt khác, do quy định mới ban hành nên lãnh đạo TP. Huế chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, ký cam kết đối với các cơ sở cung cấp dịch vụ tang lễ. Sau khi triển khai các bước này, nếu các chủ dịch vụ tang lễ để xảy ra tình trạng rải vàng mã khi đưa tang mới tiến hành xử phạt và phạt cả gia chủ sau khi kết thúc đám tang.

Tuy nhiên, việc tuyên truyền, vận động thì dễ con việc xử phạt khi tang gia bối rối thì rất khó khăn. Cụ thể là ngay khi văn bản được ban hành, có hiệu lực và áp dụng cho tất cả các đối tượng, từ cán bộ, đảng viên đến người dân, song đến nay vẫn chưa xử lý trường hợp nào. Việc triển khai quy định về các địa phương mới được vài phường thực hiện và chỉ ở mức nêu, đọc ở các cuộc họp. Công tác kiểm tra, giám sát sau triển khai thực hiện vẫn còn bỏ ngỏ.

Khó nhưng phải làm

Mặc dù khó bởi nhiều khía cạnh và đang bước đầu triển khai, song có quy định rõ ràng, chặt chẽ và quy định cũng không cấm hoàn toàn cộng với những tiềm ẩn về ô nhiễm môi trường, tai nạn giao thông từ việc đốt rải vàng mã sẽ khiến người dân nhận ra quy định này là đúng đắn và nghiêm chỉnh chấp hành.

Nếu cần thiết có thể ra quy định đối với những cơ sở sản xuất vàng mã với mục tiêu ngăn chặn từ gốc hiệu quả sẽ cao hơn

Bà Phạm Thị Quỳnh Giao, Trưởng Phòng Văn hóa Thông tin UBND TP. Huế cho biết, quyết định và quy định về đốt, rải vàng mã ra đời nhằm nâng cao nhận thức của cá nhân, tổ chức khi đốt vàng mã và nhằm hạn chế vấn đề vi phạm an toàn giao thông trật tự, an toàn công cộng phòng chống cháy nổ, vệ sinh môi trường và giảm sự mê tín dị đoan, nâng cao thuần phong mỹ tục của dân tộc khi đốt, rải vàng mã.

Đồng thời, bên cạnh vận động, tuyên truyền là cơ chế xử phạt, khen thưởng đã được quy định cụ thể. Nếu cần thiết có thể ra quy định cấm đối với những cơ sở sản xuất vàng mã. Nếu chặn từ gốc, hiệu quả sẽ cao hơn. Tuy nhiên quy định này cần phải được sự chấp thuận từ Nhà nước. Các cơ quan như Phòng Văn hóa thông tin, Đài Truyền thanh, Trung tâm Văn hóa… được giao từng nhiệm vụ cụ thể và nhiệm vụ chung nhất là hướng đến việc tuyên truyền, vận động với phương châm “cầu giảm thì cung sẽ giảm”.

Ngoài ra, TP. Huế cũng đã giao các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai quy định, trong đó, trọng tâm là Công an TP. Huế bằng việc chỉ đạo các đội nghiệp vụ cảnh sát giao thông, môi trường, công an phường… tiến hành nhắc nhở, tuyên truyền người dân đốt vàng mã đúng nơi quy định, đốt vào thùng và không rải vàng mã khi đưa tang.

Để xây dựng nếp sống văn minh đô thị, đảm bảo cảnh quan môi trường, thì việc triển khai cấm rải vàng mã khi đưa tang ở một số tuyến đường trọng yếu là cần thiết. Các địa phương, ban ngành triển khai quyết liệt thì sẽ thực thi tốt vấn đề này.

Bài và ảnh: Yến Nhi