Đặc sắc Lễ hội cướp cù Ba Đồn

Giải trí - Ngày đăng : 00:00, 15/02/2016

(TN&MT)- Cứ mỗi dịp tết đến, Xuân về thì tại Quảng Bình lại diễn ra các lễ hội, làng nghề và các thể loại dân ca, dân vũ, trò chơi dân gian... Trong đó, cướp cù là trò chơi nằm trong Lễ hội Khai Hạ cướp cù ở phường Quảng Long, Thị xã Ba Đồn thuộc một trong những lễ hội độc đáo nhất ở tỉnh Quảng Bình cũng như ở Việt Nam, mà người dân nơi đây  vẫn giữ được các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.

Cứ vào ngày mồng 7 tháng giêng hàng năm Lễ hội Khai Hạ cướp cù truyền thống của người dân phường Quảng Long, Thị xã Ba Đồn lại diễn ra. Lễ hội này có truyền thống lâu đời từ thời Trịnh Nguyễn phân tranh và nỗi tiếng khắp hai bờ Bắc, Nam sông Gianh nên dân gian ở đây truyền rằng: "Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày mồng 7 về coi cướp cù".

Lễ hội cướp cù diễn ra náo nhiệt tại phường Quảng Long, TX. Ba Đồn
Lễ hội cướp cù diễn ra náo nhiệt tại phường Quảng Long, TX. Ba Đồn

Hội cướp cù dân gian truyền thống ở Làng Tượng Sơn (đình làng của phường Quảng Long) không đơn thuần chỉ là thể hiện tinh thần thi đấu thể thao, thượng võ của các vận động viên mà còn mang ý nghĩa là Lễ Khai Hạ đầu năm hướng về tổ tiên cội nguồn, lưu truyền văn hóa dân tộc, cầu cho quốc thái dân an, cầu mưa thuận gió hòa, con dân trong làng khỏe mạnh, học hành đỗ đạt, mùa màng bội thu, kinh tế phát triển...

Hàng nghìn người kéo về xem hội
Hàng nghìn người kéo về xem hội

Cướp cù chỉ diễn ra vào lúc 13h ngày 7 tháng 1 âm lịch hàng năm, trên một sân cát có chiều dài khoảng 200m và chiều rộng  khoảng 150m. Sân chia thành hai đội, hai đầu góc sân dựng hai cây tre cao chừng 10m phía trên buộc thêm rổ tre để làm mục tiêu ném cù lên.

Không giống như những trò chơi khác, hội cù ở đây hai đội cùng tranh nhau quả cù rồi ném vào rổ của mình, trong khi đó đội còn lại sẽ tìm mọi cách giành lại quả cù để về đội mình ném lên rổ. Đội nào giành chiến thắng sẽ được ghi vào lịch sử hội cù của làng Tượng Sơn. Tính nhân văn của hội cù là ở chỗ, dù thua hay thắng thì người chơi hai đội vẫn được làng mời uống những chén rượu cay nồng để lấy lộc đầu năm và kèm theo những cái bắt tay thân thiện vui vẻ.

Dưới cái nắng gần 350C hàng trăm người vẫn tham gia cướp cù…
Dưới cái nắng gần 350C hàng trăm người vẫn tham gia cướp cù…

Điểm độc đáo của lễ hội này là số lượng người hai đội không hạn chế, không quy định già, trẻ, gái, trai. Đội nào huy động được nhiều người cướp được cù và ném cù vào rổ của mình trước thì giành chiến thắng. Tuy không quy định số người tham gia nhưng số lượng người mỗi đội khoảng chừng 150, khi những người trong cuộc bị một lý do nào đó không thể tham gia cướp cù tiếp thì những người đứng ngoài sân có thể tự do lao và sân để tham gia cướp cù, mặc dù năm nay nhiệt độ nắng nóng 350C cướp cù lại diễn ra vào lúc 13h nhưng vẫn thu hút hàng trăm tham gia cướp cù và các trò chơi dân gian khác.

:…và giành nhau tung cu vào rổ
:…và giành nhau tung cu vào rổ

Trao đổi với phóng viên ông Ngô Văn Sáu- Chủ tịch UBND phường Quảng Long, Thị xã Ba Đồn cho biết: “Cùng với các trò chơi dân gian như kéo co, đấu vật, nhãy bao bố...Lễ hội cướp cù làng Tượng Sơn cũng đã có lịch sử hàng trăm năm và vẫn được con dân trong làng trân trọng và gìn giữ cho đến ngày nay như một phong tục tập quán mang đậm dấu ấn nét bản sắc của một làng quê Việt Nam. Đặc biệt hội cướp cù không phân biệt tuổi tác bất cứ ai cũng có thể tham gia kể cả trẻ em và người lơn tuổi, đội nào có nhiều người tham gia hơn thì cơ hội thắng sẽ cao hơn”.

Các trò chơi đấu vật, múa đao, kéo co… cũng diễn ra trong ngày
Các trò chơi đấu vật, múa đao, kéo co… cũng diễn ra trong ngày

Ở Lễ hội Khai Hạ ngoài hội cướp cù còn có các trò chơi khác như: đấu vật, kéo co, múa đao, nhảy bố…trại qua bao đời đến nay người dân Quảng Long vẫn giữ gìn được bản sắc văn hóa độc đáo của quê hương. Không những vậy lễ hội là dịp để bà con đi làm ăn xa quê có thể tề tựu, gặp mặt nhau, ghi nhớ công ơn, truyền thống hào hùng của dân tộc, quê hương và là dịp vui chơi của bà con trước khi bước vào năm mới.

Bài & ảnh: Tuyết Trang - Hồng Thiệu