Thái Nguyên:  Xuất hiện bệnh long móng lở mồm ở đàn lợn thịt

Người dân “sốt” vì lợn mắc bệnh LMLM

 Bệnh lở mồm long móng được cán bộ thú y ở cơ sở phát hiện từ ngày 3/12, tại đàn lợn của hộ gia đình Phạm Tiến Thành, tổ dân phố Soi, phường Lương Sơn, thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên. Đàn lợn của gia đình ông Thành có 5 con mắc chứng bệnh móng chân bị nứt, kẽ chân bị xưng loét…Ngay sau khi nhận báo cáo tình hình dịch bệnh, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã phối hợp với cán bộ phòng, ban chức năng và chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra thực tế, xác định nghi lợn bị mắc bệnh LMLM và ngày 4/12 đã quyết định tiêu hủy 5 con lợn mắc dịch.

Cách ổ dịch đầu tiên khoảng 15km, vào ngày 23/12, cán bộ trạm thú y huyện Phú Bình đã phát hiện dịch bệnh lan rộng xảy ra ở đàn lợn thịt, lợn con của hộ gia đình ông Nguyễn Văn Luyện ở xóm Mịt, xã Nhã Lộng, huyện Phú Bình. Gia đình ông Luyện có 37 con lợn (trong đó có 12 con lợn thịt và 15 con lợn con) bị mắc các chứng bệnh giống y như lợn của gia đình ông Thành ở phường Lương Sơn. Ngay sau khi kiểm tra thực tế, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã phối hợp với chính quyền địa phương, phòng ban chức năng liên quan tổ chức tiêu hủy 37 con lợn bệnh với trọng lượng 4,5 tấn vào ngày 24/12 để ngăn chặn dịch LMLM lan rộng. 

 Nguyên nhân được xác định là do quá trình người dân mua bán, thương lái vận chuyển động vật, sản phẩm động vật bị nhiễm bệnh từ địa phương khác về để chăn nuôi và sử dụng, người dân đi chợ mua thức ăn từ phế phẩm của trâu bò, lợn về chăn nuôi đã làm lây lan bệnh lở mồm long móng trên đàn lợn của các hộ dân ở địa phương. Và mặt khác do môi trường nước thải chăn nuôi của người dân ở nông thôn chảy ra mương, rãnh, ao tù gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn mầm dịch bệnh và theo dòng chảy phát tán dịch bệnh rất nhanh chóng. Dịch LMLM xảy ra ở đàn lợn thịt là một điều đặc biệt. Vì trên địa bàn tỉnh, ngành chăn nuôi thú y và các gia trại, trang trại chỉ tập trung tiêm phòng cho đàn lợn nái và lợn giống. Lợn thịt có số lượng đàn đông nên không thuộc diện tiêm phòng bắt buộc. Mặt khác do biến đổi chủng vi rút nên bệnh LMLM không xảy ra ở trâu bò mà xảy ra với lợn.

Dịp giáp tết, dịch bệnh LMLM hoành hành đàn lợn thịt khiến giá cả thị trường có giao động bấp bênh từ 40 nghìn đồng/kg lợn hơi giảm xuống 25 nghìn đồng/kg lợn hơi. Nhiều hộ dân chăn nuôi nhiều lợn thịt phục vụ tết Nguyên đán đã vô cùng lo lắng lợn bị mắc dịch, lợn rớt giá và lỗ tiền cám khi không thể xuất bán lợn từ vùng có dịch ra ngoại vi…Vì thế, ông Nguyễn Văn Thái ở xã Kha Sơn, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã bộc bạch nhiều nỗi lo lắng: “Người dân chúng tôi chăn nuôi đỏ mắt mấy tháng trời được đàn vật nuôi chuẩn bị ngày xuất chuồng thì thông báo có dịch LMLM cấm vận chuyển lợn từ vùng có dịch đi nơi khác. Thế là hơn 100 con lợn cứ ngốn cám ầm ầm mà tiền lãi vay ngày càng cao. Lợn không bán được thật là khốn khó khi tết sắp về.”

Trước đây, ông Thái đã từng nuôi hàng trăm con lợn. Đã có khi bị mắc dịch LMLM. Nhưng  ông Thái là người dân đầu tiên tìm ra cách chữa khỏi bệnh LMLM cho đàn lợn của mình bằng nước cốt chanh và kháng sinh chậm.   
Được biết, toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có hơn 702 nghìn con lợn. Trong đó, lợn thịt chiếm gần 580 nghìn con, lợn nái trên 123 nghìn con. Dịch LMLM tàn phá đàn lợn thịt là một điểm yếu, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi.

Theo ông Lê Đắc Vinh,  Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Thái Nguyên cho biết: “Bệnh long móng lở mồm(LMLM) đã xuất hiện trên đàn lợn thịt từ đầu tháng 12/2018 và hiện nay đang có diễn biến phức tạp. Ngay từ ngày đầu phát hiện ra ổ dịch bệnh thì chi cục đã có nhiều công văn báo cáo, phối hợp với các cấp ngành chính quyền địa phương từ tỉnh đến xã đề nghị tích cực, khẩn chương vào cuộc cùng chung tay chống dịch LMLM lan rộng, tàn phá đàn vật nuôi, gây thiệt hại cho bà con nông dân; Nghiêm cấm mọi hành vi buôn bán, vận chuyển, bán vội, bán chạy lợn đã mắc bệnh dịch LMLM ra khỏi vùng dịch; Tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động giết mổ lợn trên địa bàn; Tiếp tục cung cấp vắc xin phòng chống dịch LMLM cho người dân tiêm phòng cho vật nuôi theo quy định; Chỉ đạo thực hiện phun thuốc tiêu trùng, khử độc tại những nơi phát sinh dịch bệnh nhằm ngăn chặn lây lan ra nơi khác; Vận động, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho bà con nông dân không giấu dịch, không vứt xác lợn chết ra sông, suối, nguồn nước chảy gây ô nhiễm môi trường và phát tán dịch bệnh….”

Thực tế quan sát thấy, nhiều địa phương có nền chăn nuôi phát triển mạnh đặc biệt là các gia trại, trang trại lợn rất lớn có số lượng hàng nghìn, chục nghìn con như ở huyện Phú Bình, thị xã Phổ Yên, thành phố Sông Công, huyện Đại Từ, TP Thái Nguyên.v.v. đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Mặt khác khi dịch LMLM xảy ra ở một vài nơi thì những địa phương trên có hoạt động buôn bán lợn thịt rất sôi động. Thương lái ập vào mua lợn trong dân rất mạnh. Hoạt động kiểm tra, rà soát lợn lành, lợn bệnh vẫn còn rất lỏng lẻo. Do vậy, trong nhân dân vẫn phát tán tin đồn bán chạy lợn mắc dịch ra tỉnh ngoài. Đây là vấn đề đáng lo ngại cần được quan tâm. Mặt khác, các địa phương cần có cơ chế chính sách hỗ trợ người dân chăn nuôi tái đàn sớm, phục hồi nền chăn nuôi nhanh sau khi dịch bệnh LMLM quét qua làng quê.