Thừa Thiên Huế: Cát tặc hoành hành, sông Tả Trạch sạt lở nghiêm trọng

Tình trạng sạt lở bờ sông trên địa bàn xã Dương Hòa diễn ra ngày càng nghiêm trọng

Đêm lo sạt lở

Nhiều năm trở lại đây, tình trạng sạt lở dọc bờ sông Tả Trạch, đoạn qua các thôn Buồng Tằm, thôn Hộ và thôn Hạ (thuộc xã Dương Hòa, TX. Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) diễn ra ngày một trầm trọng. Theo ghi nhận, có đoạn sạt lở gần 5km, bờ sông bị nước khoét sâu vào 20 - 30m tạo thành những hàm ếch cao dựng đứng. Tình trạng sạt lở bờ sông đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng, đã khiến hàng chục hộ dân trong xã sống trong tình cảnh thấp thỏm, lo âu.

Ông Nguyễn Vinh (60 tuổi, thôn Buông Tằm, xã Dương Hòa) cho biết: tình trạng bờ sông Tả Trạch bị sạt lở đã diễn ra từ nhiều năm nay. Cứ mỗi mùa lũ qua đi là sạt lở ăn sâu vào nhiều mét đất, điều này đã đe dọa trực tiếp đến đời sống cũng như đất đai hoa màu của người dân nơi đây.

“Vào mỗi mùa mưa lũ, khi nước sông Tả Trạch chảy từ thượng nguồn về rất mạnh, sau đó nước sông cuốn cuộn vào sát bờ, đất đai cứ thế mà sạt lở hết. Hiện sông đã ăn sâu vào vườn nhà tôi khoảng tầm từ 10-15m nhưng sạt lở vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Người dân chúng tôi rất lo lắng vì đó là mảnh đất chính để chúng tôi trồng hoa màu, sạt lở như vậy khiến chúng tôi làm ăn sinh sống kiểu gì. Nghiêm trọng hơn, nhiều đêm tôi nằm trong nhà, mà nghe từng mảng đất rơi xuống dòng sông ầm ầm. Cứ cái đà này, dần dần đất đai nơi đây cũng chẳng còn”- ông Vinh lo lắng cho biết.

Đáng lo ngại hơn, tình trạng sạt lở bờ sông Tả Trạch đang đe dọa trực tiếp đến nhiều tuyến đường giao thông dọc sông Tả Trạch của địa phương, một số nơi phần đất lở chỉ còn cách mép đường chưa đầy 3m. Ngoài ra, tại tuyến đường giao thông liên xã nối hai xã Dương Hòa và xã Hương Thọ (thị xã Hương Trà), cũng có một điểm sạt lở đã ăn sâu vào mép đường, tạo thành hàm ếch rất nguy hiểm cho người và phương tiện lưu thông qua lại.

Sạt lở đã lấn sau vào đất hoa màu của nhà anh Tân khoảng 20-30m

Ngày chống cát tặc

Theo người dân địa phương cho biết, ngoài sạt lở do thiên tai, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sạt lở nghiêm trọng nói trên chủ yếu là do vấn nạn khai thác cát sạn trái phép và ngày càng sát bờ của cát tặc trên địa bàn. Điều này đã làm thay đổi dòng chảy của lòng sông, khiến nền đất yếu rồi dẫn đến sạt lở.

Chia sẻ về tình trạng này, anh Lê Văn Tân (45 tuổi, thôn Hạ, xã Dương Hòa, TX. Hương Thủy) cho hay, ở khu vực này có mỏ khai thác cát, thế nhưng các tàu thuyền lại không khai thác ở mỏ mà lén ra khỏi khu vực để khai thác trộm đã khiến bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều diện tích đất đai canh tác của người dân.

Khai thác cát trái phép đã khiến bờ sông sạt lở nghiêm trọng, tạo thành nhưng “hàm ếch” cao dựng đứng

“Tuy nơi đây có mỏ cát được UBND tỉnh cấp phép để hoạt động, thế nhưng nhiều tàu thuyền lại không vào đó khai thác, mà họ lại ra khỏi khu vực mỏ để hút trộm cát, sạn. Nghiêm trọng hơn, các đối tượng cát tặc này còn hoạt động công khai cả ban ngày, chúng đi từng đoàn 5-7 chiếc rồi thay nhau đưa vòi rồng vào sát bờ để hút cát. Sợ mất đất, nên người dân nơi đã lập ra một đội tự quản, sau đó hằng ngày thay phiên nhau ra bờ sông canh để ngăn chặn tình trạng hút cát trộm”- anh Tân trình bày.

Theo người dân, vấn nạn các tàu thuyền khai thác cát trộm này hoạt động công khai trong một thời gian dài, thế nhưng rất ít khi phía chính quyền địa phương đến khu vực này kiểm tra, xử lý.

Trao đổi vấn đề này với ông Lê Văn Thức- Phó chủ tịch xã Dương Hòa, ông Thức cho biết, tình trạng sạt lở đã xảy ra từ nhiều năm nay và ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt ở các thôn Buồng Tằm, thôn Hộ và thôn Hạ, đã khiến người dân sông trong bất an, lo lắng.

Một tàu hút cát lậu đã bị bắt quả tang

“Mỗi năm sạt lở càng lấn sâu vào đất của người dân. Có nhiều đoạn sạt lở sâu vào khoảng 20 - 30m, ảnh hưởng lớn đến hoa màu của bà con. Nguyên nhân chủ yếu, nơi đây là thượng nguồn của sông, dòng nước chảy mạnh, 2 bên bờ sông là cát bồi nên dễ bị xói lở. Ngoài ra, nguyên nhân khác là do tình trạng khai thác cát trái phép vẫn còn đang diễn ra trên địa bàn xã.

Các đối tượng khai thác cát này hoạt động rất công khai, kể cả ban ngày. Khi thấy lực lượng chức năng đến, họ thường bỏ chạy, nên việc xử lý diễn ra rất khó. Tuy nhiên, hiện nay UBND xã đã cho thành lập đội bảo vệ do dân tự quản, có nhiệm vụ bắt giữ và giao cho chính quyền xã xử lý khi phát hiện có tàu khai thác cát trái phép”- ông Thức cho hay.

Tuyến giao thông nối giữa xã Dương Hòa với xã Hương Thọ bị sạt lở ăn sâu vào mép đường

Ông Thức cho biết thêm, về vấn đề này chính quyền xã đã báo cáo với cấp trên và có nhiều biện pháp phòng chống. Vào mùa mưa lũ chính quyền xã lên phương án di dời bà con đến nơi an toàn để tránh ảnh hưởng đến tính mạng của người dân. Ngoài ra, xã đã được đầu tư dự án xây kè chiều dài khoảng 250 mét dọc bờ sông với tổng mức đầu tư trên 3 tỉ đồng. Trong khi đó, về việc khai thác cát trái phép thì chính quyền xã đã có văn bản phối hợp với UBND xã Thủy Bằng để tiến hành điều tra, bắt giữ các tàu vi phạm.

Bài & ảnh:Đức Linh