Duy Xuyên - Quảng Nam: Thu hồi đất trồng rừng của dân trái quy định

Danh sách nhóm hộ gia đình trồng rừng

Hệ quả từ một chủ trương lớn

Nhằm phủ xanh đất trống đồi trọc trên phạm vi toàn quốc, ngày 29/7/1998 Thủ tướng Phan Văn Khải đã ban hành Quyết định (QĐ) số 661/QĐ-TTg (gọi là chương trình 661) về mục tiêu trồng mới 5 triệu ha rừng cùng với bảo vệ diện tích rừng hiện có.

Chương trình mục tiêu Quốc gia trồng mới 5 triệu ha rừng cùng với bảo vệ diện tích rừng hiện có, để tăng độ che phủ của rừng lên 43%, góp phần đảm bảo an ninh môi trường, giảm nhẹ thiên tai, tăng khả năng sinh thuỷ, bảo tồn nguồn gen và tính đa dạng sinh học.

Bên cạnh đó, việc sử dụng có hiệu quả diện tích đất trống, đồi núi trọc sẽ tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động, góp phần xóa đói, giảm nghèo, định canh, định cư, tăng thu nhập cho cư dân sống ở nông thôn miền núi, ổn định chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh, nhất là ở vùng biên giới.

QĐ 316/QĐ-UB của UBND huyện Duy Xuyên giao đất cho ông Nguyễn Bảy

Hưởng ứng chủ trương này, 11 nhóm hộ dân đã đăng ký xin được trồng rừng tại khu vực lân cận Di sản Văn hóa Thế giới Mỹ Sơn (DSVHMS) thuộc xã Duy Phú và đã được UBND huyện Duy Xuyên đồng ý giao đất cho các nhóm hộ. Đơn cử nhóm hộ ông Nguyễn Bảy (gồm 5 thành viên) đã nhận QĐ số 316/QĐ-UB của Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên ngày 05/10/1999 giao 5,2ha đất, thửa 40 nằm trong tờ bản đồ số 6640 với thời hạn sử dụng 50 năm. Sau khi có QĐ giao đất, nhóm hộ ông Nguyễn Bảy đã bắt tay trồng rừng ngay, từ đó đến nay chưa một lần khai thác. Ngày 21/9/2016, nhóm hộ ông Nguyễn Bảy do tuổi già, không còn đủ sức để chăm sóc và bảo quản nên đã thống nhất chuyển nhượng lại cho ông Nguyễn Đào và ông Hồ Văn Phước (con trai ông Hồ Văn Ba, thành viên nhóm hộ ông Nguyễn Bảy). Thỏa thuận chuyển nhượng này có xác nhận của Chủ tịch UBND xã Duy Phú. Cây rừng trồng đã lớn đến chu kỳ khai thác. Nhưng, người được thụ hưởng đành phải nhận quả đắng khi vào khoảng tháng 11/2016, chính quyền huyện Duy Xuyên thông báo cho 11 nhóm hộ là đất rừng khu vực này có QĐ chuyển sang đất rừng đặc dụng nằm trong vệt DSVHMS nên người dân không được khai thác.

QĐ 316/QĐ-UB do Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên ký

Chính quyền huyện Duy Xuyên thu hồi đất trái quy định

PV Báo Tài nguyên & Môi trường đã về nơi đây tìm hiểu và được người dân trồng rừng trong khu vực phụ cận DSVHMS cho biết: “Chính quyền huyện Duy Xuyên chỉ thông báo họp nhóm hộ dân, lập biên bản về việc thu hồi chuyển mục đích sử dụng đất sang rừng đặc dụng và đưa ra phương án hỗ trợ chứ không giao QĐ thu hồi đất cùng biên bản cuộc họp cho nhóm hộ. Về phương án hỗ trợ, chính quyền huyện Duy Xuyên đưa ra định mức ước chừng mật độ 1.000 cây/ha với giá trị hỗ trợ 25.000 đồng/cây. Cây trồng ở đây đã gần 18 năm, cây nhỏ nhất có đường kính gốc tối thiểu 15 cm và cây lớn có đường kính gốc trên 25 cm, tất cả đều cao trên 10m. Giá trị hỗ trợ còn thua giá bán củi!”

Chính quyền huyện Duy Xuyên chỉ hỗ trợ theo giá trị như trên, ngoài ra không bồi thường tiền đất cũng như không có phương án hoán đổi đất nơi khác cho dân trong khi hạn mức sử dụng của họ còn trên 30 năm. Đã có 10 nhóm hộ chấp nhận phương án hỗ trợ bèo bọt này một cách chóng vánh, riêng hộ ông Nguyễn Đào và Hồ Văn Phước không đồng tình với cách làm trái luật của chính quyền nên phát sinh khiếu nại.

PV đã làm việc với ông Nguyễn Công Dũng– Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên, ông Dũng không trả lời thẳng vào vụ việc mà yêu cầu PV làm việc với Phòng NN&PTNT.

Sơ đồ giao đất lâm nghiệp cho ông Nguyễn Bảy

Qua trao đổi với PV, khi được hỏi về những QĐ và tư liệu cần có khi tiến hành thu hồi đất, ông Ngô Đình Phú– Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Duy Xuyên cho biết: “Hồ sơ do chuyên viên văn phòng giữ, hiện nay cô ấy đi công tác, chúng tôi sẽ cung cấp sau”. PV đề nghị chuyển thông tin qua email nhưng đến nay cũng không được cung cấp.

Lần thứ 2, PV trở lại làm việc với ông Phú (trước đó đã liên hệ qua điện thoại), ông Phú nói bận họp và cho cô chuyên viên báo cho PV là việc cung cấp tư liệu cần phải có chỉ đạo của lãnh đạo huyện. Liệu có điều gì mờ ám nên chính quyền huyện Duy Xuyên không chịu cung cấp hồ sơ?

Có hay không việc Ban quản lý (BQL) DSVHMS tự ý chặt hạ cây của dân?

PV nhận được phản ánh của người dân về việc BQL DSVHMS tự ý chặt hạ cây của dân khi chưa có sự thỏa thuận bồi thường. Vấn đề này được ông Ngô Đình Phú xác nhận: “Ông Trần Nha có gọi điện cho tôi để hỏi vị trí lô chưa đền bù ở đâu vì BQL cần chặt cây để mở đường? Tôi nói lô chưa đền bù thì không được đụng vào và có cử cô Vân (chuyên viên) mang sơ đồ lên chỉ cho BQL biết”.

Cây do BQL DSVHMS chặt hạ để mở đường

Khi PV cung cấp hình ảnh cho ông Phú xem việc chặt hạ cây, ông Phú nói: “Thấy hình ảnh các anh cung cấp giờ tôi mới biết. Họ làm vậy là sai rồi vì khu vực này chưa đền bù”.

Nhưng, sáng ngày 09/5/2017 qua trao đổi với PV, ông Trần Nha phủ nhận toàn bộ việc BQL chặt cây. Khi PV hỏi ông có thấy cây chặt nằm ở bên đường hay không (cách phòng làm việc của ông Nha độ 50 m)? Ông Nha trả lời là không thấy. Và ông Nha cho rằng đó là dân tự chặt và tự chở đi. Một sự mâu thuẫn đến lạ kỳ và thật khó hiểu!?  

Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh vụ việc. 

                                                                           Dương Bùi – Lương Phong