Lào Cai: Vì sao dân liên tiếp chắn đường xe chở quặng của Cty Apatit

Đây là việc làm tự phát không hiểu luật có thể bị xử lý trước pháp luật nhưng tại sao người dân vẫn làm? Tại sao Công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam và chính quyền địa phương không giải quyết được triệt để vấn đề trên mà cứ vòng luẩn quẩn giữa vận động, tuyên truyền và giải quyết, khiến sự việc lặp đi lặp lại nhiều lần. Hệ quả là thiệt hại cho các doanh nghiệp hàng trăm triệu đồng mỗi lần bị rào đường, “nhốt” xe.

Với câu hỏi vì sao người dân đã nhiều lần rào đường chặn xe của công ty Apatit, phóng viên Báo Tài nguyên & Môi trường đã đi tìm câu trả lời.

Người dân ra đường chặn xe tại xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai

Theo thông tin từ phía các hộ dân cho biết, vào năm 2012, có 30 hộ dân này bị di dời ra khu họ đang sinh sống để nhường chỗ cho hồ thải tuyển của Nhà máy Apatit. 30 hộ này được chỉ định làm nhà tại khu tái định cư số 3. Sau một thời gian, nhà bị nứt, cuộc sống vốn đã khó khăn càng khó khăn hơn.

Một trong những nguyên nhân là nền đất do một đơn vị của Công ty TNHH một thành viên Apatít Việt Nam san lấp trên vùng đất lầy thụt nên yếu.

Trước phản ứng của người dân, doanh nghiệp đã tổ chức thống kê, hỗ trợ nhưng hộ nhiều nhất cũng chỉ nhận được hơn 20 triệu đồng và đến nay hiện tượng lún, nứt nhà vẫn xảy ra. Đặc biệt khu tái định cư được bố trí lại hứng trọn không khí ô nhiễm do nằm ngay cạnh bãi xử lý rác thải sinh hoạt tập trung lớn nhất này.

Ông Phạm Văn Phúc, Trưởng Ban Quản lý Dự án Công ty TNHH một thành viên Apatít Việt Nam trả lời vấn đề này một cách khá an toàn rằng: “Do yêu cầu tiến độ, nên nền đất mới đắp chưa ổn định đã phải cấp cho người dân làm nhà!”.

Một lý do khác khiến các hộ dân thôn Tòng Mòn, bức xúc, là có diện tích đất ruộng khá lớn của người dân bị nước hồ dâng lên ngập úng không thể sản xuất, sau nhiều năm chính quyền và doanh nghiệp vẫn không thống kê đền bù thiệt hại.

Chuồng nhốt gia súc của các hộ dân bị ảnh hưởng do ngập nước

Trao đổi với lãnh đạo xã Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai, tình Lào Cai) về vấn đề chặn xe của người dân, lãnh đạo xã Đồng Tuyển cho biết: “Trong quá trình triển khai dự án thì phía công ty Apatit đã có nhiều chậm trễ nên dẫn đến những bức xúc. Điều người dân mong muốn nhất và cũng xuất phát từ nhu cầu thực tế của họ là việc làm. Trước đây khi công ty Apatit triển khai dự án trên địa bàn thì đã có văn bản cam kết sẽ quan tâm, giải quyết cho mỗi hộ gia đình bị mất đất một vị trí việc làm cho con em họ. Thế nhưng đến nay lao động trong trong công ty cơ bản đều kín rồi, trong khi người dân địa phương thì mong muốn cho con em họ được vào”.

Khi người dân rào đường, cản trở giao thông, thì Công ty TNHH một thành viên Apatít Việt Nam hứa thời hạn rất gần (5 đến 10 ngày sau) sẽ giải quyết dứt điểm những vướng mắc của người dân. Ấy vậy mà khi thời hạn qua đi đến nửa tháng, thì đủ các lý do được doanh nghiệp đưa ra khi chưa thực hiện được lời hứa!

Trong khoảng chưa đầy 1 tháng mà người dân đã rào đường, chặn xe đến 2 lần và thật khó có thể đảm bảo rằng sự việc trên không tái diễn. Sự việc trên nên giải quyết theo hướng nào để đảm bảo quyền lợi cho người dân cũng như doanh nghiệp đó còn đang là một câu hỏi bỏ ngỏ cần các cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai trả lời.

                                                                            Bích Hợp