Hành trình của xế hộp hối lộ Giám đốc Sở - Bài 2:  Hối lộ Giám đốc Sở bằng siêu xe

(TN&MT) - Bị cáo khai rõ ràng là dùng tiền tỷ tạm ứng từ ban quản lý dự án rồi mua siêu xe “bôi trơn” cho Giám đốc Sở kế hoạch đầu tư để được tạo thuận lợi trong việc làm ăn nhưng Tòa lại bác quan điểm này nên đã bị hủy án…
 

Hào phóng bôi trơn cho lãnh đạo

Đáng chú ý, trong quá trình điều tra, Phượng đã khai ra hàng loạt cán bộ của tỉnh Gia Lai nhận hối lộ để Bình An được ưu ái nhận thầu thi công các công trình và nhanh chóng giải ngân tiền tạm ứng. Trong đó, Phượng khai đã tặng chiếc ô tô Volkswagen Tiguan Das Package biển số 81A-00278 trị giá 1,7 tỷ đồng và nhiều lần đưa tiền cho ông Trần Thế Vinh- lúc đó là Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Gia Lai (hiện đã nghỉ hưu non); chi tiền bồi dưỡng 1 tỷ đồng cho ông Nguyễn Bổng-cựu Trưởng BQLDA huyện Ia Grai; 20 triệu đồng cho ông Trần Như Thảo-cựu Chủ tịch UBND huyện Chư Pah, 400 triệu đồng cho ông Đặng Thành Nguyên- cựu Trưởng Ban quản lý dự án xây dựng cơ bản huyện Chư Pah và 40 triệu đồng cho ông phó Ban Đặng Thái Huy; đưa cho ông Tần Văn Anh-Trưởng BQLDA huyện Đak Pơ khoảng 800 triệu đồng; đưa cho ông Phan Xuân Vũ-Giám đốc Sở Văn Hóa-Thể Thao-Du lịch 120 triệu đồng. Ngoài ra, Phượng đã chi tiền bồi dưỡng cho các ông Phan Văn Chinh, Trương Dần, Lê Ngọc Hiệp, Võ Quốc Trung là Trưởng và cựu trưởng BQLDA huyện Kông Chro, Ia Pa, Phú Thiện và TP. Pleiku theo tỷ lệ từ 7-10% giá trị công trình được nhận thầu. Phượng khai rằng, việc chi tiền bồi dưỡng không phải là tự nguyện mà là trích phần trăm cho các chủ đầu tư theo thông lệ mà các nhà thầu phải thực hiện khi được nhận dự án. Cụ thể, trong giai đoạn 2009 - 2011, Công ty Bình An ứng tiền từ 11 công trình, nhận tiền hoàn thuế và tiền vay ngân hàng, vay cá nhân tổng cộng 94,8 tỷ đồng. Hồ sơ thể hiện tổng chi phí của Bình An là 108,27 tỷ đồng (trong đó chi khống 22,21 tỷ đồng, thực chi 86,06 tỷ đồng). Phượng cho rằng, số tiền chênh lệch 8,7 tỷ đồng có một phần được trích chi lót tay cho các lãnh đạo ngành chủ quản. Phượng thừa nhận, Bình An lúc thành lập với năng lực thực tế là 5 tỷ đồng nhưng đăng ký vốn điều lệ 50 tỷ đồng. Khi mới thành lập thì làm ăn có lãi song đến đầu năm 2008 thì bắt đầu có dấu hiệu thua lỗ. Từ năm 2009-2010 thì bắt đầu lỗ nặng song Bình An vẫn báo cáo làm ăn có lãi, nhờ vào việc chi lót tay hào phóng nên vẫn được xếp năng lực doanh nghiệp loại II để tham gia đấu thầu và thi công nhiều công trình. Trong 11 công trình trúng thầu trên địa bàn Gia Lai thì 4 công trình Bình An mất khả năng thi công nhưng nợ ứng vốn ngân sách trên 21 tỷ đồng. Điều khó hiểu là Phượng chỉ bị truy tố ở 2 công trình đường giao thông Ia Chía-Ia O của huyện Ia Grai và Đak Pling của Kông Chro. Hai công trình các bên xem xét về mặt dân sự là đường liên xã Nghĩa Hưng-Chư Jôr của huyện Chư Pah và đường vành đai lâm viên Biển Hồ thuộc TP. Pleiku(?).

Về việc mua xe ô tô giá 1,7 tỷ đồng tặng ông Trần Thế Vinh, Phượng giải trình rằng mình không tự nguyện nhưng ông Vinh lúc đó là Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, nếu không tặng thì sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp. Ngoài ra, liên quan đến số tiền 50 triệu đồng Bình An chuyển tặng vào tài khoản ông Vinh khi ông này đi công tác, Phượng khẳng định điều này là do mình tự nguyện và thường xuyên làm như vậy để thuận lợi cho công việc làm ăn.

Trả tài sản hối lộ cho bị cáo

Tại phiên tòa sơ thẩm vào ngày 12/9/2014, Phượng bị tuyên phạt tổng cộng 24 năm 3 tháng tù cho các tội “Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản”; “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Trốn thuế”.  Về phần dân sự, Tòa tuyên buộc bị cáo Phượng phải trả cho chi cục Thuế TP. Pleiku 1,65 tỷ đồng và trên 140 triệu tiền trốn thuế; trả cho BQLDA huyện Kông Chro trên 8,642 tỷ đồng. Tòa cũng tuyên tịch thu bán đấu giá chiếc xe ô tô Volkswagen Tiguan Das Package, biển số 81A-00278 để bảo đảm cho công tác thi hành án.

Sau đó, HĐXX phúc thẩm TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã tuyên giảm án 4 năm tù cho Phượng, xuống còn 20 năm 3 tháng tù cùng về các tội trên. Điều kỳ lạ là bản án này tuyên không tịch thu bán đấu giá, mà giao trả chiếc xe ô tô biển số 81A-00278 cho vợ ông Trần Thế Vinh là bà Đặng Thị Lan Phương. Ngay sau đó, bà Phương đã liên hệ các cơ quan chức năng hoàn tất các thủ tục sang tên sở hữu chiếc xe biển số 81A-00278, rồi bán với giá 300 triệu đồng cho bà Đặng Thị Bích Ngọc (trú quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh).

Về việc này, VKSND tối cao cho rằng, Tòa án cấp phúc thẩm quyết định giao trả chiếc xe ô tô biển số 81A-00278 cho bà Phương là chưa phù hợp với quy định của pháp luật. Bởi, tại phiên tòa sơ thẩm, Phượng khai nhận sử dụng hơn 1,67 tỷ đồng tạm ứng của BQLDA huyện Kông Chro để mua xe ô tô này tặng cho ông Trần Thế Vinh nhằm mục đích tạo mối quan hệ để được giúp đỡ trong việc làm ăn. Lời khai trên phù hợp với thực tế là sau khi mua và làm các thủ tục đăng ký lấy biển số xong, Phượng đã giao chiếc xe trên cho gia đình ông Trần Thế Vinh sử dụng. Từ những chứng cứ có trong hồ sơ, VKSND tối cao xét thấy hợp đồng mua bán và hợp đồng ủy quyền giữa bị cáo Phượng và bà Phương là trái pháp luật. Bình An vẫn đứng tên quyền sở hữu đối với chiếc xe ô tô trên. Đó là vật chứng của vụ án nên cần phải thu hồi trả về để Bình An bảo đảm việc trả nợ đối với khoản tiền đã tạm ứng của BQLDA huyện Kông Chro và bảo đảm công tác thi hành án đối với bị cáo Phượng.

Trung tuần tháng 8/2017, TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã mở phiên tòa xét xử phúc thẩm (lần II) và quyết định hủy phần liên quan đến chiếc xe ô tô Volkswagen Tiguan Das Package biển số 81A-00278; giao toàn bộ hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Gia Lai xét xử lại theo quy định.

Đến ngày 30/1/2018, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Gia Lai đã tổ chức xét xử sơ thẩm phần xử lý vật chứng là chiếc xe ôtô Volkswagen Tiguan Das Package biển số 81A-00278 giao dịch giữa bị cáo Trần Thị Quý Phượng và bà Đặng Thị Lan Phương. Trên cơ sở những lời khai nhận và hồ sơ vụ án có tại phiên tòa, Hội đồng xét xử TAND tỉnh Gia Lai nhận định: Phượng đã sử dụng hơn 1,6 tỷ đồng tạm ứng của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản huyện Kông Chro để mua chiếc xe ô tô trên tặng cho ông Vinh nhằm mục đích tạo mối quan hệ làm ăn. Sau khi mua xe, Phượng giao nó cho gia đình ông Vinh sử dụng. Hợp đồng mua bán và hợp đồng ủy quyền giữa Phượng và bà Phương là hợp đồng có nội dung trái pháp luật. Công ty Bình An vẫn đứng tên quyền sở hữu đối với chiếc xe ô tô kể trên. Đó là vật chứng của vụ án nên theo các quy định của pháp luật thì phải thu hồi trả về cho Công ty Bình An để bảo đảm việc trả nợ của Công ty Bình An. Tuy nhiên, do vợ chồng ông Phương-Vinh đã bán chiếc xe ô tô cho người khác nên phải có trách nhiệm trả lại số tiền mà Phượng đã mua chiếc xe ô tô nêu trên để bảo đảm công tác thi hành án.

Căn cứ vào các tình tiết trên, HĐXX đã quyết định buộc vợ chồng Vinh-Phương phải trả lại hơn 1,6 tỷ đồng cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản huyện Kông Chro để khấu trừ phần thi hành án dân sự cho bị cáo Phượng...

Liên quan đến vụ án, TAND tỉnh Gia Lai cũng tuyên phạt bà Võ Thị Thụ - Chủ doanh nghiệp Minh Tiên, Doanh nghiệp Toàn Thắng 18 tháng tù treo về tội “mua bán trái phép hóa đơn”; ông Nguyễn Bổng-nguyên Trưởng BQLDA huyện Ia Grai 24 tháng tù giam về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.