Ứng phó sự cố tràn dầu: Kinh nghiệm từ Đà Nẵng

Đà Nẵng diễn tập ứng phó sự cố tràn dầu

Ứng phó sự cố

Tràn dầu trên biển là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng nhất hiện nay. Nguy cơ xảy ra sự cố tràn dầu đối với TP. Đà Nẵng luôn tiềm ẩn trong các hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển và sử dụng dầu. Phần lớn các sự cố xảy ra do lỗi kỹ thuật vận chuyển, đứt vỡ đường ống, tai nạn đường thủy hoặc do thiên tai.

Nằm trên đường giao lưu hàng hải quốc tế có mật độ lớn của Việt Nam, là khu vực tập trung các kho, cảng xăng dầu cung cấp xăng dầu cho cả miền Trung và Tây Nguyên, Đà Nẵng là một trong những nơi có nguy cơ xảy ra sự cố tràn dầu rất cao. Hiện Đà Nẵng có 8 kho xăng dầu lớn với tổng thể tích bồn chứa là 144.018 m3.

Từ năm 2007 đến nay, trên địa bàn thành phố đã xảy ra 9 sự cố tràn dầu. Những vụ tràn dầu này đã tác động không nhỏ đến môi trường, đến các hoạt động kinh tế, xã hội của thành phố, đặc biệt là hoạt động du lịch.

Trong đó, sự cố lớn nhất vào ngày 16/10/2008 tại Kho và cảng xăng dầu hàng không Liên Chiểu, bồn chứa bị thủng đã làm trên 600m3 dầu tràn ra vịnh Đà Nẵng. Ngay sau khi xảy ra sự cố, Trung tâm ứng phó sự cố tràn dầu miền Trung và Công ty môi trường Liên Chiểu đã huy động hàng trăm công nhân làm việc liên tục suốt cả ngày lẫn đêm để thu gom số dầu tràn này, cho vận chuyển về xử lý tại bãi rác Khánh Sơn.

Tràn dầu trên biển là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng nhất hiện nay

Hàng năm, mỗi khi có gió mùa Đông Bắc và biển động, vùng biển của Đà Nẵng có hiện tượng dầu loang và vón thành cục màu đen trôi vào bờ nhưng không xác định được nguyên nhân. Lượng dầu tấp vào bờ biển Đà Nẵng có dạng viên nhỏ, nằm rải rác dọc bờ biển từ Non Nước đến Mân Thái với mật độ 5-15kg/km.

Một số bãi biển du lịch trọng điểm như Phạm Văn Đồng, Mỹ Khê, Sao Biển… lượng dầu vón cục xen lẫn rác thải và cát xuất hiện khá dày. Sở TN&MT TP Đà Nẵng đã chỉ đạo lực lượng túc trực theo dõi và thu gom dầu vón cục vào bao nilong 2 lớp mang đi tiêu hủy nên đã hạn chế được những tác động xấu đến môi trường tự nhiên và hoạt động du lịch của Đà Nẵng.

Chủ động phòng ngừa

Để đảm bảo công tác ngăn ngừa, khắc phục sự cố tràn dầu được chủ động, nhanh chóng, huy động được sự phối hợp đồng bộ, UBND thành phố Đà Nẵng đã sớm xây dựng Kế hoạch Ứng phó Sự cố tràn dầu TP. Đà Nẵng. Theo đó, các khu vực được xác định có nguy cơ cao bị tác động và ảnh hưởng từ sự cố tràn dầu như Khu vực phía Bắc thành phố trên địa bàn quận Liên Chiểu; Khu vực trung tâm thành phố trên địa bàn quận Thanh Khê (Khu vực sân bay); Khu vực biển ven bờ phía Đông thành phố (quận Sơn Trà và Ngũ Hành Sơn); Khu vực từ Âu thuyền Thọ Quang đến cảng Tiên Sa; Khu vực vịnh Đà Nẵng; Khu vực ngoài khơi Biển Đông; Các cửa hàng kinh doanh xăng dầu…

Để tránh bị động trong công tác ứng phó, Sở TN&MT thành phố thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu, tổ chức huấn luyện nghiệp vụ ứng phó sự cố cho các cơ sở. Đồng thời, tổ chức quan trắc thường xuyên và đột xuất tại các điểm nhạy cảm. Đến nay, Chi cục biển và hải đảo TP. Đà Nẵng đã thành lập được mạng lưới cung cấp thông tin với sự tham gia của hàng chục ngư dân, nhằm nâng cao năng lực giám sát, phát hiện sự cố tràn dầu.

Đà Nẵng là địa phương đầu tiên trên cả nước tổ chức diễn tập ứng phó sự cố tràn dầu cấp thành phố

Từ năm 2015, TP Đà Nẵng đã tổ chức nhiều đợt diễn tập ứng phó sự cố tràn dầu cấp thành phố. Thông qua việc tổ chức diễn tập định kỳ với nhiều tình huống giả định, các cơ quan, đơn vị lực lượng tham gia ứng cứu đã có thể nhiều kinh nghiệm thực tế, bổ sung cho quá trình huấn luyện, nâng cao năng lực chỉ đạo.

Năm 2017, các sở, ngành của TP. Đà Nẵng, Trung tâm Quốc gia Ứng phó sự cố tràn dầu miền Trung và Hải quân Hoa Kỳ đã có buổi diễn tập cứu hộ, cứu nạn trên sông và ứng phó sự cố tràn dầu trên sông Hàn. Đây là cơ hội để các lực lượng chức năng của TP. Đà Nẵng tăng cường hợp tác quốc tế trong việc ứng phó với các sự cố, là cơ hội để tiếp cận các kỹ thuật, phương pháp mới trong ứng phó sự cố tràn dầu.

Chia sẻ kinh nghiệm quản lý tài nguyên và môi trường các tỉnh, thành duyên hải miền Trung, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân đánh giá cao công tác ứng phó với sự cố tràn dầu của Đà Nẵng. Đà Nẵng đã sớm xây dựng được Kế hoạch ứng phó và cũng là địa phương đầu tiên trên cả nước tổ chức diễn tập ứng phó sự cố tràn dầu.

Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho rằng, các tỉnh, thành duyên hải miền Trung đều tiềm ẩn nguy cơ sự cố tràn dầu cao. Vì vậy, các địa phương cần sớm xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu một cách linh hoạt. Các sở, ban, ngành, cần có sự phối hợp với nhau trong công tác ứng phó; thường xuyên tổ chức các hoạt động huấn luyện, đào tạo kỹ năng, diễn tập để nâng cao nhận thức cho dân, chủ động ứng phó khi sự cố xảy ra. Có như vậy, các địa phương mới chủ động trong công tác ứng phó sự cố tràn dầu và đóng góp vào việc giữ gìn biển đảo xanh, sạch và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biển và hải đảo Việt Nam.

Bài và ảnh: Lan Anh