Tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nguồn nước hồ Đá Đen

(TN&MT) - Khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt, công nghiệp, nguy hại nằm trên địa bàn ấp Cẩm Sơn, xã Xuân Mỹ, huyện Cẩm Mỹ (tỉnh Đồng Nai) đi vào hoạt động từ năm 2013. Tuy nhiên, hiện nay một số hạng mục xử lý chất thải của khu xử lý chưa được cơ quan chức năng chứng nhận, hơn nữa khu xử lý lại nằm trên địa hình dốc cao, có nguồn thải ra suối Chà Răng đổ về suối Sông Xoài chảy về hồ Đá Đen, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (BR-VT). Thực tế này đang tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nguồn cấp nước sinh hoạt cho người dân tỉnh BR-VT.

TIỀM ẨN NGUY CƠ Ô NHIỄM NGUỒN NƯỚC

Sáng ngày 29-6, có mặt tại khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt, công nghiệp, nguy hại ấp Cẩm Sơn, xã Xuân Mỹ, huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai (sau đây gọi tắt là khu xử lý chất thải Thiên Phước), những chuyến xe chở chất thải vẫn tấp nập ra - vào khu xử lý. Toàn bộ diện tích của khu xử lý Thiên Phước được xây dựng trên một khu đất cao, xung quanh có làm tường bao bằng đất. Phía sau, cách bờ đê khu xử lý khoảng 50m là suối Chà Răng.

Ông Lý Đức Dũng (ngụ ấp Cẩm Sơn, xã Xuân Mỹ, huyện Cẩm Mỹ) cho biết: “Tôi làm 4 sào rẫy ở phía sau khu xử lý. Mỗi lần mưa lớn và ban đêm, nước từ bãi rác có khi theo nước mưa chảy tràn khỏi bờ đê, sang rẫy nhà tôi, bốc mùi hôi thối”. Chị Nguyễn Thị Kim Lộc, làm rẫy ở phía sau dãy đê bao của khu xử lý cũng kể: “2 năm trước cứ mùa mưa nước từ khu xử lý chất thải Thiên Phước tràn ra làm chết khoảng 30 gốc tiêu nên tôi phải xây tường rào để ngăn nước chảy xuống rẫy”.

Theo Phòng TN-MT huyện Cẩm Mỹ, dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt, công nghiệp, nguy hại có diện tích 20ha tại ấp Cẩm Sơn, xã Xuân Mỹ do Công ty TNHH MTV thương mại Thiên Phước làm chủ đầu tư. Dự án này được Bộ TN-MT phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) tại quyết định 2514/QĐ-BTNMT ngày 30-12-2010. Qua khảo sát thực tế và báo cáo của Công ty TNHH MTV thương mại Thiên Phước, dự án nêu trên đã được đầu tư các công trình như lò đốt chất thải nguy hại công suất 24 tấn/ngày hoạt động từ cuối năm 2014; khu chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt diện tích khoảng 2.000m2, hoạt động từ năm 2014; hệ thống xử lý nước rỉ rác đang vận hành thử nghiệm; hồ chứa nước rỉ rác; khu chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh. Tuy nhiên, hiện nay các công trình như khu chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt; hệ thống xử lý nước rỉ rác; hồ chứa nước rỉ rác… chưa được Tổng cục Môi trường kiểm tra; cấp giấy xác nhận thành công trình BVMT theo quy định.

Ông Nguyễn Văn Nở, Trưởng phòng quản lý chất lượng Công ty CP Cấp nước BR-VT (BWACO) cho biết, nước rỉ rác có hàm lượng chất ô nhiễm cao nếu bị tràn ra ngoài, chảy ra suối Chà Răng thì nguy cơ ô nhiễm nguồn nước rất cao. Suối Chà Răng sẽ chảy qua suối Sông Xoài (xã Sông Xoài, huyện Châu Đức) và về hồ Đá Đen. Trong khi đó, khoảng cách từ suối Chà Răng đến hồ Đá Đen khoảng 20km. Sau chuyến khảo sát thực tế này, BWACO sẽ có kiến nghị với các cơ quan chức năng để bảo vệ nguồn nước hồ Đá Đen, tránh nguy cơ ô nhiễm.

Ông Nguyễn Chí Thanh, Chủ tịch UBND xã Láng Lớn – huyện Châu Đức (địa phương có vị trí địa lý ở thượng nguồn hồ Đá Đen) cho biết, tại các cuộc tiếp xúc cử tri trong những ngày vừa qua, người dân xã Láng Lớn đã nhiều lần phản ánh và bày tỏ lo ngại về tình trạng nguồn nước từ suối Chà Răng chảy về suối Sông Xoài có mùi hôi khó chịu. Nguồn nước chảy qua các suối này không chỉ đổ về thượng nguồn hồ Đá Đen để cấp nước sinh hoạt cho người dân tỉnh BR-VT mà dọc suối, người dân vẫn sử dụng nguồn nước này để tưới tiêu. “Chúng tôi đề nghị cơ quan chức năng tỉnh BR-VT, tỉnh Đồng Nai cũng như Bộ TN-MT cần kiểm soát, giám sát chặt việc xả thải; đồng thời đánh giá kỹ tác động môi trường của khu xử lý chất thải ở thượng nguồn hồ Đá Đen”, ông Thanh nói.

ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP

Ông Phạm Quý Nhân, Phó Phòng TN-MT huyện Châu Đức cho biết, theo bản đồ địa giới hành chính, suối Chà Răng bắt nguồn từ xã Xuân Mỹ (huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai) là nhánh suối nằm ở thượng nguồn, chảy vào hệ thống suối Sông Xoài (huyện Tân Thành, tỉnh Đồng Nai) và sau đó chảy về hồ Đá Đen (huyện Châu Đức), khoảng cách từ đầu nguồi suối Chà Răng đến Hồ Đá Đen khoảng 20km. Xét thấy về lâu dài, nước rỉ rác phát sinh từ khu xử lý chất thải Thiên Phước nếu không đạt quy chuẩn môi trường sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nguồn nước hồ Đá Đen, đặc biệt là mùa mưa. Do đó, tháng 5-2017, UBND huyện Châu Đức đã có báo cáo UBND tỉnh, Sở TN-MT tỉnh BR-VT để có phương án ngăn ngừa, ứng phó.

Bà Nguyễn Thị Xuân Viên, Phó Phòng TN-MT huyện Cẩm Mỹ (tỉnh Đồng Nai) cho biết, thời gian qua, Phòng TN-MT huyện Cẩm Mỹ có nhận được phản ánh của người dân về việc công ty xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, nhưng do không bắt được quả tang nên chưa thể xử lý. Hiện, khu xử lý chất thải Thiên Phước đang xử lý 3 loại chất thải: chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn nguy hại và chất thải rắn công nghiệp không nguy hại. trong đó, chất thải nguy hải được công ty xử lý bằng phương pháp đốt. Chất thải rắn công nghiệp không nguy hại được xử lý bằng phương pháp tái chế. Còn khoảng 22 tấn chất thải sinh hoạt được chôn lấp bằng phương pháp hợp vệ sinh. Dự kiến tháng 9-2017, công ty sẽ chuyển qua xử lý theo công nghệ đốt. “Chúng tôi cũng rất quan ngại khi khu vực này là thượng nguồn, nếu có việc xả nước thải chưa qua xử lý thì ảnh hưởng rất lớn đến người dân xung quanh thuộc huyện Cẩm Mỹ và hồ Đá Đen. Do vậy, chúng tôi sẽ tăng cường giám sát”, bà Viên nói.

Ông Phan Văn Mạnh, Phó Giám đốc Sở TN-MT tỉnh BR-VT cho biết, để làm rõ thông tin và kiến nghị của các cơ quan có thẩm quyền giải quyết, ngày 5-6, Sở TN-MT, phối hợp với Sở NN-PTNT, UBND huyện Châu Đức, Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai, UBND huyện Cẩm Mỹ khảo sát thực tế khu xử lý chất thải Thiên Phước. Ngay sau đó, Sở TN-MT tỉnh BR-VT đã kiến nghị Bộ TN-MT xem xét, không cấp phép cho hoạt động chôn lấp các loại chất thải rắn tại nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt, công nghiệp, nguy hại thuộc ấp Cẩm Sơn, xã Xuân Mỹ, huyện Cẩm Mỹ của Công ty TNHH MTV thương mại Thiên Phước để tránh nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước hồ Đá Đen, ảnh hưởng đến sức khỏe của hàng triệu người dân khi sử dụng nguồn nước hồ Đá Đen. Đồng thời để xuất với Bộ TN-MT chỉ cho nhà máy hoạt động xử lý chất thải rắn theo công nghệ đốt hiện đại, đồng thời yêu cầu công ty bốc dỡ toàn bộ khối lượng chất thải rắn sinh hoạt đang chôn lấp để đốt, bảo đảm an toàn, tránh nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. “Hiện Sở TN-MT tỉnh BR-VT đang làm việc với Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai để bàn phương án giải quyết vấn đề này sớm nhất”, ông Mạnh nói.

Bài & ảnh: Yến Nhi