Tạm đóng cửa Nhà máy bột cá của Trung Quốc xả thải gây ô nhiễm

(TN&MT) - Báo Tài nguyên & Môi trường vừa qua đã có bài “Nhà máy bột cá của Trung Quốc ngang nhiên xả thải ra môi trường” tại huyện Gio Linh (Quảng Trị), phản ánh tình trạng hai năm qua, kể từ khi Nhà máy bột cá Hồng Đức Vượng (Khu công nghiệp Quán Ngang) đi vào hoạt động, người dân sống xung quanh khu vực đặc biệt là hai thôn Trúc Lâm và Kỳ Lâm (xã Gio Quang, huyện Gio Linh) phải hứng chịu trăm bề cảnh khổ từ việc ô nhiễm nguồn nước và không khí.

Trước những sai phạm trong quá trình sản xuất tại Nhà máy chế biến bột cá Hồng Đức Vượng tại KCN Quán Ngang, huyện Gio Linh gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng mà báo nêu, các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Trị đã yêu cầu nhà máy này tạm ngừng hoạt động để khắc phục.

Khu công nghiệp Quán Ngang nằm ở địa bàn 2 xã Gio Châu và Gio Quang, huyện Gio Linh, với tổng diện tích 205 ha được quy hoạch xây dựng từ năm 2008, trong đó giai đoạn 1 gần 140 ha, giai đoạn 2 là 66 ha. Hiện, tại đây có 7 dự án đi vào hoạt động. Với sự đầu tư sơ sài, chưa tới nơi tới chốn đặc biệt là hệ thống xử lý nước thải, khói bụi và tiếng ồn là điều ám ảnh đối với người dân ở KCN Quán Ngang. Trong nhiều đơn vị sản xuất tại đây, bị “điểm mặt” nhiều nhất trong việc gây ô nhiễm môi trường là Nhà máy bột cá Hồng Đức Vượng.

Nhà máy bột cá Hồng Đức Vượng có khuôn viên hơn 30.100m2, trong đó diện tích xây dựng nhà xưởng và các công trình phụ trợ giai đoạn I là 4.100m2. Đây là dự án có 100% vốn từ Trung Quốc, với tổng nguồn vốn đầu tư hơn 102 tỉ đồng. Sản phẩm chủ yếu của Nhà máy là bột cá cung cấp cho ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi trong nước và xuất khẩu.

Tuy nhiên, hệ thống xử lý nước thải của nhà máy này chưa được đầu tư, hệ thống còn thiếu 3 công đoạn trước khi đưa vào bể sinh học kỵ khí. Bên cạnh đó, tổng thể tích của toàn bộ hệ thống xử lý nước thải không đảm bảo như cam kết ban đầu. Việc giám sát khí thải tại miệng ống khói nhà máy cũng không có. Theo phản ánh của người dân, trước ngày hoạt động chính thức (ngày 15/8/2014) đơn vị này đã vận hành “thử nghiệm” trong một thời gian dài, xả nước thải ra môi trường gây ô nhiễm và bị xử phạt.

Ngay từ khi nhà máy này đi vào thử nghiệm và hoạt động chính thức, nước thải chưa xử lý đã được xả thẳng ra kênh rạch, đồng ruộng, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Anh Phan Ngọc H. (một người dân sống cạnh nhà máy) cho biết: “Nước thải trong quá trình sản xuất bột cá có mùi hôi rất khủng khiếp. Mùi thúi bao phủ một vùng khắp ngày đêm khiến cho già trẻ lớn bé đều không tài nào chịu nổi”.

Không dừng lại ở đó, kết cấu đất xung quanh KCN Quán Ngang là đất pha cát, nước thải thẩm thấu xuống đất làm ô nhiễm các giếng nước. “Nước ở đây ngày xưa dùng rất trong, sạch nhưng bữa nay thì nổi váng và có mùi thum thủm rất khó chịu” - anh H. than phiền. Tình trạng ô nhiễm từ nhà máy bột cá có công suất 24.000 tấn/năm còn khiến cho miếng cơm của cả một vùng mà người dân chủ yếu sống bằng nghề nông mất trắng. “Nhiều hồ cá của dân chúng tôi không còn nuôi được cá; ruộng lúa cũng bị tác động từ nguồn nước thải, cây lúa không lên được. Mất trắng” - lão nông Nguyễn Đình S. (56 tuổi, thôn Trúc Lâm, xã Gio Quang) bức xúc.

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Trị đã có buổi làm việc với các bên liên quan và thống nhất quyết định buộc Công ty sản xuất, chế biến bột cá Hồng Đức Vượng (đóng tại KCN Quán Ngang, huyện Gio Linh), phải tạm đóng cửa để khắc phục sự cố, xây dựng hệ thống xả thải đạt chuẩn mới cho hoạt động trở lại.

Trước đó, Ban quản lý Khu kinh tế Quảng Trị phối hợp với Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Quảng Trị đã kiểm tra thực tế tình hình xử lý môi trường tại Nhà máy sản xuất, chế biến bột cá Hồng Đức Vượng. Qua đó, cơ quan chức năng đã phát hiện một số sai phạm tại công ty này. Đáng chú ý, dù đã đi vào hoạt động nhưng hệ thống xử lý nước thải của nhà máy chế biến bột cá Hồng Đức Vượng còn thiếu 3 công đoạn: Bể kéo tụ tạo bông, bể lắng, bể tuyển nổi. 

Bên cạnh đó, tổng thể tích của toàn bộ hệ thống xử lý nước thải không đảm bảo như cam kết ban đầu. Mặt khác, Công ty TNHH MTV Hồng Đức Vượng đã không thực hiện giám sát khí thải tại miệng ống khói nhà máy nên chưa đánh giá được hiệu quả việc xử lý mùi hôi theo ống khói phát tán ra môi trường xung quanh, gây ô nhiễm.

Bài & ảnh: Xuân Lam – Hải Tân