“Cứu” hồ Tây: Không thể làm chộp giật, nóng vội mà giải quyết được

Hồ Tây ngày càng ô nhiễm

Theo nghiên cứu của Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, môi trường nước hồ Tây đang bị ô nhiễm hữu cơ do nhiều nguyên nhân như, việc xả rác, nước thải sinh hoạt thường xuyên xảy ra; trầm tích đáy hồ tích tụ nhiều năm chưa được nạo vét…

Bên cạnh đó, hồ Tây đang đối mặt với vấn đề cạn kiệt mực nước do bốc hơi và thẩm thấu ngầm, đồng thời hiện tượng biến đổi khí hậu làm nắng nóng kéo dài, dẫn đến việc mất cân bằng gây nguy cơ cạn kiệt mực nước trong hồ…

Liên quan tới vấn đề này, Kiến trúc sư (KTS) Trần Huy Ánh - Ủy viên Thường vụ Hội Kiến trúc sư Hà Nội cho rằng: Đây là hậu quả của việc Quy hoạch thoát nước xử lý nước thải kém. Hà Nội là TP trong sông, yếu tố nước rất quan trọng, nó hình thành và dung dưỡng nên TP. Nhưng khi xây dựng kế hoạch của TP vẫn chưa quan tâm nhiều đến yếu tố nước mà chỉ chú trọng đất yếu tố đất. Điều này dẫn đến hệ quả thừa nước thải và thiếu nước ngọt, gây ô nhiễm nguồn nước rất nghiêm trọng.

“Không có “phép phù thủy” nào có thể giải quyết được ngay việc này mà chính chúng ta phải thực hiện điều đó theo quy trình, khoa học. Bây giờ muốn giải quyết vấn đề ở hồ Tây thì không phải là câu chuyện ngoại khoa, tức là, không phải thấy vấn đề bị “ung thư” nặng rồi, giờ lấy dao chích vào đó để hết bệnh”, KTS Trần Huy Ánh nhấn mạnh.

Tránh việc làm nóng vội

Nói về việc dẫn nước sông Hồng vào Hồ Tây, KTS Trần Huy Ánh cho rằng, việc này có thể làm được khi có lưu lượng lớn, việc này có thể pha loãng chất thải rồi theo tuần hoàn nước từ sông Hồng – hồ Tây – sông Tô Lịch – sông Tích, sông Đáy – sông Hoàng Long...

“Tuy nhiên, vấn đề là phụ thuộc vào nguồn này cũng không ổn định về khối lượng cũng như chất lượng. Ví như khi mùa cạn thì lấy đâu nước đổ vào hồ Tây? Chúng ta còn biết phải có kế hoạch xả nước hồ thủy điện Hòa Bình cho việc cấp nước cho nông nghiệp. Nếu mùa cạn, hồ Tây cũng không có nước thau rửa và gia tăng ô nhiễm” – ông Ánh lưu ý.

Bên cạnh đó, KTS Trần Huy Ánh đặt ra hàng loạt câu hỏi, “chúng ta có chắc chắn chất lượng nước sông Hồng là tốt không?; từ đầu nguồn đến cuối nguồn có bị ô nhiễm không?”; ông và cho rằng phải nghiên cứu kỹ, “tránh làm chộp giật”.

KTS có nhiều năm nghiên cứu về Hà Nội cũng cho biết, hồ Tây ô nhiễm chỉ là một mắt xích trong chuỗi hệ sinh thái tuần hoàn nước của Hà Nội và nói rộng hơn là Đồng bằng Bắc Bộ.

Theo đó, cần một giải pháp tổng thể an toàn nguồn nước cả vùng, một chiến lược bảo tồn và cân bằng nước nội địa (khi mà 80-90% nguồn nước phụ thuộc vào bên ngoài). Như vậy là một kế hoạch tổng thể giữ nước và làm sạch nước chủ động chứ không thể làm một cách tùy tiện, nóng vội và thiếu khoa học được.

Với diện tích hơn 500ha, hồ Tầy (Tây Hồ, TP.Hà Nội) được coi là “lá phổi xanh” trong lòng TP.Hà Nội, là danh lam thắng cảnh mang đậm dấu ấn của ngàn năm xây dựng và phát triển của Thủ đô, được Thủ tướng Chính phủ công nhận là nơi bảo tồn sinh học, bảo tồn nước nội địa cấp Quốc gia. Tuy nhiên, những năm gần đây, hồ Tây có nguy cơ trở thành “hồ chết”, hệ sinh thái đa dạng trong hồ đang bị ảnh hưởng.