Thừa Thiên Huế: Biển xâm thực, dân “mắc kẹt” không thể tái định cư

Đi không được, ở cũng chẳng xong

Những ngày đầu tháng 8 này, dưới cái nóng như đổ lửa, có mặt tại xã Quảng Ngạn, PV nhận thấy đang tồn tại rất nhiều ngôi nhà “xập xệ” chỉ một trận mưa rào kèm gió nhẹ là “căn nhà” có thể đổ sập xuống...

Tại nhà ông Trần Ới (62 tuôi, thôn 11, xã Quảng Ngạn) - một trong những hộ nằm trong vùng ảnh hưởng do xâm thực biển, pv chứng kiến ngôi nhà cấp 4 của ông đã cũ kĩ, xuống cấp, chật chội với đầy vết nứt chân chim.

Ông Ới chia sẻ hơn 40 năm trước, ông và vợ cùng nhau xây dựng gia đình, mưu sinh bằng nghề đánh cá trên biển, cứ thế sống qua ngày. Tuy nhiên, cái khó mãi đeo bám gia đình lão ngư khiến phần lớn con cái dang dở việc học hành. Các con của ông lớn lên thì đi làm ăn xa để đỡ đần, hỗ trợ lại cho cha, mẹ. Hiện ông, bà sống cùng 4 người con trong căn nhà cấp 4. Dù đã gần cái tuổi “gần đất xa trời” nhưng ông Ới vẫn hàng ngày bám biển...

“Đến năm 2013, thực hiện chủ trương di dân vùng sạt lở ven biển, gia đình tôi được chính quyền vận động đến khu tái định cư Tân Mỹ. Gia đình được cấp 200m2 đất ở. Nhưng tai họa ập đến, vợ tôi bị viêm gai cột sống nặng phải vào bệnh viện mổ cấp cứu; gia đình đã phải chạy vạy khắp nơi. Sự kiệt quệ kinh tế khiến gia đình vẫn chưa thể chuyển lên sống ở khu tái định cư...”- ông Ới thổ lộ.

Đúng là đến bây giờ, thửa đất được nhà nước cấp cho gia đình ông Ới theo ghi nhận của chúng tôi vẫn chỉ là cái móng nhà với những thanh sắt chổng chơ, rỉ sét. Dù đã có lúc gia đình ông tưởng sẽ thoát cảnh sống lơ lửng trước miệng “hà bá”...

Cũng theo ông Ới, năm nào cán bộ xã cũng đến vận động nhưng do gia đình chưa có tiền nên chưa thể lên khu tái định cư ở. “Chắc sắp tới tôi sẽ vay mượn thêm tiền để xây vách, rồi xây dựng tiếp khi nào hoàn chỉnh sẽ chuyển lên ở. Gia đình tôi cũng muốn sớm được di dời để cuộc sống được ổn định chứ ở lại nơi này lo lắng lắm”, ông Ới nói.

“Nếu muốn xây dựng nhà ở khu tái định cư, chúng tôi cũng phải có một khoản tiền lớn. Các hộ dân nơi đây chủ yếu sống vào nghề đi biển nên cuộc sống rất khó khăn. Thế nên chúng tôi chẳng biết đến bao giờ mới chuyển lên được để ổn định cuộc sống”, một người dân khác tâm sự.

Được biết, từ năm 2010, tỉnh Thừa Thiên Huế đã đầu tư xây dựng 4 khu tái định cư vùng sạt lở ven biển với 40ha, tổng mức đầu tư hơn 70 tỷ đồng ở 2 xã bãi ngang Quảng Công, Quảng Ngạn (huyện Quảng Điền) để di dời các hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn. Xã Quảng Ngạn được đầu xây dựng khu tái định cư Tân Mỹ A với 20ha, kinh phí hơn 3 tỷ đồng; trong đó, diện tích đất ở là 4,5ha, được chia làm 115 lô, diện tích còn lại là đất sản xuất và xây dựng hệ thống giao thông, điện nước.

Vận động, hỗ trợ dân

Qua tìm hiểu, hiện việc thực hiện tái định cư cho người dân ở Quảng Ngạn vẫn đang gặp nhiều khó khăn, phần do điều kiện kinh tế của người dân, phần do hạ tầng khu tái định cư chưa đồng bộ. Hơn nữa, khu tái định cư này cũng đang xen ghép vào các khu dân cư chứ chưa tập trung nên người dân còn e ngại.

Ngoài ra, chính quyền đang đối diện với những trở ngại, như việc tái định cư còn phải thực hiện xen ghép vào các khu dân cư chưa tập trung. Hơn nữa ở xã Quảng Ngạn chỉ xây dựng được 1 khu tái định cư tập trung nhưng mới san mặt bằng, đường đi nhỏ hẹp, điện, nước vẫn còn hạn chế.

Ông Nguyễn Đình Vu - Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Ngạn thông tin, hiện ở xã đã có hơn 160 hộ vùng ven biển bị ảnh hưởng do việc xâm thực của biển, trong đó còn khoảng 100 hộ chưa thể di dời đến khu tái định cư... “Dự án cấp đất cho người dân khu tái định cư được triển khai, mỗi hộ sẽ được hỗ trợ 20 triệu đồng để xây nhà ở, trên diện tích mỗi lô được phân là 200m2. Thế nhưng, tại xã vẫn còn rất nhiều hộ chưa di dời dù xã đã tích cực vận động...”, ông Vu nói.

Để giải quyết bài toán khó về việc tái định cư, vừa qua cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên Huế đã có quyết định tăng số tiền hỗ trợ cho mỗi hộ gia đình đến khu tái định cư thêm 10 triệu đồng. Như vậy, trung bình mỗi hộ sẽ nhận 30 triệu đồng tiền hỗ trợ xây dựng nhà ở.

“Việc tăng hỗ trợ đó vẫn chưa thấm vào đâu, trong khi kinh tế nhiều hộ dân rất khó khăn. Chính quyền xã sẽ tiếp tục tăng cường vận động, kêu gọi, cùng với đó sẽ xem xét những chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện vốn vay cho các hộ dân để họ sớm được chuyển lên khu tái định cư, nhằm ổn định sớm...”, ông Vu cho biết thêm.

Ông Nguyễn Đình Đức - Chủ tịch UBND huyện Quảng Điền cho rằng, cơ sở hạ tầng yếu, thiếu chính là một trong những nguyên nhân khiến các hộ dân không di dời vào nơi ở mới. Huyện đã kiến nghị tỉnh hỗ trợ kinh phí đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ dân sinh cho khu vực này. Thời gian qua, địa phương cũng làm việc với các đơn vị liên quan về đầu tư hạ tầng, điện, nước... tạo điều kiện cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi sạt lở lên ổn định ở khu tái định cư...