Đà Nẵng: “Điệp khúc” ô nhiễm Âu thuyền và cảng cá Thọ Quang

Mặc dù đã có hệ thống xử lý nhưng tình trạng xả lén nước thải ra môi trường khiến âu thuyền, Cảng cá Thọ Quang ở Đà Nẵng lâm vào cảnh ô nhiễm nặng. Những ngày ngày, người dân sinh sống dọc tuyến đường Hồ Hán Thương, Vũng Thùng 9, Chu Huy Mân (phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng) đã quá quen thuộc với cảnh mùi nước thải hôi thối bốc lên nồng nặc tại khu vực âu thuyền, cảng cá Thọ Quang.

Dưới âu thuyền là cảnh nước thải đen ngòm. Quanh khu vực bờ được các ngư dân đậu tàu thuyền là cảnh đủ loại rác thải nổi lềnh bềnh đã kéo dài nhiều tháng nhưng chưa được một đơn vị môi trường nào đến thu gom để đưa đi xử lý. Chỉ tay về phía âu thuyền Thọ Quang, bà Phan Hạnh (ngụ đường Hồ Hán Thương) ngao ngán: “Chỗ ni rác tấp dày đặt từ hàng chục năm nay rồi. Mặt nước đen xì và bốc mùi khiến người dân ít qua lại khu vực này và chỉ có ngư dân có tàu, thuyền neo đậu ở đây thì mới ghé vào. Dân chúng tôi đã than mãi nhưng cấp trên vẫn chưa xử lý dứt điểm “điểm đen” về ô nhiễm của thành phố này”.

Theo Ban Quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang, bình quân số lượng tàu thuyền neo đậu trong Âu thuyền khoảng 400 chiếc mỗi ngày, số lượng tàu thuyền cập cảng khoảng 50 đến 55 lượt mỗi ngày đêm, vào những ngày mưa bão số lượng tàu thuyền neo đậu lên đến 800, thậm chí 1.200 chiếc khi cao điểm…

Cùng với Âu thuyền, Cảng cá còn có Chợ đầu mối, hàng ngày tập trung hàng nghìn lao động, tư thương lưu trú, buôn bán, sinh hoạt tại khu vực. Theo thống kê, năm 2017, tổng lượng rác thải tại khu vực Âu thuyền, Cảng cá là 1.656 m3 rác thải; năm 2018, là trên 2.000 m3 rác thải…

Được biết, với lượng rác thải khổng lồ như thế, nhưng Đội Môi trường của Ban Quản lý Âu thuyền, Cảng cá Thọ Quang chỉ có hơn chục cán bộ, nhân viên hàng ngày thực hiện nhiệm vụ dọn vệ sinh môi trường, thu gom rác thải 8 giờ mỗi ngày, kể cả ngày lễ, tết, dội rửa, phun vi sinh khử mùi tại khu vực chợ, nhà chứa rác, cầu cảng.

Cũng theo Ban Quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang, đơn vị đã vận động tư thương lắp đặt 1 cân điện tử tại vị trí cầu cảng số 3, nhằm nâng cao năng lực bố xếp hàng hóa, giải phóng hàng nhanh, không để cá vụn, nước thải rơi vãi trong quá trình vận chuyển. Đầu tư 1 xe điện chở thùng rác, để đẩy nhanh quá trình vận chuyển rác từ Âu thuyền về điểm tập kết, đầu tư 2 lưới vớt rác để kéo rác từ mặt nước vào bờ. Mua mới 70 thùng đựng rác, 200 sọt nhựa giao cho các tàu đăng ký cập cảng  và các tư thương trong chợ để thu gom rác tại cảng và chợ. Đồng thời, hoàn thành việc nâng cấp, cải tạo trạm xử lý nước thải…

Theo lãnh đạo Ban Quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang, mặc dù đơn vị đã có nhiều nỗ lực, quyết tâm trong công tác đảm bảo vệ sinh môi trường, nhưng đấy mới chỉ là đảm bảo dọn dẹp phần rác thải cứng. Vấn đề nan giải nhất với âu thuyền, cảng cá vẫn là mùi hôi.

Qua tìm hiểu, mùi hôi có từ các nguồn: Mùi hôi từ việc vận chuyển làm rơi vãi nước thải, cá vụn trên đường khu vực cảng cá, vấn đề này đã được xử lý bằng hóa chất tẩy rửa, điện giải… Mùi hôi bùn nước từ đáy lòng hồ âu thuyền, năm 2016, Viện Khoa học công nghệ môi trường đã tiến hành làm thí nghiệm, tạo vi sinh để phân hóa lớp bùn nước này. Đề tài đã được Sở TN&MT TP. Đà Nẵng thẩm định, nhưng đến nay vẫn chưa tiến hành trên thực địa. Nếu giải quyết được bằng phương pháp này thì rất tốt, giảm được rất nhiều chi phí.

“Trên thực tế địa lý, bản chất Âu thuyền là một cái ao tù, chỉ có một đường thông ra duy nhất tại Vịnh Mân Quang, năm 2010, đã có ý kiến đề xuất từ Sở NN&PTNT, sẽ đào một kênh dẫn nước từ sông Hàn phía bờ Nại Hiên Đông, thông vào Âu thuyền, tạo dòng chảy lưu thông, nhưng không hiểu lý do gì, ý kiến ấy đã không thực hiện được”, một lãnh đạo Ban Quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang nói.

Hiện Trạm xử lý nước thải Sơn Trà đang thực hiện việc thu gom, xử lý nước thải tại âu thuyền, cảng cá Thọ Quang. Do quá tải khiến quá trình xử lý gặp bấp cập, dẫn đến tình trạng sốc tải.