Ô nhiễm nước thải ở Hạ Long - Cát Bà: Tìm giải pháp quản lý và công nghệ

Ngày 5/4, tại TP Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh), trong khuôn khổ Sáng kiến Liên mình Hạ Long - Cát Bà do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ, IUCN tổ chức hội thảo về “Giải pháp công nghệ và quản lý đối với nước thải từ thuyền du lịch và các hoạt động du lịch tại Vịnh Hạ Long và Quần Đảo Cát Bà” tại khách sạn Sài Gòn – Hạ Long, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Hội thảo  tập trung thảo luận các giải pháp công nghệ và quản lý đối với vấn đề nước thải tại khu vực nói trên với sự tham gia của doanh nghiệp và các bên liên quan.

Theo IUCN, tại Vịnh Hạ Long, tính đến năm 2018, có khoảng 500 thuyền du lịch đang hoạt động bao gồm 320 thuyền ngày và hơn 160 thuyền đêm. Còn ở quần đảo Cát Bà hiện có 121 thuyền cung cấp dịch vụ du lịch bao gồm 59 thuyền đêm và 62 thuyền ngày. Thời gian qua, chính quyền hai địa phương đã có nhiều nỗ lực xây dựng các quy định pháp lý để quản lý nước thải từ tàu du lịch và hoạt động du lịch, tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm nước thải vẫn đang là thách thức lớn.

Tháng 7/2018, theo yêu cầu của Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, IUCN tổ chức đoàn tư vấn đánh giá do hai chuyên gia quốc tế thực hiện nhằm hỗ trợ hoạt động quản lý du lịch bền vững và bảo vệ môi trường tại Vịnh Hạ long. Theo ý kiến của đoàn tư vấn những giá trị về địa chất của Di sản hiện chưa bị đe dọa nhưng với số lượng khách du lịch ngày càng gia tăng cùng công tác quản lý du lịch và chất thải chưa hiệu quả đã và đang tác động rất lớn đến những Giá trị Nổi bật Toàn cầu của Di sản (OUVs), và đây cũng là vấn đề đối với Quần đảo Cát Bà do hai khu vực cùng chia sẻ một hệ sinh thái biển.

Dựa trên những khuyến nghị của đoàn tư vấn đánh giá IUCN, tháng 2/1019, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chủ động yêu cầu tất cả các cảng, bến phải cung cấp dịch vụ thu gom, xử lý nước thải từ các tàu thuyền du lịch. Nếu các chủ cảng, bến không thể cung cấp dịch vụ thu gom và xử lý nước thải, họ sẽ phải ký hợp đồng với các tổ chức cá nhân có năng lực để cung cấp.

Liên quan đến vấn đề này, UBND thành phố Hạ Long đã đồng ý giao Ban Quản lý các Dịch vụ Công ích cung cấp dịch vụ xử lý nước thải cho các tàu du lịch. Đồng thời, Ban quản lý Vịnh Hạ Long cũng đã chủ động lồng ghép một số quy định vào quá trình tiếp nhận thủ tục gia hạn hợp đồng du lịch hàng năm cụ thể như không cho phép các chủ tàu xả nước thải chưa qua xử lý xuống Vịnh và phải ký hợp đồng với công ty xử lý thu gom nước thải nếu như không  có thiết bị xử lý trên tàu.

Để hỗ trợ các chủ tàu tuân thủ các quy định mới được ban hành, cũng như xây dựng hệ thống xử lý nước thải trên tàu hoặc sử dụng dịch vụ bên ngoài, IUCN tổ chức hội thảo về “Giải pháp công nghệ và quản lý đối với nước thải từ thuyền du lịch và các hoạt động du lịch tại Vịnh Hạ Long và Quần Đảo Cát Bà”. Thông qua hội thảo chia sẻ và cập nhật thông tin về các công nghệ xử lý nước thải mới, phù hợp đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia và các quy định khác về bảo vệ môi trường tại Quảng Ninh và Hải Phòng; đồng thời, thảo luận các giải pháp thiết kế, vận hành, quản lý và giám sát quá trình thu gom và xử lý nước thải từ các tàu du lịch và các hoạt động du lịch khác; kết nối các chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp có liên quan với các chủ thuyền du lịch đang hoạt động tại Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà và các cơ quan chính phủ.