Huế: “Gỡ” áp lực ô nhiễm cho Hộ thành hào

Theo tìm hiểu, Hộ thành hào là tuyến phòng thủ bằng đường thủy dài khoảng 12km bao quanh vòng ngoài Kinh thành Huế, được đào từ năm 1805. Nhờ có Hộ thành hào mà Kinh thành Huế “biệt lập” cả 4 mặt. Lực lượng bộ binh nào muốn tiếp cận Kinh thành thì việc vượt qua được tuyến phòng thủ này là cả vấn đề không đơn giản.

Không chỉ có chức năng bảo vệ cho Kinh thành, Hộ thành hào còn là nơi trồng sen, mang lại vẻ đẹp thanh khiết cho kinh đô Huế. Ngoài ra, Hộ thành hào còn có vai trò trong việc điều tiết mực nước, giải quyết tiêu thoát nước, chống ngập úng...

Sau hơn 200 năm tồn tại cùng Kinh thành Huế, dòng chảy của Hộ thành hào ngày nay chịu nhiều tác động tiêu cực, từ phù sa lũ lụt bồi lắng đến áp lực rác thải của hàng ngàn cư dân tại chỗ.

Trước tình cảnh đó, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và chính quyền TP. Huế đã thực hiện nhiều giải pháp như khơi thông dòng chảy, vớt rác và xử lý bèo tây… Tuy nhiên, những nỗ lực đó vẫn chưa đủ.

Có mặt tại hiện trường, PV nhận thấy nhiều đoạn Hộ thành hào bị bồi lấp nghiêm trọng, nếu đoạn mặt tiền Kinh thành được chăm sóc tốt, không có cư dân sinh sống rộng đến 50m mặt nước, thì nhiều khu vực khác bị lấp cạn, chỉ còn là lạch nước nhỏ, thậm chí bị bồi lắng đến mức có thể đi qua được. Có đoạn Hộ thành hào còn được người dân che chắn làm vườn trồng rau, trồng chuối…

Nhiều hẽm nhỏ cạnh Hộ thành hào ngập trong nước thải. Những căn nhà đa số đã xuống cấp nghiêm trọng, luôn bị nước thải bốc mùi hôi thối bủa vây. Ông Lê Đăng Tấn buồn bã cho biết: “Gia đình tôi có 4 người phải sống trong căn nhà diện tích 20m2, cuộc sống rất bí bách. Khi mưa xuống, nước đen sì tràn vào nhà. Trời nắng nước cũng ngập đường, để vào nhà tôi phải bắc mấy tấm ván để đi. Vợ chống tôi đã già, sống chủ yếu bằng nghề cắt tóc nhưng mùa này rất ít người cắt, nên dù căn nhà xuống cấp cũng chẳng có tiền mà sửa”.

“Ngày trước ở đây kinh khủng lắm. Bèo cỏ lút mặt, không phân biệt được đất với nước. Lâu chừ dân sống ở đây toàn đổ rác về đó. Thậm chí, người ở nơi khác xách theo rác, đi ngang đây vứt xuống. Sau này thì đỡ nhiều nhưng vẫn không thể hết, vẫn ô nhiễm nặng...”, một hộ dân sống cạnh chia sẻ.

Theo chính quyền địa phương, tình trạng ô nhiễm ở Hộ thành hào đã diễn ra từ lâu, nguy cơ bệnh tật cao cho người dân. Trước đó UBND phường cũng đã nhiều lần kiến nghị lên các cấp về nhu cầu nạo vét nhưng chưa vẫn thể triển khai.

Ông Tôn Thất Thái - Chủ tịch UBND phường Phú Hòa cho hay, việc nạo vét khơi thông một đoạn của Hộ thành hào đang được thực hiện đáp ứng nguyện vọng tha thiết và chính đáng của hàng ngàn người dân, trong đó ít nhất gần 1.000 hộ gia đình được hưởng lợi trực tiếp. Chính quyền và người dân Phú Hòa đều ý thức sâu sắc giá trị của sự chung tay giữ gìn vệ sinh môi trường.

“Vừa qua, người dân tiếp tục kiến nghị thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri nên đã được các cơ quan chức năng quan tâm, đôn đốc thực hiện. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời. Nếu nạo vét như thế này, lâu lắm là giữ được 3 năm. Lụt lên, đất cát lại bồi như cũ, chưa kể đến việc xả thải của cư dân tại chỗ...”- ông Thái nói.

Cũng theo ông Thái, để góp sức kéo dài tuổi thọ cho đoạn hào vừa được khơi thông, phường sẽ tiếp tục vận động người dân gìn giữ vệ sinh môi trường, hạn chế xả thải trực tiếp xuống Hộ thành hào, thu gom rác thải trong gia đình và đổ đúng giờ theo quy định. Đồng thời, kiến nghị đơn vị vệ sinh môi trường thực hiện việc thu gom đúng giờ và cho xe vào càng gần hộ dân càng tốt...

Trao đổi với PV Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường, ông Phan Thanh Hải - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cũng cho rằng việc nạo vét khơi thông Hộ thành hào chỉ là giải pháp tạm thời.

“Trung tâm đang tích cực phối hợp với các ban ngành liên quan xây dựng và triển khai dự án di dời giải tỏa dân cư trong khu vực I Kinh thành Huế, nạo vét, tu bổ bờ kè toàn bộ Hộ thành hào. Trước mắt, ưu tiên đoạn đông và đông nam. UBND TP. Huế sớm di dời dân theo kế hoạch, đồng thời chỉ đạo các phường thực hiện tích cực việc vận động người dân không xả rác, chất thải xuống hào và chỉ đạo đơn vị vệ sinh môi trường đặt thêm thùng rác và thu gom rác kịp thời...”- ông Hải thông tin.