Trung tâm y tế huyện Chư Sê - Gia Lai: Hệ thống xử lý nước thải 10 năm không sử dụng

(TN&MT) – Hệ thống xử lý nước thải y tế của Trung tâm y tế huyện Chư Sê (Gia Lai) nằm giữa khu dân cư đông đúc (thuộc trung tâm thị trấn Chư Sê) đã được đầu tư nhiều tỷ đồng xây dựng và khánh thành năm 2009, đến nay đã gần 10 năm nhưng chưa sử dụng lần nào.
 

Vì “ngủ đông” quá lâu nên tất cả nước thải y tế tại mỗi khoa khám chữa bệnh và điều trị đều được xả xuống hầm rút của từng khoa riêng biệt mà không hề được kết nối để xử lý. Không những thế, hệ thống đốt rác thải rắn y tế ở đây, năm nào cũng bị các cơ quan chức năng đến kiểm tra, năm nào cũng bị xử phạt vi phạm do không đảm bảo về môi trường, nhưng cứ xử phạt xong thì đâu lại vào đấy, và lần kiểm tra tiếp theo lại vẫn tiếp tục nộp phạt... cho xong.
 

Qua tìm hiểu của PV thì được biết, những năm trước đây, Trung tâm y tế huyện Chư Sê được tận dụng lại diện tích của hai dãy nhà cấp 4 của Trung tâm KHHGĐ huyện nằm trong khuôn viên đất rộng khoảng gần 2 ha. Cuộc sống đô thị phát triển nhanh, đến nay Trung tâm y tế này nằm loạt thỏm giữa thị trấn Chư Sê sầm uất với bốn bề là đường bê tông, ken san sát những căn nhà dân sinh sống.
 

Chị D – một người dân sinh sống ở đường Sư Vạn Hạnh cho biết: “Cứ khoảng 2-3 lần/tuần, mỗi khi thấy khói màu đen bay lên từ ống khói to đùng phía trong hàng rào của bệnh viện là ngửi thấy mùi khét lẹt bao phủ cả vùng. Những lúc ấy, cơ thể tôi chỉ muốn ói, khó thở nên phải chạy đi nơi khác một lúc rồi về, hoặc nếu đêm mưa thì bỏ chạy vào nhà đóng kín cửa lại. Tôi sợ nhất là khi có luồng gió thổi thốc vào nhà tôi. Đối với những hộ sinh sống ở đây thì khổ vậy, nhưng đối với những người bán quán nhậu sát khu vực lò đốt rác thì rơi vào cảnh ế ẩm vì gió cuộn, lồng thổi mùi vào các quán ăn nhậu… Rồi thì nguồn nước sinh hoạt ở đây, hầu hết các hộ đều dùng nước giếng nên đâu có ai đi kiểm tra mà biết ô nhiễm nguồn nước hay không”.
 

Theo Bác sĩ Trương Minh Cẩn – Phó giám đốc phụ trách Trung tâm y tế Chư Sê thì: “Tôi mới nhận nhiệm vụ được hơn 3 tháng, chỉ biết rằng hệ thống xử lý nước thải y tế của Trung tâm đã thi công xong gần 10 năm nhưng chưa được sử dụng vì toàn bộ các dãy nhà của các khoa trong bệnh viện này đều không có hệ thống kết nối đường ống dẫn nước thải dẫn vào trung tâm để xử lý. Trong những năm qua, mỗi dãy nhà được xây dựng từ nhiều dự án khác nhau nên mỗi dự án, mỗi dãy nhà đều đào hầm rút riêng để xả nước thải y tế của khoa mình, nên đã gần 10 năm khi xây xong hệ thống xử lý trung tâm tốn nhiều tỷ đồng nhưng không hoạt động được. Tất cả các đường dây điện, đường ống ngầm, các bể ngầm khu xử lý nước thải trung tâm đều đã bị chuột cắn nát, hoặc theo thời gian thì tự mục gãy. Hiện nay, nếu muốn sử dụng được thì phải đại tu lại, hoặc thay thế cái khác. Chúng tôi cũng đã kiến nghị các cấp và ngành y tế của tỉnh cần sớm có nguồn vốn để đầu tư sửa chữa, nâng cấp, đưa vào hoạt động, nhưng có lẽ điều quan trọng nhất là dự án này buộc phải kết nối được với tất cả các hệ thống đường ống gom dẫn nước thải y tế thì mới có “nguồn” để hệ thống xử lý hoạt động…”

Đến khu vực xử lý chất thải của Trung tâm y tế, đập ngay vào mắt chúng tôi là hệ thống xử lý nước thải đã hoang phế, mục nát, khó có thể phục hồi hoạt động. Còn hệ thống lò đốt rác thải rắn (nằm sát cạnh) là một cái lò với ống khói cao chỉ khoảng chừng 4m, trong khi theo ông Thái – Phó phòng TC-HC thì cho biết: “Theo quy định thì ống khói lò đốt này phải cao tối thiểu là 20,5m (tức là phải cao gấp 5 lần so với hiện nay), vì thế mỗi khi đốt rác là khói đen quanh quẫn trong khuôn viên, mùi khét phát tán dưới tầng thấp làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân xung quanh, thậm chí ảnh hưởng đến bệnh nhân đang điều trị tại các khoa của Trung tâm y tế…”.
 

Không những thế khu vực xử lý chất thải của Trung tâm không được đóng khóa cửa cẩn thận nên bệnh nhân và người nhà bệnh nhân phóng uế bừa bãi; còn hố chứa sỉ chất thải y tế (sau khi đốt) không hề được đậy nắp nên chuột và các sinh vật khác làm văng tro tứ tung…

Cũng theo ông Thái thì mỗi dãy nhà được xây bằng 1 dự án đầu tư khác nhau nên muốn xử lý được nước thải y tế thì yêu cầu nhà đầu tư phải đấu nối gom được nguồn nước thải y tế để đưa vào hệ thống xử lý chung thì mới không lo đến ôi nhiễm, lây nhiễm các mầm bệnh... Trong khi lâu nay, người dân sinh sống đông đúc quanh đây đa số là sử dụng nguồn nước ngầm để sinh hoạt (giếng khơi, hoặc giếng khoan) có nguy cơ ô nhiễm cao...

Bác sĩ Trương Minh Cẩn – Phó giám đốc phụ trách Trung tâm còn cho biết thêm: Nếu sửa chữa, cải tạo hệ thống xử lý nước thải y tế thì tốn kém thêm nhiều tỷ đồng (bởi hệ thống cũ không dùng nên tự hỏng). Theo thiết kế, trung tâm khám chữa bệnh cho 100 giường bệnh, nhưng lượng bệnh nhân lớn, công suất nhiều năm luôn đạt ở mức trung bình là 122,6 giường bệnh (vượt hơn 22,6%). Nên việc xử lý chất thải rắn rất nhiều, hệ thống không đảm bảo nên khi các cơ quan chức năng xuống kiểm tra thì năm nào Trung tâm cũng bị xử phạt vì không đảm bảo môi trường. Biết vậy, nên cũng đành phải nộp phạt cho xong để hoạt động tiếp. Những năm qua, Trung tâm cũng có nhiều văn bản kiến nghị việc ưu tiên nguồn vốn để đầu tư cho công tác xử lý chất thải y tế (cả dạng nước và rắn) nhưng vẫn chưa được đầu tư đúng mức. Biết rằng trách nhiệm, bổn phận của chúng tôi là bảo vệ sức khỏe cho nhân dân nhưng chính người dân sát cạnh mình hàng ngày (sát vách tường với Trung tâm) nhưng chúng tôi cũng không bảo vệ được họ - Đây là một điều đáng tiếc.
 

Bác sĩ Cẩn cũng cho biết thêm: Vừa rồi, chúng tôi cũng đã có biên bản thống nhất về phương án thiết kế, cải tạo xây dựng dự án chăm sóc sức khỏe nhân dân tại Trung tâm y tế huyện (từ nguồn vốn ADB giai đoạn 2 và dự án PPMU – hệ thống xử lý chất thải lỏng cho Trung tâm). Tuy nhiên, thủ tục ban đầu là thế, nhưng không biết đến lúc nào thì dự án này mới chính thức triển khai thực hiện, còn bây giờ vẫn đang chờ nguồn vốn về…