Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng giải trình về miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã phát biểu giải trình tại phiên họp chiều 8/11. Ảnh: Quốc Khánh

Qua tổng hợp ý kiến của 283 đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận tổ ngày 21/10/2016 và qua 6 ý kiến phát biểu của các vị đại biểu Quốc hội tại hội trường ngày 08/11 cũng như ý kiến thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đã báo cáo Quốc hội 5 ý kiến sau:

Về miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình và cá nhân. Đa số ý kiến đại biểu nhất trí với nội dung đề xuất của Chính phủ là miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình và cá nhân. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị không nên miễn toàn bộ thuế sử dụng đất nông nghiệp, cũng có ý kiến  đề nghị cần rà soát, đảm bảo các hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất phải đúng mục đích, thu hồi đất của đối tượng không sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp mà sử dụng cho thuê, để đảm bảo không có trường hợp người thuê bị tính giá cao trong khi người sở hữu đất được miễn thuế. Cũng có ý kiến đề nghị hộ gia đình, cá nhân được giao quyền sử dụng đất nông nghiệp mà không sử dụng thì phải nộp 100% thuế…

Về vấn đề này, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, việc bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức của hộ gia đình, cá nhân đang phải nộp thuế theo Nghị quyết 55 và không phân biệt phần diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức, giao đất nông nghiệp hay phần diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp là để thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước về nông nghiệp, nông dân và nông thôn, góp phần giảm bớt khó khăn cho người nông dân, khuyến khích hộ gia đình, cá nhân gắn bó và đầu tư hơn nữa vào sản xuất nông nghiệp, qua đó góp phần thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển.

Đồng thời, đề xuất này cũng để đảm bảo công bằng với trường hợp tổ chức được nhà nước giao đất nông nghiệp đang trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp được miễn thuế đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp theo dự thảo của nghị quyết. Hộ gia đình, cá nhân được giao quyền sử dụng đất nông nghiệp mà không sử dụng đất vẫn phải nôp thuế sử dụng đất nông nghiệp theo Điều 1 Luật thuế sử dụng đất nông nghiệp. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không đúng mục đích khi được nhà nước giao đất thì bị thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Đại biểu thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 55 về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp. Ảnh: Quốc Khánh

Về ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về nội dung tiếp tục thu 100% số thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với diện tích đất nông nghiệp mà tổ chức được nhà nước giao đất nhưng không trực tiếp sử dụng để sản xuất nông nghiệp. Đa số ý kiến các vị đại biểu Quốc hội nhất trí với nội dung đề xuất của Chính phủ là tiếp tục thu 100% số thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với diện tích đất nông nghiệp mà tổ chức được nhà nước giao đất nhưng không trực tiếp sử dụng để sản xuất nông nghiệp và có ý kiến cho rằng, việc thu 100% thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với trường hợp này là trái pháp luật và có ý kiến đề nghị miễn thuế đối với trường hợp này vì số thu không lớn, không tác động lớn đến thu ngân sách nhà nước…

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng giải trình: Theo quy định của Luật đất đai năm 2013, Điều 56 và Điều 60 tổ chức kinh tế sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối thuộc trường hợp được nhà nước cho thuê đất, những trường hợp này nếu được nhà nước giao đất, có thu tiền sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp hoặc chậm, hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trước ngày Luật đất đai năm 2013 có hiệu lực thì được tiếp tục sử dụng đất được giao mà không phải chuyển sang thuê đất. Theo quy định của Luật thuế sử dụng đất nông nghiệp thì tổ chức sử dụng đất và sản xuất nông nghiệp đều phải nộp thuế. Do đó, đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế được nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình và cá nhân được nhà nước giao đất trước ngày Luật đất đai năm 2013 thì vẫn thuộc đối tượng chịu thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Mặt khác, theo quy định của pháp luật về đất đai, việc ưu đãi về tiền thuê đất, tiền sử dụng đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp chỉ áp dụng đối với đối tượng được nhà nước giao đất và cho thuê đất. Do đó, để bảo đảm tính thống nhất về áp dụng ưu đãi về đất đai và đảm bảo việc sử dụng đất đai có hiệu quả thì việc thu thuế sử dụng đất nông nghiệp 100% đối với trường hợp được giao đất nông nghiệp mà không trực tiếp sử dụng để sản xuất nông nghiệp theo dự thảo nghị quyết của Quốc hội là phù hợp. Đây cũng chính là nội dung kế thừa Nghị quyết 55 của Quốc hội.

Về thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với các trường hợp bổ sung tại dự thảo nghị quyết. Đa số ý kiến các vị đại biểu Quốc hội đều nhất trí với nội dung đề xuất của Chính phủ, thời hạn miễn thuế đối với các trường hợp tại dự thảo nghị quyết đến hết ngày 31/12/2020. Cũng có ý kiến đề nghị miễn thuế dài hạn, dài hơn và có ý kiến đề nghị miễn thuế đến hết năm 2025, đến năm 2030 và có ý kiến đề nghị đến hết ngày 31/12/2021…

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng báo cáo: Chính phủ đề xuất thời hạn miễn thuế đối với trường hợp dự thảo nghị quyết là đến 31 tháng 12 năm 2020 vì đây cũng là thời hạn thực hiện các mục tiêu về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn tại Nghị quyết số 26, Hội nghị lần thứ 7 của Ban chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Khi sắp kết thúc thời hạn miễn thuế, theo đề xuất thì Chính phủ sẽ tổng kết, đánh giá và trình với Quốc hội về chính sách này để phù hợp và đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với các chính sách khác về nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

Về đề nghị quy định tạm thời không thu thuế sử dụng đất nông nghiệp để đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí hành thu của cơ quan thuế, thay vì quy định miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Nếu quy định miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thì chỉ thực hiện kê khai miễn thuế một lần thay vì hàng năm. Theo quy định của pháp luật về thuế sử dụng đất nông nghiệp thì các trường hợp đang phải nộp 50% hoặc 100% số thuế sử dụng đất nông nghiệp theo Nghị quyết số 55, nay chuyển sang diện miễn thuế đối với toàn bộ số thuế phải nộp thì chỉ cần lập hồ sơ miễn thuế đất nông nghiệp một lần cho nhiều năm. Cơ quan thuế ban hành quyết định miễn thuế một lần cho toàn bộ thời gian được miễn thuế.

Như vậy, thông qua việc thực hiện quy định về thủ tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp nêu trên góp phần giảm bớt chi phí quản lý hành chính, đồng thời nhà nước vẫn kiểm soát và quản lý việc sử dụng đất nông nghiệp tới từng xã, nắm được sự biến động và tình hình quản lý ruộng đất nông nghiệp ở từng địa phương, trực tiếp phục vụ cho công tác quản lý nhà nước về đất đai.

Về đề nghị bãi bỏ Nghị quyết số 55 và ban hành nghị quyết mới thay thế Nghị quyết 55. Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng báo cáo: Theo Nghị quyết số 55 năm 2010 thì chỉ còn một vài trường hợp phải nộp 50% hoặc 100% số thuế sử dụng đất nông nghiệp. Tại dự thảo nghị quyết quy định bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với các trường hợp này, trừ các tổ chức được nhà nước giao đất nông nghiệp nhưng không trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, hình thức và tên gọi của nghị quyết là nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 55 năm 2010 về miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp là phù hợp…

Việt Hùng - Hải Ngọc