Công ty CP Việt Nam Motors bị kiện vì không thực hiện cam kết đầu tư, bỏ hoang đất

(TN&MT) - Công ty TNHH MTV xây dựng hạ tầng KCN Cần Thơ (Cipco) đã khởi kiện Công ty CP Ô tô Hyundai -Vinamotor (nay là Công ty CP Việt Nam Motors) về hành vi không thực hiện cam kết đầu tư triển khai dự án, bỏ hoang hơn 10ha đất trong KCN Trà Nóc 2 suốt 10 năm qua, khiến Cipco thất thu hàng triệu đô la.

“Trong khi đất công nghiệp tại KCN này không còn đủ cho nhà đầu tư khác thuê thì Công ty CP Việt Nam Motors bỏ hoang hơn 10ha đất trong suốt 10 năm nay mà không phải đóng một đồng tiền thuê đất nào là một điều khó chấp nhận. Cipco chưa thu được tiền thuê đất của nhà đầu tư này nhưng phải làm nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất cho nhà nước cũng là một thiệt thòi cho Cipco”- ông Võ Ngọc Hồ, Giám đốc Cipco, nói.

Theo tính toán của ông Hồ, với 10ha đất này chỉ cho thuê với giá 1USD/m2/năm thì doanh thu đã là 100.000 USD/năm. Phần đất này bỏ trống suốt 10 năm qua đồng nghĩa với Cipco đã mất đi hàng triệu đô la.

Suốt hơn 10 năm qua, nhà đầu tư chỉ xây dựng một số hạng mục công trình phụ.

Hưởng chính sách ưu đãi, không thực hiện cam kết

Hơn 10 năm qua, TP.Cần Thơ đã giao 15,6ha đất sạch trong KCN Trà Nóc 2 cho Công ty CP Việt Nam Motors (gọi tắt là Việt Nam Motors) thuê với nhiều chính sách ưu đãi đầu tư (miễn hòan tòan tiền thuê đất trong 10 năm đầu kể từ khi nhận đất, chỉ đóng phí hạ tầng 0,1USD/m2/năm, trong 35 năm còn lại của vòng đời dự án mức đóng tiền thuê đất chỉ 0,20USD/m2/năm...).

Thế nhưng, các điều kiện mà Việt Nam Motors đã cam kết trong dự án quy mô 35ha (phân kỳ 2 giai đoạn đầu tư) như: công suất 5.500minibus, sản xuất 12.000 xe tải nhẹ/năm, tỷ lệ xuất khẩu 10%, thu hút 3.000 lao động tại địa phương, tổng vốn đăng ký 1.300 tỉ đồng… vẫn còn nằm trên giấy.

Đáng lý, sau 18 tháng được giao đất nhà đầu tư đã phải hoàn tất việc đầu tư dự án giai đoạn 1 và đi vào hoạt động sản xuất, giải quyết việc làm, tạo sản phẩm, ngân sách... nhưng Việt Nam Motors đã không thực hiện cam kết, mặc dù UBND thành phố Cần Thơ , Ban Quản lý KCN và CX cùng Cipco đã rất nhiều lần trực tiếp làm việc, công văn đôn đốc, nhắc nhở.

Giám đốc Cipco – Võ Ngọc Hồ, cho biết: “Căn cứ cam kết khỏan f, điều III của nhà đầu tư tại hợp đồng thuê đất và các văn bản làm việc của UBND thành phố với nhà đầu tư thì ngay từ năm 2008 đã đủ cơ sở pháp lý để hủy tòan bộ ưu đãi đầu tư và thu hồi phần đất mà nhà đầu tư này chưa sử dụng”. Vào thời điểm đó, Cipco đã có văn bản kiến nghị UBND thành phố chỉ đạo ngành chức năng thu hồi hơn 10ha đất mà Việt Nam Motors còn bỏ trống để giao cho nhà đầu tư khác nhằm tránh lãng phí. UBND TP.Cần Thơ cũng đã giao cho các sở ngành hữu quan rà soát lại căn cứ pháp lý để tiến tới thu hồi phần đất mà đơn vị này không sử dụng.

Tuy nhiên, đến nay UBND TP.Cần Thơ vẫn chưa ban hành quyết định thu hồi phần đất này. Mặc dù trên toàn bộ khu đất 15,6ha này hiện chỉ có một số công trình phụ (tường rào, cống thoát nước, nhà bảo vệ, đường giao thông nội khu…) và đang bỏ hoang phế.

Trên 10ha đất trong KCN Trà Nóc 2 đã và đang tiếp tục bị bỏ hoang.

Không lượng được sức mình?

Trong khi Cipco khởi kiện hành vi không thực hiện các điều kiện đã cam kết, “ôm” đất bỏ hoang, gây lãng phí, thiệt hại hàng triệu đô la của Việt Nam Motors Cần Thơ, TAND quận Ô Môn đã thụ lý, 2 lần triệu tập hòa giải không thành, thì phía Việt Nam Motors vẫn lại tiếp tục có văn bản kiến nghị UBND TP.Cần Thơ xin tiếp tục thực hiện dự án. “UBND thành phố cũng đã chỉ đạo các ngành xem xét tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có kết quả, thế là Cipco phải tiếp tục chờ và hơn 10ha đất tiếp tục bị bỏ hoang” - ông Võ Ngọc Hồ, Giám đốc Cipco, bức xúc.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, tình cảnh bê bối trong dự án này của Việt Nam Motors chủ yếu là năng lực tài chính. Ngay cả một số hạng mục công trình phụ triển khai thời gian qua họ cũng đã không có khả năng thanh toán sòng phẳng cho đối tác. Từ năm 2012, Công ty TNHH Thành An 117 và Công ty TNHH thiết bị và xây dựng Minh Giang đã kiện Việt Nam Motors Cần Thơ vì không trả tiền thi công nhà xưởng. TAND quận Ô Môn cũng đã tuyên xử: buộc Việt Nam Motors Cần Thơ phải trả cho hai đơn vị này số tiền thi công và lãi từ số nợ này hơn 9,5 tỉ đồng. Gần đây, Chi cục thi hành án dân sự quận Ô Môn đã tiến hành cưỡng chế, tháo dỡ một phần và kê biên toàn bộ tài sản còn lại của Việt Nam Motors Cần Thơ tại KCN Trà Nóc 2, để trả nợ cho đơn vị thi công nhà xưởng theo bản án của TAND quận Ô Môn.

Thực tế, tình trạng nhà đầu tư không lượng được sức mình, “ôm” đất, treo dự án, gây lãng phí về hiệu quả sử dụng đất tại các KCN đang rất phổ biến trong cả nước. Tuy nhiên, việc khởi kiện nhà đầu tư về hành vi không thực hiện các điều kiện cam kết để được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư, gây lãng phí, thiệt hại về hiệu quả sử dụng đất cho địa phương mà Cipco đang xúc tiến đối với Việt Nam Motors là chưa có tiền lệ. Đây có lẽ là vụ việc điển hình về áp dụng chế tài, thực thi nghĩa vụ, trách nhiệm của nhà đầu tư trong triển khai dự án đầu tư có sử dụng đất – đặc biệt là dự án được hưởng nhiều chính sách ưu đãi đầu tư.

Báo Tài nguyên & Môi trường sẽ phản ánh đến bạn đọc diễn biến vụ kiện này.

Bài & ảnh: Hùng Minh