Yên Bái: Cần hài hòa lợi ích của địa phương, người dân và doanh nghiệp trong thăm dò, khai thác đá trắng ở Lâm Thượng

Theo báo cáo số 184/BC-UBND của UBND tỉnh Yên Bái về các vấn đề có liên quan đến việc thăm dò khoáng sản của Công ty Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam tại khu vực đá hoa Nà Khèn, xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, trong thời gian qua, việc Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam được Bộ TN&MT cấp giấy phép thăm dò khai thác đá trắng tại thôn Nà Kèn, xã Lâm Thượng, Lục Yên (Yên Bái) luôn bị người dân tại đây phản đối với lý do khi công ty này vào thăm dò khai thác sẽ ảnh hưởng tới nguồn nước và môi trường.

Báo cáo nêu rõ: Theo quy định của Luật Khoáng sản, Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam (Công ty R.K) được Bộ TN&MT cấp giấy phép thăm dò số 24/GP – BTNMT, ngày 29/1/2016 để thăm dò đá hoa trắng tại khu vực Nà Kèn thời hạn thăm dò đến ngày 29/1/2020 với diện tích 101,1 ha.

Sau khi được cấp giấy phép thăm dò, Công ty đã lập phương án thi công và các biện pháp an toàn lao động, bảo vệ môi trường. Công ty đã thực hiện việc cắm mốc ranh giới khu vực thăm dò, việc cắm mốc này được Sở TN&MT tỉnh Yên Bái phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra, bàn giao tại thực địa. Đồng thời, Công ty R.K đã ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Tư vấn và Đầu tư Sao Đất Việt để thực hiện thi công việc thăm dò theo đề án đã được phê duyệt.

Tuy nhiên trong quá trình tổ chức thăm dò Công ty chưa nhận được sự đồng thuận của người dân tại xã Lâm Thượng. Người dân đã nhiều lần gửi đơn các cơ quan chức năng đề nghị Công ty này dừng hoạt động khai thác, thăm dò. Người dân tại đây cho rằng việc thăm dò, khai thác sẽ làm ảnh hưởng đến nguồn nước, gây ô nhiễm môi trường gây ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của nhân dân. Do vậy, hoạt động thăm dò tại khu vực trên chưa được triển khai.

Một số người dân thôn Nà Kèn tụ tập ngăn cản doanh nghiệp triển khai thăm dò, cho rằng: Việc thăm dò, khai thác khoáng sản trên địa bàn gây ô nhiễm môi trường, phá vỡ cảnh quan môi trường sinh thái và ảnh hưởng nguồn nước sinh hoạt của nhân dân và đặt các câu hỏi: Công tác giải phóng mặt bằng, đền bù, đường giao thông như thế nào? Việc xử lý chất thải có ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống nhân dân hay không? Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam có được cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản hay không?...

Để giải quyết những vướng mắc, kiến nghị cũng như đảm bảo lợi ích của người dân. Ngày 10/6/2016 Sở TN&MT tỉnh Yên Bái đã phối hợp với huyện Lục Yên làm việc với xã Lâm Thượng để trả lời những kiến nghị của người dân tại thôn Nà Kèn, xã Lâm Thượng. Tiếp đó, tỉnh Yên Bái đã cùng cơ quan chức năng thường xuyên nắm bắt tình hình, lắng nghe và giải quyết những tâm tư, nguyện vọng của người dân.

Sau đó người dân vẫn chưa đồng thuận và tiếp tục có đơn thư kiến nghị tới Trung Ương. Được sự phân công của Bộ TN&MT, ngày 9-10/2/2017 Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã phối hợp với Sở TN&MT tỉnh Yên Bái làm việc với xã Lâm Thượng tại UBND huyện Lục Yên.

Sau buổi làm việc, ngày 21/2/2017 Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã có văn bản số 372/ĐCKS-KSMB trả lời kiến nghị của người dân. Trong văn bản nêu rõ: Việc cấp giấy phép thăm dò khoáng sản tại khu vực đá vôi Nà Kèn là phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; đúng quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng đá vôi trắng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và tuân thủ trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về khoáng sản. Việc cấp phép thăm dò, khai thác với diện tích 101,ha nằm hoàn toàn trong khu vực rừng núi đá tự nhiên, không ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người dân. Hiện nay, hoạt động thăm dò chưa được triển khai nên chưa có ảnh hưởng gì đến môi trường.

Mặt khác, giai đoạn thực hiện thăm dò khoáng sản chỉ có các hoạt động thi công đường để đưa máy móc, thiết bị thi công các công trình thăm dò theo Đề án thăm dò khoáng sản đã được phê duyệt như: khoan, đào hào, lấy và phân tích mẫu; đo vẽ lập bản đồ... mà không thực hiện hoạt động khai thác nên không ảnh hưởng đến môi trường sống cũng như nguồn nước sinh hoạt của người dân trong khu vực.

Như vậy, việc cấp phép thăm dò cho Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam tại thôn Nà Kèn, xã Lâm Thượng là phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; đúng quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng đá vôi trắng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và tuân thủ trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về khoáng sản. 

Bên cạnh đó, việc cấp phép thăm dò, khai thác với diện tích 101,ha nằm hoàn toàn trong khu vực rừng núi đá tự nhiên, không ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người dân. Hiện nay, hoạt động thăm dò chưa được triển khai nên chưa có ảnh hưởng gì đến môi trường.

Mặt khác, giai đoạn thực hiện thăm dò khoáng sản chỉ có các hoạt động thi công đường để đưa máy móc, thiết bị thi công các công trình thăm dò theo Đề án thăm dò khoáng sản đã được phê duyệt như: khoan, đào hào, lấy và phân tích mẫu; đo vẽ lập bản đồ... mà không thực hiện hoạt động khai thác nên không ảnh hưởng đến môi trường sống cũng như nguồn nước sinh hoạt của người dân trong khu vực…

Việc một số người dân thôn Nà Kèn có hành động cản trở việc thăm dò khoáng sản của Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam, UBND tỉnh Yên Bái nhận định: Nếu không được thông tin, tuyên truyền, ngăn chặn sẽ dẫn đến nguy cơ vi phạm pháp luật. Còn những băn khoăn, lo lắng của người dân về việc thăm dò, khai thác tại mỏ đá hoa trắng khu vực thôn Nà Kèn có làm ảnh hưởng đến môi trường sống, ô nhiễm nguồn nước trong khu vực hay không là nguyện vọng chính đáng.

Trước những nguyện vọng chính đáng của người dân, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnhYên Bái - ông Tạ Văn Long khẳng định: Những nguyện vọng chính đáng của người dân sẽ được tập trung xem xét, giải quyết. UBND tỉnh Yên Bái cũng đã có kế hoạch và trong thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung rà soát các nguồn lực để tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Cùng với nguồn lực của Nhà nước, Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam cam kết đóng góp 30% tổng vốn sửa chữa nâng cấp tuyến đường Tân Lĩnh - Lâm Thượng; tuyến đường Mai Sơn - Lâm Thượng  - Tân Phượng cũng đã có kế hoạch sửa chữa, nâng cấp. Đối với đường giao thông nông thôn, tỉnh đã phê duyệt cho huyện cân đối các nguồn vốn theo lộ trình để sửa chữa đầu tư trong quá trình xây dựng nông thôn mới.       

Như vậy, Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý, quy định pháp luật để thực hiện hoạt động thăm dò khoáng sản tại khu vực mỏ đá vôi thôn Nà Kèn, xã Lâm Thượng. Và như đã nói ở trên, việc cản trở của một số hộ dân xã Lâm Thượng nếu không được tuyên truyền, vận động, ngăn chặn có thể dẫn tới vi phạm pháp luật.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Yên Bái cũng yêu cầu Công ty TNHH Đá cẩm thạch R.K Việt Nam trong quá trình thăm dò phải có trách nhiệm thực hiện và tuân thủ đúng quy trình thực hiện dự án và chịu sự giám sát của các cấp, các  ngành và người dân.

Do vậy, vì lợi ích chung, UBND tỉnh Yên Bái mong muốn người dân hãy chia sẻ và đồng thuận cao, tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai thực hiện dự án, đảm bảo hài hòa lợi ích của địa phương, người dân và doanh nghiệp.