Quảng Nam: Dừng thực hiện phương án cải tạo đồng ruộng có kết hợp tận thu khoáng sản

Khoáng sản - Ngày đăng : 18:53, 29/04/2018

(TN&MT) – Vừa qua, UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo các sở, ngành địa phương tạm dừng thực hiện các phương án cải tạo đồng ruộng có kết hợp tận thu khoáng sản trên địa bàn tỉnh, đểkhắc phục những tồn tại, thiếu sót trong quá trình thực hiện dự án này.
Nhiều thửa ruộng khi cải tạo xong trở lên khô cằn
Nhiều thửa ruộng khi cải tạo xong trở lên khô cằn

Theo đó, UBND tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và PTNT khẩn trương kiểm tra, xử lý vi phạm trong thực hiện các phương án cải tạo đồng ruộng theo các chỉ đạo của UBND tỉnh; đồng thời, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thị xã và thành phố tiếp tục kiểm tra, đánh giá hiệu quả kinh tế - kỹ thuật cụ thể của các Phương án cải tạo đất trong thời gian qua; tình hình thực hiện giấy phép khai thác đất san lấp, đất sét dư thừa trong quá trình cải tạo đồng ruộng, cải tạo đất đã được UBND tỉnh phê duyệt từ ngày 18/5/2016 đến nay, hoàn chỉnh báo cáo trình UBND tỉnh để có chủ trương đối với việc cải tạo trên từng loại đất sản xuất: đất lúa, đất màu, đất lâm nghiệp (đất đồi), đất có mặt nước.

Tại Quảng Nam hiện đang có hàng chục dự án cải tạo đồng ruộng quy mô lớn. Phương pháp cải tạo là giữ lại tầng đất mặt (độ dày khoảng 30 cm) để phủ lên mặt ruộng sau khi hạ cao trình. Tuy nhiên, nhìn thực trạng việc cải tạo các cánh đồng theo chủ trương của tỉnh Quảng Nam về “dồn điền, đổi thửa” chỉnh trang đồng ruộng để thuận lợi trong việc tưới tiêu, cơ giới hóa nông nghiệp thì rõ ràng đang có những biểu hiện bất thường trong việc thi công dự án này.

Theo quy định, cao trình cải tạo chung là 0,5m, trong đó đất canh tác là 0,3m và tầng dưới 0,2m cải tạo di chuyển để hạ thấp cao trình đối với những thửa ruộng cao hơn thửa liền kề. Thế nhưng trên thực tế, doanh nghiệp thi công đã không thực hiện đúng theo quy trình cuốn chiếu. Ngược lại, họ khoét sâu những thửa ruộng đó để lấy đất sét và lấp lại một cách cẩu thả. Có thửa ruộng bị đào sâu thấp hơn nhiều so với mặt bằng tại các thửa ruộng liền kề.

Sau khi cải tạo, có thửa ruộng bị đào sâu thấp hơn nhiều so với mặt bằng với các thửa ruộng liền kề
Sau khi cải tạo, có thửa ruộng bị đào sâu thấp hơn nhiều so với mặt bằng với các thửa ruộng liền kề

Theo quy định của tỉnh Quảng Nam, đất sét được tận thu từ các dự án cải tạo đồng ruộng chỉ được phép cung cấp cho các nhà máy gạch trên địa bàn của tỉnh. Tuy nhiên, vẫn có hàng trăm ngàn m3 đất sét ở đây được đưa ra bán cho các nhà máy gạch tại TP. Đà Nẵng.

Ghi nhận tại hiện trường trong những ngày đầu tháng 4 tại những cánh đồng đang cải tạo tại TX. Điện Bàn cho thấy, tình trạng khai thác đất sét ồ ạt với hàng trăm lượt xe ben nườm nượp ra vào chở đất đi bán mỗi ngày khiến dư luận đặt câu hỏi? Phải chăng, dự án cải tạo đồng ruộng mà tỉnh Quảng Nam đang triển khai đã bị doanh nghiệp lợi dụng để khai thác tận thu đất sét trái phép thu lợi bất chính, làm thất thoát tài nguyên quốc gia?

Ngoài ra, việc bóc đi lớp đất sét ruộng để sản xuất ghạch là đang làm trái với kết luận của Chính phủ về việc dừng đầu tư mới, đầu tư mở rộng các cơ sở sản xuất gạch từ đất sét nung gây ô nhiễm môi trường và tiến tới loại bỏ các lò gạch từ đất sét nung.

Theo đó, UBND tỉnh Quảng Nam cũng đã yêu cầu UBND các huyện, thị xã và thành phố có dự án cải tạo đồng ruộng chỉ đạo chủ đầu tư và các đơn vị thi công tập trung khắc phục ngay những tồn tại, thiếu sót trong quá trình thực hiện phương án cải tạo đồng ruộng, cải tạo đất; các trường hợp chây ỳ hoặc không thực hiện phải có biện pháp xử lý kiên quyết; trường hợp vượt thẩm quyền xử lý, báo cáo về UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo giải quyết. Đối với các đơn vị cố tình thi công sai quy định trong phương án được duyệt cũng như giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp, sẽ không được thi công bất cứ công trình tương tự nào trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.