Đề xuất 4 phương án khai thác thủy sản sau sự cố môi trường

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám chỉ đạo tại Hội nghị

Chủ trì Hội nghị có các ông: Vũ Văn Tám- Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT); Nguyễn Văn Phương- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế; cùng sự tham gia của đại diện lãnh đạo các tỉnh: Hà Tỉnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và đại diện ngư dân, người nuôi trồng thủy sản các 4 tỉnh trên.

Sau khi Bộ TN&MT công bố kết quả điều tra, đánh giá mức độ, phạm vi ô nhiễm môi trường biển do sự cố môi trường gây ra tại ven biển 4 tỉnh miền Trung ngày 22/8, Bộ NN&PTNT đã có văn bản hướng dẫn kê khai xác định thiệt hại do sự cố môi trường biển; hướng dẫn khai thác, giám sát sản phẩm hải sản khai thác, nuôi trồng thủy sản và nghề muối tại các tỉnh Hà Tỉnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế; đồng thời ban hành một số chính sách liên quan đến xác định bồi thường thiệt hại và hỗ trợ khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất, chuyển đổi nghề cho người dân bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường.

Toàn cảnh hội trường

Hầu hết theo báo cáo việc triển khai kê khai xác định thiệt hại theo hướng dẫn số 6851 của Bộ NN&PTNT của 4 tỉnh Hà Tỉnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế đang được đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, các địa phương còn gặp lúng túng, trở ngại, nhất là việc xác định rõ đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp, bị ảnh hưởng gián tiếp, những đối tượng bị ảnh hưởng chưa được đưa vào danh sách được bồi thường hỗ trợ theo hướng dẫn 6851 của Bộ NN&PTNT; việc thống kê thiệt hại cũng như mức đơn giá bồi thường, hỗ trợ…

Đại diện lãnh đạo 4 tỉnh hứa sẽ quyết liệt, tích cực đẩy nhanh tiến độ kê khai để sớm giải ngân vốn hỗ trợ cho người dân, giúp bà con sớm khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất. Các địa phương cũng đồng tình phải đặc biệt thực hiện thận trọng, có sự thống nhất giữa các địa phương để tránh gây mất trật tự, bức xúc trong nhân dân. Do đó, Bộ NN&PTNN cũng nên du di thời gian báo cáo kê khai, thống kê thiệt hại từ các địa phương, để đảm bảo đúng quy chế, công bằng, dân chủ cho mọi đối tượng bị ảnh hưởng.

Đại diện lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, nên bổ sung các đối tượng như các tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất thủy hải sản và lao động tại đây với điều kiện có hộ khẩu thường trú tại các xã ven biển bị ảnh hưởng; các hộ nuôi trồng thủy sản ngừng hoạt động từ tháng 5 đến nay. Bên cạnh đó, ngoài vùng biển, Thừa Thiên Huế còn có vùng đầm phá mà tỉnh đã có các dữ liệu, mẫu phân tích về chất lượng môi trường để sẵn sàng công bố, song còn đợi xin ý kiến của các Bộ, ngành…

Đại diện lãnh đạo tỉnh Hà Tỉnh phát biểu ý kiến tại Hội nghị

Đối với Hà Tỉnh, lãnh đạo địa phương này cho rằng việc xây dựng đơn giá, kê khai rất phức tạp, một số định mức hỗ trợ, bồi thường chưa hợp lý, nên các Bộ, ngành cần ngồi lại để rà soát, bổ sung cho hợp lý. Lãnh đạo Hà Tĩnh cũng cho rằng không nên vội vàng thống kê mà để thiếu, để sót, không đảm bảo công bằng, tương xứng mức bồi thường, hỗ trợ cho các đối tượng bị thiệt hại. Xung quanh việc khôi phục sản xuất, việc làm quan trọng nhất là phải khoanh định vùng ô nhiễm, kiểm soát và chờ sạch.

Lãnh đạo các tỉnh cũng đã bàn phương án chỉ đạo sản xuất, nuôi trồng thủy sản, theo đó tập trung hỗ trợ, đầu tư hạ tầng, chuyển giao khoa học kỹ thuật, con giống chất lượng… tạo ra sản phẩm đạt năng suất, chất lượng an toàn gắn với tiêu thụ sản phẩm, giá cả ổn định.

Tại Hội nghị, Bộ NN&PTNT cũng đưa ra 4 phương án khai thác hải sản để xin ý kiến của các địa phương, để trên cơ sở đó giúp Bộ ban hành hướng dẫn về phương án khai thác hải sản đảm bảo. Cụ thể, phương án 1: cấm ngư dân khai thác hải sản tại vùng biển từ 10 hải lý trở vào bờ kéo dài từ Vũng Áng đến hết hòn Sơn Chà và tăng cường công tác giám sát an toàn thực phẩm sản phẩm hải sản khai thác tại các cảng cá, bến cá khi tàu về bờ.

Phương án 2: cho phép ngư dân khai thác bình thường nhưng cấm 3 vùng biển như Bộ TN&MT khuyến cáo cách bờ 1,5km thuộc Sơn Dương- tỉnh Hà Tỉnh với diện tích 300km2; của Nhật Lệ- tỉnh Quảng Bình với diện tích 330 km2; hòn Sơn Chà- tỉnh Thừa Thiên Huế với diện tích 160km2 và tăng cường công tác giám sát an toàn thực phẩm sản phẩm hải sản khai thác tại các cảng cá, bến cá khi tàu về bờ.

Phương án 3: cho phép ngư dân khai thác bình thường; tăng cường công tác giám sát an toàn thực phẩm sản phẩm hải sản khai thác tại các cảng cá, bến cá khi tàu về bờ; cấm nghề khai thác cá tầng đáy từ 20 hải lý trở vào tại 4 tỉnh Hà Tỉnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế đối với các nghề: lưới kéo, rê đáy, lăn, lồng bẫy.

Phương án 4: cho phép ngư dân tham gia hoạt động khai thác hải sản bình thường trên các vùng biển và tăng cường công tác giám sát an toàn thực phẩm sản phẩm hải sản khai thác tại các cảng cá, bến tàu khi về bờ. Phương án 4 cũng lưu ý trong thời gian Bộ TNMT chưa công bố môi trường biển hoàn toàn sạch và trở về bình thường; Bộ Y tế chưa công bố hải sản khai thác tại 4 tỉnh hoàn toàn an toàn thì các địa phương khuyến cáo, vận động ngư dân chưa nên khai thác nhuyễn thể hai mảnh vỏ, hải sản tầng đáy, rạn san hô khu vực vùng bị ảnh hưởng.

Đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Bình phát biểu ý kiến tại Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám ghi nhận và tiếp thu ý kiến đóng góp của các địa phương để báo cáo Chính phủ. Thứ trưởng cũng cho rằng trong quá trình kê khai cần xác định rõ đối tượng trực tiếp và gián tiếp bị ảnh hưởng để áp dụng mức bồi thường đối với đối tượng trực tiếp và mức hỗ trợ đối với đối tượng gián tiếp bị ảnh hưởng. Thứ trưởng Vũ Văn Tám yêu cầu, các tỉnh cần tập trung thống kê thiệt hại, đến ngày 15/9 phải hoàn thành gửi Bộ NNPTNT tổng hợp, thẩm định để trình Chính phủ vào ngày 20/9/2016 nhằm sớm triển khai bồi thường, hỗ trợ cho Nhân dân…

Đồng thời trên tinh thần không mang tính áp đặt, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cũng muốn lắng nghe và xin ý kiến của các địa phương (sâu sát, thông hiểu địa bàn) về việc chọn phương án khai thác hải sản theo 4 phương án đề xuất của Bộ để trên cơ sở đó ban hành hướng dẫn phương án khai thác đảm bảo hợp lý. Về việc lựa chọn phương án khai thác hải sản, đại diện lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế và Hà Tỉnh đồng tình chọn phương án 2 và 3; lãnh đạo tỉnh Quảng Trị lựa chọn phương án 4; lãnh đạo tỉnh Quảng Bình cho rằng trước tính chất phức tạp của sự việc, chưa nên vội thảo luận lấy ý kiến chọn phương án tại hội nghị mà cần có những cuộc điều tra nghiên cứu khoa học để tránh khi công bố phương án sẽ xảy ra phản biện xã hội, không đảm bảo an toàn…

                                                                                                Xuân Giang