Nâng cao hiệu quả các dự án giảm nhẹ phát thải khí nhà kính

Phát biểu về tầm quan trọng của dự án, ông Norio Saito – Phó Giám đốc quốc gia Ngân hàng ADB biết, từ năm 2013 đến nay, Quỹ Công nghệ sạch (CTF) ủy thác qua ADB tài trợ nguồn vốn vay ưu đãi cho một số dự án cơ sở hạ tầng phát thải các-bon thấp tại Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng và giao thông vận tải. Quỹ cũng yêu cầu chủ đầu tư các dự án phải có báo cáo hằng năm dựa trên hướng dẫn và các chỉ số cốt lõi như: cường độ các bon, lượng phát thải KNK giảm được, huy động tài chính cho phát triển các bon thấp, phát triển năng  lượng tái tạo... Từ đó, đo lường tiến độ, hiệu quả của một hành động giảm nhẹ và có đạt được mục tiêu ban đầu hay không.

Để làm được việc này, các cơ quan thực hiện dự án phải thiết lập đường phát thải cơ sở và triển khai hệ thống MRV. Tuy vậy, hầu hết các cơ quan tại Việt Nam chưa thiết lập được hệ thống MRV cần thiết và một số dự án CTF đang triển khai lại chưa có đủ thông tin theo các chỉ số trong khung giám sát. Do đó, thông qua dự án Lồng ghép giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong hạ tầng quốc gia, ADB sẽ hỗ trợ thiết lập, triển khai hệ thống MRV và tăng cường năng lực giảm thiếu BĐKH.

Theo ông Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, từ năm 2015, Bộ TN&MT cùng các Bộ, ngành liên quan và Ngân hàng ADB đã xây dựng dự án. Mục tiêu nhằm hỗ trợ cơ quan đầu mối tại Việt Nam thực hiện hiệu quả các giải pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực giao thông và năng lượng.

Dự án gồm 3 nội dung chính: Tăng cường công tác đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các dự án do Quỹ CTF tài trợ; Xây dựng các hướng dẫn giảm nhẹ phát thải KNK trong lĩnh vực năng lượng và giao thông; Tăng cường năng lực thực hiện MRV và điều phối các dự án giảm nhẹ phát thải KNK trong lĩnh vực giao thông và năng lượng.

Việt Nam hiện có 5 dự án của CTF đang được triển khai, bao gồm: Giao thông đô thị bền vững cho tuyến MRT số 2 tại TP. Hồ Chí Minh; Tăng cường vận tải đô thị bền vững cho dự án Tuyến Metro số 3 của Hà Nội; Tài trợ bổ sung cho dự án hệ thống đường sắt Hà Nội (Tuyến 3: Đoạn Nhổn - Ga Hà Nội); Phân phối điện hiệu quả; Chương trình Tài chính năng lượng bền vững (VSEF). Dự án TA-9055 VIE sẽ giúp thiết lập hệ thống MRV nhất quán giữa các cơ quan ban ngành, Bộ TN&MT và Ủy ban CTF. Hệ thống này cũng có thể áp dụng cho các dự án do Chính phủ tài trợ và góp phần giám sát kết quả/ hiệu quả của dự án. Các cơ quan thực hiện có thể phản hồi về thiết kế dự án và những vấn để trong triển khai.

Hội thảo đã có các bài trình bày về Tổng quan về thể chế, khung MRV quốc gia và của ngành giao thông vận tải, năng lượng. Báo cáo kết quả tham vấn MRV các dự án giao thông và năng lượng do Quỹ công nghệ sạch (CTF) tài trợ. Đại diện các Bộ, ngành chủ quản, các doanh nghiệp, đơn vị triển khai dự án và chuyên gia đã thảo luận, góp ý đối với thiết kế hệ thống MRV và các nội dung liên quan, nhu cầu thiết lập hệ thống và đề xuất hỗ trợ, hợp tác từ các bên liên quan để thực hiện dự án đảm bảo chất lượng, tiến độ.

Cũng theo ông Saito, đây là các hoạt động đầu tiên nhằm chi tiết hóa kế hoạch thực hiện dự án. Hỗ trợ kỹ thuật của dự án trong thời gian tới có thể giúp triển khai thành công  hệ thống MRV cho các dự án CTF và mở rộng cho các dự án cơ sở hạ tầng quốc gia trong tương lai để tăng trưởng bền vững hơn ở Việt Nam.