Xí nghiệp giấy Trấn Yên – Yên Bái: Vẫn "ngang nhiên" gây ô nhiễm

Người dân Khu phố 1, thị trấn Cổ Phúc, huyện Trấn Yên bức xúc phản ánh Xí nghiệp giấy Trấn Yên hoạt động ảnh hưởng đến người dân

Nhiều năm gây ô nhiễm

Theo phản ánh của 57 hộ dân ở Khu phố 1, thị trấn Cổ Phúc, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, nhiều năm qua, hoạt động sản xuất giấy của Xí nghiệp giấy Trấn Yên đã làm ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của người dân.

Do xí nghiệp giấy nằm giữa khu dân cư, nhiều hôm bụi dăm từ xí nghiệp khiến người dân xung quanh khổ vì bị nhặm, bị ngứa. Những hôm thời tiết xấu, khói từ xí nghiệp quẩn xuống rất khó chịu.

Ông Dương Văn Đàm, một người dân, bức xúc: Tôi sống gần xí nghiệp giấy nên bị ảnh hưởng rất nhiều từ khói, bụi và cả nguồn nước. Ngày trước mọi người ai cũng dùng nước giếng, từ ngày nước bị đổi màu, chuyển sang màu vàng nên không ai dám dùng nữa. Giờ mọi người đều dùng nước máy hết. Chúng tôi mong xí nghiệp này sớm di dời tới nơi khác, nếu không phải có biện pháp xử lý để tránh ảnh hưởng đến người dân.

Ông Phùng Đình Thân, Trưởng Khu phố 1, thị trấn Cổ Phúc nói: Khu phố 1 có 183 khẩu mà có tới gần 20 người mắc bệnh ung thư, trong số đó có nhiều người đã mất và đang phải điều trị. Chúng tôi cũng không biết nguyên nhân từ đâu nhưng ở khu phố đã nhiều người chết vì mắc bệnh ung thư như: Ung thư phổi, ung thư thực quản, ung thư gan… Gần đây chúng tôi có nhận được thông báo Xí nghiệp giấy sẽ phải dừng hoạt động trước ngày 5/8/2016 do UBND tỉnh yêu cầu. Thế nhưng đến giờ họ vẫn hoạt động bình thường.

Trong suốt thời gian nhà máy hoạt động, người dân ở tại Khu phố 1, thị trấn Cổ Phúc đã nhiều lần gửi đơn thư, kiến nghị lên các cơ quan chức năng để được giải quyết. Sau đó Xí nghiệp đã thay đổi nhiên liệu đốt lò sấy từ dầu FO sang củi từ năm 2005. Tuy nhiên, vấn đề ô nhiễm môi trường vẫn không được giải quyết triệt để.

Hiện Xí nghiệp giấy Trấn Yên vẫn đang mua nguyên liệu tre, nứa về sản xuất giấy đế.

“Phớt” chỉ đạo của UBND tỉnh?

Xí nghiệp giấy Trấn Yên được thành lập và đi vào hoạt động ngay khi  UBND tỉnh Yên Bái ban hành quyết định số 497/QĐ-UBND ngày 23/9/2002, chấp thuận cho Xí nghiệp giấy Trấn Yên thuê đất với diện tích 6.669 m2 (thời hạn thuê đất đến ngày 23/9/2012) tại Khu phố 1, thị trấn Cổ Phúc, huyện Trấn Yên để thực hiện đầu tư, hoạt động 4 dây chuyền sản xuất giấy đế với công suất 4.000 tấn sản phẩm/năm từ nguyên liệu tre, vầu, nứa.

Sau khi hết thời hạn thuê đất, ngày 28/10/2014, UBND tỉnh Yên Bái đã có Quyết định số 1968/QĐ-UBND về việc thu hồi đất do Cty TNHH Hapaco Yên Sơn đang quản lý, sử dụng tại Khu phố 1, thị trấn Cổ Phúc, huyện Trấn Yên.

Ngay sau đó, Cty này đã lập dự án đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất vàng mã xuất khẩu, để xin được thực hiện Dự án tại khu đất đã bị thu hồi và được UBND tỉnh Yên Bái chấp thuận với thời gian thuê đất là 50 năm (đến hết ngày 14/12/2065) tại Quyết định số 2995/QĐ-UBND ngày 14/12/2015.

Theo nội dung dự án đầu tư, đây là dự án sử dụng nguyên liệu là sản phẩm giấy đế để gia công sản xuất thành giấy vàng mã xuất khẩu. Quá trình sản xuất không phát sinh khói thải, nước thải và tiếng ồn gây ô nhiễm môi trường xung quanh...

Theo Văn bản số 1034/STNMT-BVMT ngày 29/7/2016 của Sở TN&MT tỉnh Yên Bái cho biết: Trong quá trình hoạt động sản xuất giấy đế, Cty đã phát sinh nước thải, khói thải, tiếng ồn, gây ô nhiễm môi trường xung quanh. Sau đó, Cty Hapaco đã đầu tư công trình, biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường như công trình xử lý nước thải sản xuất đầu tư năm 2011, thay đổi nhiên liệu đốt lò sấy từ dầu FO sang củi năm 2005;...

Tuy nhiên, việc Cty TNHH Hapaco Yên Sơn tiếp tục hoạt động sản xuất giấy đế sau khi có quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Yên Bái, là không đúng quy định pháp luật. Sở TN&MT tỉnh Yên Bái đã có công văn đề nghị UBND tỉnh Yên Bái xem xét, yêu cầu Cty chấm dứt hoạt động sản xuất giấy đế. Khẩn trương triển khai thực hiện Dự án sản xuất giấy vàng mã theo quyết định chủ trương đầu tư của UBND tỉnh. Trong quá trình triển khai, Cty phải chấp hành đầy đủ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường như lập hồ sơ, thủ tục về môi trường, đầu tư các công trình, biện pháp xử lý chất thải (nếu có) đảm bảo theo quy định.

Ngay sau đó, UBND tỉnh Yên Bái đã có Văn bản số 1649/UBND-TNMT yêu cầu Xí nghiệp giấy Trấn Yên thuộc Công ty TNHH Hapaco Yên Sơn chấm dứt ngay hoạt động sản xuất giấy đế. Thời gian chấm dứt hoạt động xong trước ngày 5/8/2016.

Thế nhưng, gần 1 tháng đã trôi qua, hiện Xí nghiệp giấy Trấn Yên vẫn ngang nhiên hoạt động, “phớt” chỉ đạo của UBND tỉnh?!. 

Lý giải điều này, ông Trần Văn Quang, Phó phòng Hành chính Tổng hợp Cty TNHH Hapaco Yên Sơn cho biết: Sau khi có quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh, Cty đã giảm 1/2 công suất hoạt động của Xí nghiệp giấy Trấn Yên, còn khoảng 2.000 tấn sản phẩm/năm. Bên cạnh đó, Cty đã đề xuất với UBND tỉnh cho phép kéo dài hoạt động sản xuất giấy đế để tạo việc làm cho hơn 100 cán bộ công nhân Xí nghiệp. Đồng thời, để có thời gian đào tạo công nhân chuyển đổi sang dây chuyền mới. Cty dự kiến chấm dứt hoạt động sản xuất giấy đế năm 2017(?!). 

Như vậy, vi phạm của đơn vị này đã rõ. Thiết nghĩ, đã đến lúc các cơ quan chức năng tỉnh Yên Bái cần sớm có những biện pháp xử lý nghiêm những vi phạm, trả lại môi trường sống trong sạch cho người dân trong khu vực.

Bài & ảnh: Thanh Ngà