Triệt tận gốc các đường dây buôn bán động vật hoang dã

Liên quan đến vụ bắt giữ, đối tượng Nguyễn Mậu Chiến – được cho là đối tượng cầm đầu một đường dây chuyên buôn lậu động vật hoang dã (ĐVHD) quý hiếm từ châu Phi về Việt Nam ngày 27/4/2017. Được biết, hiện nay đối tượng đã bị khởi tố với hai tội danh: Tội tàng trữ hàng cấm; Tội vận chuyển hàng cấm, theo quy định tại Điều 155 BLHS 1999.

Các cơ quan chức năng có liên quan cũng đang gấp rút hoàn thiện hồ sơ để sớm truy tố và đưa đối tượng ra xét xử theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng đã ra quyết định khởi tố vợ của Chiến là đối tượng Lê Thị Hồng (trú tại Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội) về tội danh “Tàng trữ hàng cấm” theo quy định tại Điều 155 BLHS 1999. Mặt khác, tiếp tục điều tra, làm rõ và sẽ sớm đưa một số đối tượng khác có liên quan ra trước ánh sáng.

Tang vật thu tại nhà đối tượng Nguyễn Mậu Chiến. Ảnh: ENV

Bà Bùi Thị Hà, Phó Giám Đốc Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV) cho biết, không thể phủ nhận việc điều tra và triệt phá đường dây của đối tượng Nguyễn Mậu Chiến là một chiến công vang dội trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm về ĐVHD của Việt Nam. Tuy nhiên, thành công bước đầu này chỉ thực sự có ý nghĩa khi đối tượng bị xử lý nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.

Theo ENV, việc nghiêm trị những đối tượng cầm đầu các đường dây tội phạm lớn như Nguyễn Mậu Chiến là tiền đề vô cùng cần thiết để răn đe, phòng ngừa tội phạm cũng như thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm về ĐVHD.

Nếu các cơ quan chức năng chỉ tập trung bắt giữ các đối tượng được thuê vận chuyển, các đối tượng trung gian hoặc buôn bán nhỏ (cấp thấp), những đường dây tội phạm này vẫn sẽ tiếp tục hoạt động và phát triển. Chỉ khi tiếp tục quyết liệt điều tra, bắt giữ và xử lý nghiêm kẻ đứng đằng sau những vụ buôn bán, vận chuyển ĐVHD bất hợp pháp thì mới hi vọng triệt tiêu hoàn toàn các đường dây tội phạm và giảm thiểu tình trạng buôn bán ĐVHD trái phép tại Việt Nam.

Tang vật tịch thu tại ga Hà Nội vụ bắt giữ đối tượng Nguyễn Mậu Chiến

Thế nhưng, một nghiên cứu gần đây của ENV trên cơ sở phân tích dữ liệu thu thập được từ năm 2010 về các vụ án buôn lậu và buôn bán lớn ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm cho thấy, số lượng đối tượng chịu án phạt tù giam trong những vụ án này tương đối thấp.

Nếu tính riêng kết quả xử lý các vụ buôn lậu và buôn bán lớn ĐVHD trong giai đoạn 2014-2016, chỉ có khoảng 17,9% trên tổng số 156 vụ án hình sự mà ENV xác định được kết quả xử lý, có áp dụng mức hình phạt tù giam với các đối tượng phạm tội. Thay vì phải chịu hình phạt thích đáng và có tính răn đe cao nhất là hình phạt tù giam, nhiều đối tượng phạm tội trong các vụ án nói trên cũng chỉ phải chịu mức án “tù treo”, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tiền.

Do vậy, bên cạnh việc tập trung triệt phá các đường dây buôn bán ĐVHD lớn, ENV hy vọng các cơ quan chức năng sẽ áp dụng những hình phạt thích đáng đối với các đối tượng phạm tội để gia tăng rủi ro cho các đối tượng vi phạm và ngăn ngừa những hành vi tương tự; củng cố niềm tin của nhân dân vào một xã hội pháp quyền.

Sơ đồ kết quả xử lý vi phạm về ĐVHD. Ảnh: ENV

Đồng thời, củng cố uy tín, hình ảnh của Việt Nam trong nước và quốc tế, với tư cách một quốc gia có nhiều nỗ lực trong công tác đấu tranh ngăn chặn tình trạng buôn bán trái phép ĐVHD; Giảm thiểu tình trạng săn bắt, buôn bán ĐVHD trái phép để ĐVHD có thêm điều kiện phục hồi, góp phần bảo vệ tốt hơn các loài ĐVHD trong tự nhiên tại Việt Nam và trên toàn cầu.

ENV hy vọng các cơ quan tư pháp sẽ không để những tác động bên ngoài ảnh hưởng đến quá trình tố tụng và xét xử. Những kẻ cầm đầu các đường dây tội phạm lớn như Nguyễn Mậu Chiến cần bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Chỉ áp dụng các hình phạt thích đáng mới có tác dụng răn đe những đối tượng này và thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong công tác triệt phá các đường dây buôn bán ĐVHD bất hợp pháp.

Tuyết Chinh