TP.HCM: Bệnh viện công để "lọt" nhà thầu rởm

(TN&MT) - Một loạt dấu hiệu bất thường về chứng minh năng lực tài chính của Công ty TNHH Đông dược Hoà Phú khi tham gia đấu thầu dược liệu tại Bệnh viện Y học cổ truyền TP.HCM đã được Thanh tra Sở Y tế Thành phố kết luận mới đây. Điều đáng nói, không ít loại đông nam dược kém chất lượng của nhà thầu này đã được tuồn vào bệnh viện công từ những sai phạm trong đấu thầu.

Nhiều dược liệu kém chất lượng đã “lọt” vào Bệnh viện Y học Cổ truyền TPHCM từ những sai phạm trong đấu thầu

Dùng giấy tờ giả dự thầu

Sở Y tế TP.HCM cho biết trong năm 2014, 2015, hồ sơ của Công ty TNHH Đông dược Hoà Phú (Công ty Hoà Phú) có dấu hiệu bất thường về chứng minh năng lực tài chính khi tham gia đấu thầu tại 3 gói thầu của Bệnh viện Y học cổ truyền (YHCT) Thành phố.

Thực tế, công ty này đã phù phép doanh thu của mình tăng lên gấp hơn 5 lần so với thực tế. Đơn cử, năm 2010, doanh thu ghi trong hồ sơ dự thầu (HSDT) của Công ty Hoà Phú là hơn 117,8 tỷ đồng, trong khi doanh thu xác minh thực tế tại Chi cục thuế quận 5 chỉ có hơn 12,6 tỷ đồng. Đến năm 2011, doanh thu ghi trong hồ sơ dự thầu (HSDT) được công ty này thể hiện là hơn 106,5 tỷ đồng, trong khi doanh thu thực tế do Chi cục thuế quận 5 cung cấp là hơn 25,5 tỷ đồng. Vào năm 2012, doanh thu ghi trong HSDT của Công ty Hoà Phú là hơn 109,6 tỷ đồng, nhưng xác minh tại Chi cục thuế huyện Hóc Môn thì chỉ có hơn 28,2 tỷ đồng.

Theo nhận định của Sở Y tế TP.HCM, mục đích của việc sử dụng giấy tờ giả trong HSDT của Công ty Hoà Phú là để không bị loại về điều kiện tiên quyết của gói thầu thí điểm năm 2013, gói thầu bệnh viện năm 2013; cũng như tính hợp lệ của HSDT gói thầu bệnh viên năm 2014 - 2015 theo nội dung HSDT với chủ đầu tư là Bệnh viện YHCT TP.HCM. Chính dấu hiệu sử dụng giấy tờ giả này nên mới đây Sở Y tế Thành phố chuyển sang cơ quan điều tra Công an TP.HCM hồ sơ của Công ty Hoà Phú có dấu hiệu sử dụng giấy tờ giả trong kê khai doanh thu để tiếp tục điều tra làm rõ.

Điều đáng nói, Công ty Hoà Phú có khá nhiều lần trúng thầu cung cấp dược liệu cho một số bệnh viện y học cổ truyền tại các tỉnh thành phía Nam trong thời gian qua. Trong khi từ năm 2011 đến tháng 4/2012, công ty này chỉ là hộ kinh doanh cá thể với Cửa hàng Dược liệu Hoà Phú trên đường Triệu Quang Phục, phường 10, quận 5, TP.HCM. Chỉ đến tháng 4/2012, Công ty Hoà Phú mới chính thức thành lập tại địa chỉ ở xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn (TP.HCM) sau khi chuyển đổi sang loại hình doanh nghiệp.

Có khuất tất?

Trong gói thầu thí điểm năm 2013 và gói thầu bệnh viện năm 2013 tại Bệnh viện YHCT TP.HCM, Thanh tra Sở Y tế TP.HCM đã chỉ ra những điểm bất thường của bệnh viện này khi đánh giá HSDT của Công ty Hoà Phú. Đơn cử, công ty này không có giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sơ chế và chế biến dược liệu và không có chứng chỉ hành nghề Dược của người phụ trách chuyên môn. Như vậy là không đáp ứng điều kiện tiên quyết tại Khoản 1 Mục 2 và Khoản 1 Mục 13 Chương II Bảng dữ liệu đấu thầu. Thế nhưng tại gói thầu bệnh viện năm 2013, Bệnh viện YHCT vẫn đánh giá công ty này là Đạt.

Cần nhắc lại, trong đợt cao điểm chống hàng hoá kém chất lượng trên địa bàn TP.HCM vào tháng 4/2016, Cục Quản lý Y dược Cổ truyền (Bộ Y tế) phối hợp các đơn vị liên quan qua kiểm tra xác suất cơ sở kinh doanh của Công ty Hòa Phú đã phát hiện nhiều vi phạm trong đấu thầu, nhiều dược liệu không đảm bảo chất lượng.

Điển hình, năm 2013 kiểm tra 31 mẫu thì có 25 mẫu không bảo đảm chất lượng (80,6%). Năm 2014 kiểm tra 29 mẫu thì 15 mẫu không bảo đảm chất lượng (51,7%). Năm 2015 kiểm tra 27 mẫu thì 16 mẫu không bảo đảm chất lượng (59,3%). Ngoài ra, đã hai lần Đoàn kiểm tra của Bộ Y tế tiến hành kiểm tra Công ty  Hòa Phú nhưng công ty không hợp tác, đóng cửa công ty, trốn tránh kiểm tra.

Điều này cũng được chứng minh khi năm 2014, các dược liệu như Thăng ma, Hoàng kỳ, Hoàng bá đã được Bệnh viện YHCT TP.HCM trả lại cho đơn vị trúng thầu là Công ty Hoà Phú.

Hoặc như giá dược liệu, vị thuốc YHCT trúng thầu của Công ty Hoà Phú cũng đặt ra nhiều vấn đề khuất tất. Nhất là khi so sánh giá trúng thầu dược liệu tại bệnh viện YHCT TP.HCM với giá nhập đầu vào của Công ty Hoà Phú cho thấy có sự chênh lệch từ hiện tượng mua bán dược liệu lòng vòng. Chẳng hạn, giá nhập (giá đầu vào) của nhà thầu (Công ty Hoà Phú) sẽ theo “lộ trình” từ Công ty TNHH Thiên Ân Dược đến Cửa hàng Dược liệu Hoà Phú rồi đến Công ty Hoà Phú sau đó vào “bến đỗ” là bệnh viện YHCT TP.HCM. Điều này dễ dẫn đến mức chênh lệch lớn so với giá nhập đầu vào của đơn vị kinh doanh đầu tiên là Công ty TNHH Thiên Ân Dược…

Thậm chí, có lúc giá chênh lệch cao nhất gấp đến 146 lần so với giá nhập đầu vào của đơn vị kinh doanh đầu tiên. Mức chênh lệch giữa giá dược liệu trúng thầu so với giá nhập dược liệu của Hòa Phú mới chỉ được Sở Y tế xác định dựa trên hồ sơ do công ty Hoà Phú cung cấp.

Cũng cần nhắc thêm, theo kết luận thanh tra của Sở Y tế TP.HCM, tất cả 3 gói thầu cung cấp dược liệu và vị thuốc YHCT của Bệnh viện YHCT TP.HCM từ năm 2013 đến 2015 đều có nhiều vi phạm về đấu thầu. Điển hình là không đăng tải thông tin đấu thầu, trong hồ sơ mời thầu không xây dựng nội dung tiêu chí đánh giá năng lực tài chính của nhà thầu liên danh; không tuân thủ nguyên tắc đánh giá hồ sơ mời thầu; vi phạm các hành vi cấm trong đấu thầu… Ngoài ra, trên thực tế, cả 3 gói thầu này đều không sử dụng hết tổng giá trị đã trúng thầu, tỷ lệ giá trị sử dụng thực tế thấp hơn 50%/tổng giá trị trúng thầu.

                                                                                                          Trọng Mạnh