TP. Hải Dương: Nhức nhối "vấn nạn" đổ trộm rác thải xây dựng

Từ quốc lộ 5 xuống bến đò Hàn sang huyện Nam Sách, chúng tôi chứng kiến 2 bên đường ngập trong rác thải xây dựng.  Rác ở đây chất từng đống, trên cỏ dại mọc um tùm. Chủ yếu là: Đất, đá, bê tông, gạch xây, gạch lát nền, bìa cắt tông, bao xi măng... chất đống nằm lẫn lộn, tràn cả xuống ao thả cá gần đó. 

Trên triền đê hữu sông Thái Bình đoạn qua 2 phường Bình Hàn và Việt Hòa (TP. Hải Dương), đoạn đường ngắn chưa đầy 1km đã có đến vài chục đống rác thải xây dựng đổ bừa bãi. Trên địa bàn phường Việt Hòa, con đường từ trên đê xuống bến đò sang xã Thượng Đạ (huyện Nam Sách) cũng có nhiều đống rác thải xây dựng. Những đống rác thải xây dựng mới đổ còn nguyên hình thùng xe nằm ngổn ngang hai bên đường... Đê hữu sông Thái Bình đoạn qua phường Ngọc Châu, cát đá, gạch vỡ, ván ép…ngổn ngang, làm mất mỹ quan đô thị và vi phạm hành lang an toàn đê điều. Cứ cách vài trăm mét lại có một điểm đổ rác thải xây dựng, nhất là đoạn đê gần khu dân cư Kim Lai. Theo các hộ sống gần đoạn đê này, mặc dù đã có biển cấm nhưng ngày nào cũng phải có vài lượt xe tải mang rác đến đây đổ rác. Thời gian đổ rác cũng không cố định, bởi các xe thường chọn vào thời điểm người dân không để ý, hoặc vào đêm khuya.

Tình trạng đổ trộm rác thải xây dựng ở TP. Hải Dương đã diễn ra từ lâu, nhưng chưa được xử lý dứt điểm nên những vi phạm ngày càng phổ biến. Tình trạng này không chỉ xuất hiện trên các trục đường giao thông, những nơi xa trung tâm, xa khu dân cư, ít người qua lại, các khu đô thị mới mà còn xuất hiện ngay tại những tuyến phố đông đúc như Tôn Đức Thắng, An Định, Trường Chinh, Ngô Quyền…

Trong đó,  trên  đường Tôn Đức Thắng, phường Lê Thanh Nghị  dù có hàng cây xanh rất đẹp, nhưng cứ cách một đoạn lại “lù lù” đống rác thải xây dựng đổ ngổn ngang ở các khu đất trống, thậm chí đổ tràn lên vỉa hè. Do là rác thải xây dựng nên tổ thu gom rác của Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hải Dương không thu gom dẫn đến lượng rác ùn ứ ngày càng nhiều. Dù là tuyến phố ngắn nhưng người dân đã phải cắm tơi 4 biển cấm đổ rác, nhưng tình trạng đổ trộm không hề thuyên giảm. “Việc đổ rác trên tuyến phố này còn ngang nhiên diễn ra giữa thanh thiên bạch nhật, chứ họ không đổ trộm vào đêm như trước đây nữa” - ông Nguyễn Văn Vinh, người dân ở đường Tôn Đức Thắng bức xúc nói.

Rác thải xây dựng đổ ngổn ngang ven đường xuống đò Hàn, thuộc phường Bình Hàn, TP. Hải Dương

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, TP. Hải Dương đã được đầu tư xây dựng bãi rác từ năm 2005 trên diện tích 4,1 ha nằm ở phường Tứ Minh. Bãi chôn lấp này hiện chỉ tiếp nhận được một phần rất nhỏ lượng rác thải xây dựng phát sinh từ hoạt động xây dựng của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn thành phố. Trong khi đó hàng năm, TP. Hải Dương cấp phép xây dựng, sửa chữa cho hàng nghìn nhà ở của các hộ dân và công trình công cộng… Do vậy, lượng rác thải xây dựng được xử lý chỉ chiếm chưa đầy 20% tổng lượng phế thải phát sinh.

Theo bà Nguyễn Thị Hiền, Giám đốc Xí nghiệp Giao thông vận tải TP. Hải Dương, hằng năm chỉ có một số doanh nghiệp ký hợp đồng xử lý rác thải xây dựng, như: Công ty CP Lilama 69/3, Công ty TNHH một thành viên Kinh doanh nước sạch Hải Dương, Công ty TNHH một thành viên Quản lý công trình đô thị Hải Dương... nhưng lượng rác thải xây dựng hợp đồng xử lý không nhiều. Còn lại, lượng lớn rác thải xây dựng đang xả bừa bãi trên các tuyến phố, đường vắng, khu ít dân cư, bãi đất trống…

 Nguyên nhân dẫn đến rác thải xây dựng trên địa bàn TP. Hải Dương chưa được xử lý triệt để, cũng do: Bãi rác xây dựng nằm trên địa bàn phường Tứ Minh, tương đối xa so với một số phường, xã của thành phố. Kinh phí để xử lý 1m3 rác khoảng 8.000 đồng. Các hộ dân, tổ chức khi làm công trình thường thuê một doanh nghiệp thu gom, vận chuyển, xử lý phế thải phát sinh. Tuy nhiên, những đơn vị được thuê lại tìm mọi cách đổ trộm rác để không phải trả phí xử lý, rút ngắn quãng đường di chuyển. Bên cạnh đó, việc tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý vi phạm trong thu gom, vận chuyển rác thải xây dựng chưa được thực hiện thường xuyên.

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Tài nguyên & Môi trường, ông Nguyễn Xuân Thắng, Phó Đội trưởng Đội Kiểm tra quy tắc - Quản lý đô thị TP. Hải Dương, cho biết: Việc đổ trộm rác thải xây dựng thường diễn ra vào ban đêm, vị trí đổ không cố định, xe chở phế thải chạy nhanh, chạy lòng vòng hoặc các đối tượng chở phế thải bằng xe máy nên việc phát hiện, bắt để xử phạt rất khó thực hiện. Tình trạng đổ trộm rác đang diễn ra phổ biến thời gian qua cũng xuất phát từ sự thờ ơ, đùn đẩy trách nhiệm của chính quyền một số phường, xã.

Thiết nghĩ, để TP. Hải Dương không còn tình trạng đổ trộm rác thải xây dựng, thì chính quyền cơ sở cần tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các cá nhân, tổ chức, áp dụng chế tài xử lý nghiêm vi phạm là điều hết sức cần thiết. Các lực lượng quy tắc, công an và chính quyền địa phương cần “bắt tay” ngay vào cuộc, xử lý nghiêm các đối tượng, phương tiện có hành vi đổ trộm rác. Cơ quan cấp phép xây dựng của TP. Hải Dương yêu cầu chủ đầu tư ký quỹ xử lý phế thải. Khi có xác nhận của Ban quản lý bãi chôn lấp rác thải xây dựng thành phố, chủ đầu tư mới được lấy lại tiền ký quỹ... như vậy, đơn vị thuê vận chuyển rác mới có thể chấp hành nghiêm việc đổ rác đúng nơi quy định.

Đây là những biện pháp cần thiết để ngăn chặn tình trạng đổ rác thải xây dựng bừa bãi, đang tồn tại ở TP. Hải Dương.

Bài & ảnh: Phạm Hoàng